5434 Sayılı Kanunun Ek 67. Maddesinin Uygulamasında Buna Dikkat!

5434 Sayılı Kanunun Ek 67. Maddesinin Uygulamasında Buna Dikkat!

Bilindiği üzere; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Ek 67 inci maddesine istinaden daha önce atanmış ya da seçilmiş oldukları kadro, görev veya aylık almış oldukları dereceler için belirlenmiş olan ek göstergelerden daha düşük ek gösterge ödenmesi gereken veya ek göstergesi olmayan bir kadro, görev veya dereceye atanan ya da seçilenler; daha önceden yararlanmış oldukları ek gösterge rakamı ile halen bulundukları kadro, görev veya dereceye ilişkin ek gösterge rakamı arasındaki farktan kaynaklanan kesenek ve karşılık tutarının tamamının aylıklarından kesilmesi suretiyle emeklilik açısından yüksek olan ek göstergeden yararlanmaya devam etmektedirler.

Bu işlem 5434 sayılı Kanuna tabi memurlara uygulanmakta olup 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ilk defa 4/1–(c) kapsamında memuriyetle ilişkilendirilenler için söz konusu değildir.

Daha genel bir isimle kesenek farkı olarak bilinen bu hesaplama ve işlem, yapısı itibariyle bir miktar karışık olduğundan pek çok kişi tarafından kolay anlaşılamamaktadır.

Bir örnek üzerinden açıklamak gerekirse;

Örnek: Süleyman Bey Türk Silahlı Kuvvetlerinde Astsubay Başçavuş olarak görev yaparken kazanılmış hak aylığı 2 derecenin 1 kademesine gelmiş ve ilgili buradayken 14/5/2015 tarihinde istifa etmiş, ardından 15.01.2016 tarihinde ise A Belediyesinde açıktan atama ile memuriyete başlamıştır.

Bu kapsamda Süleyman Beyin emekli keseneğine esas ek göstergesi 3000 üzerinden hesaplanmakta iken 7417 sayılı Kanun ile 3000 ek göstergeye 600 puan daha eklenerek 2 dereceli Astsubayların ek göstergesi 3600 ‘e yükseltilmiştir.

Süleyman Bey hali hazırda 1. derecenin 4. kademesinden aylık almakta olup kazanılmış hak aylığına esas ek göstergesi 2800, emekliliğe esas ek göstergesi ise 3600’dür.

Buraya kadarki süreçte Süleyman Beyin durumunu açıklık getirerek gerek kazanılmış ek gösterge gerekse emekli ek göstergesi bakımından tespitte bulunduk.

5434 sayılı Kanuna tabi memurların emekli keseneğine esas matrahları üzerinden

%  20 Kurum Payı,

% 16 Kişi Payı,

% 12 Genel Sağlık Sigortası Primi (Kurumu öder)

Hesaplanmaktadır.

Süleyman Bey örneği özelinde kesenek farkı hesaplaması

Bu durumu Süleyman Beyin maaşını dikkate alarak emekli keseneğine esas kazanç matrahı üzerinden açıklayalım.

Süleyman Beyin kesenek farkını nasıl hesaplanır?

Kesenek farkını hesaplayabilmemiz için 2800 ek gösterge ve 3600 ek gösterge üzerinden iki farklı matrah bulmamız gerekiyor.

1- Devlet Katkısına Esas Matrah

Kazanılmış Hak Aylığı Ek Gösterge (2800) :    2.130,44

Taban Aylık: 11.909,08

Kıdem Aylığı: 380,44

Gösterge Aylığı: 1.141,31

EYDM Oranı (2800) % 85: 6.144,03

Olmak üzere Toplam Matrah:  21.705,30 TL olarak bulunur.

Bu matrah üzerinden hesaplanan % 20 Devlet katkısı 4.341,06 TL’dir.

2- Memur Kesintisine Esas Matrah

Emekli Keseneğine Esas Ek Gösterge (3600):    2.739,14

Taban Aylık: 11.909,08

Kıdem Aylığı: 380,44

Gösterge Aylığı: 1.141,31

EYDM Oranı (3600) % 145: 10.481,00

Olmak üzere Toplam Matrah:  26.650,97 TL olarak bulunur.

Bu matrah üzerinden hesaplanan % 16 kişi payı 4.264,16 TL’dir.

Tamda burada ek 67 devreye girecektir.

İki matrah arasındaki fark 26.650,97 –  21.705,30 = 4.945,67 TL olup farkın % 20 Kurum karşılığı 989,13 TL’dir.

Bu tutar %16 kişi payı olarak hesaplanan tutara eklenecektir.

Dolayısıyla son durumda Süleyman Bey için hesaplanan %20 Kurum Payı 4341,06 TL iken,

% 16 Kişi Payı ise 4.264,16+989,13= 5.253,29 TL olarak SGK’ya bildirilecektir.

% 12 GSS hangi matraha göre hesaplanır?

5510 sayılı Kanunun geçici 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanan Kamu Personelinin Genel Sağlık Sigortası Kapsamına Alınması Hakkında Tebliğin Genel sağlık sigortası primlerinin alınması başlıklı 5 inci maddesinde;

“…5434 sayılı Kanunla ilişkilendirilmeye devam olunan ve bu sebeple 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında kesenek ve karşılık alınanlardan, emekli keseneğine esas aylıkları tutarı üzerinden % 12 oranında ayrıca genel sağlık sigortası primi alınacaktır…

Bu prim, kesenek ve karşılıkların ödenme süresi içinde, 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin (II) işaretli fıkrasının son paragrafı, mülga geçici 192 nci maddesi, mülga geçici 218 inci maddesi ve mülga ek 76 ncı maddeler kapsamında ilgilendirilenler için kendileri tarafından, diğerleri için ise işverenleri tarafından ödenir.” hükümleri yer almakla birlikte 5434 sayılı Kanunun ek 67 nci maddesi kapsamında olanlar ile ilgili farklı bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Bu nedenle % 12 GSS primine ait kesinti yapılması esnasında Memur Kesintisine Esas Matrah olan 26.650,97 TL üzerinden kesinti yapılacak, bu tutarın tümü ise işveren tarafından karşılanacaktır.

Takdir okuyucunundur.

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın

Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın