5510 sayılı Kanuna tabi belediye başkanlarının prime esas kazançları hangi unsurlardan oluşmaktadır?

5510 sayılı Kanuna tabi belediye başkanlarının prime esas kazançları hangi unsurlardan oluşmaktadır?

Daha önce Belediye başkan ve başkan yardımcısı maaşlarında dikkat edilecek hususlar başlığı altında değerlendirmelerde bulunmuştuk.

Bu yazımızda ise 5510 sayılı Kanuna tabi Belediye Başkanlarının sigortalık durumları ile ilgili gözden kaçan veya yanlış değerlendirilen birkaç hususu ele alacağız.

Bilindiği üzere belediye başkanlarına 5393 sayılı Belediye Kanununun 39 uncu maddesine istinaden ödenek verilmektedir. Aşağıda sıralanan memur bordrosundan aşina olduğumuz kazanç kalemleri ise belediye başkanının brüt ödeneğinin hesabında kullanılmazken belediye başkanının sigorta matrahının tespitinde dikkate alınacaktır. Dolayısıyla aşağıda sıralanan kalemler sadece kesinti tarafında çalışacaktır.

Aylık Gösterge: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesine istinaden eğitim düzeyi ve hizmet sınıfına uygun olarak tespit edilecek derece ve kademenin aynı Kanunun 43 üncü maddesinde yer alan tablodaki karşılığı olan puanlar üzerinden hesaplanmaktadır. Hesaplanacak tutar bahsi geçen puanlar ile memur maaş katsayısının çarpımı suretiyle bulunur.

Ek Gösterge: 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilişkilendirilen belediye başkanlarının prime esas kazanç matrahını hesaplayabilmek için Mülki İdare Amirliği Hizmet Sınıfına ait ek gösterge rakamlarının dikkate alınması gerekmektedir.

(5510 sayılı Kanuna tabi Büyükşehir Belediye Başkanlarının prime esas kazanç matrahları ise bahsi geçen Kanun’un 80 inci maddesine istinaden bakanlık genel müdürlerinin ek göstergesi dikkate alınarak hesaplanacaktır.)

Kıdem Aylığı: Aylıklarını 657 sayılı Kanununa göre almakta olanlara her bir hizmet yılı için 20 gösterge rakamı üzerinden kıdem aylığı hesaplanır. Hesaplanacak bu tutar 500 puanı geçemez. Yani 25 ve daha fazla hizmet yılı olanlar 500 puan üzerinden kıdem aylığına hak kazanmaktadır.

Belediye başkanlarının prime esas kazanç matrahı hesaplanırken matraha dahil edilecek kıdem aylığı tutarı da;

Kıdem Yılı X 20 X Memur Maaş Katsayısı

Şeklinde hesaplanır.

Taban Aylığı: Aylıklarını 657 sayılı Kanuna göre almakta olan personele 1000 gösterge rakamı üzerinden taban aylık hesaplanır. Belediye başkanlarının prime esas kazanç matrahı hesaplanırken de taban aylık matraha dahil edilir.

Özel Hizmet Tazminatı: 5510 sayılı Kanuna tabi belediye başkanlarının prime esas kazanç matrahına girecek son kalem özel hizmet tazminatı olup bu tazminat ise 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin E- Mülki İdare Amirliği Özel Hizmet Tazminatı başlığında düzenlenen oranlar üzerinden hesaplanacaktır.

Buraya kadar 5510 sayılı Kanuna tabi bir belediye başkanının prime esas kazanç matrahı nelerden oluşur bunu açıkladık.

Belediye Başkanlarının prime esas kazançlarını belirleyen kesinti kalemleri yukarıda sayılanlardır.

Belediye Başkan Maaşlarında karşılaşılan yanlış uygulamalar nelerdir?

1- Belediye Başkanlarının derece ve kademesinin belirlenmesinde özelde geçen süreler dikkate alınır mı?

Belediye başkanının prime esas matrahının tespitinde kullanılacak derece/kademeler bu kişilerin eğitim durumu ve hizmet sınıfından hareketle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36 ncı maddesinin Ortak Hükümler başlıklı bölümünde yer alan hükümlerden uygun olanların uygulanması suretiyle tespit edilmesi gerekir.

Ayrıca belediye başkanlarının özel sektörde geçen hizmetlerini birleştirmek suretiyle derece ve kademesini tespit etmekte hatalı bir işlem olacaktır. Zira 5510 sayılı Kanun kapsamında böyle bir uygulama söz konusu değildir.  

2- Prime esas kazanç matrahını oluşturan kesinti kalemlerinden hangileri unutuluyor?

Burada daha çok 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin E- Mülki İdare Amirliği Özel Hizmet Tazminat Oranı unutulmaktadır.

Fakat asgari ücret altında kalan matrahın işveren tarafından tamamlanması durumlarında kesenek sistemi hata vermeyeceğinden bu hatanın ortaya çıkması gecikecektir.

Sistemin hata vermemesi bu işlemin doğru yapıldığı anlamına gelmemekle birlikte bu hata belediye başkanlarının emeklilik taleplerinin SGK’ya iletilmesiyle ortaya çıkmaktadır.

3- Belediye başkanının askerlik süresi kıdem aylığında ve derece kademe tespitinde dikkate alınır mı?

Askerlik süresinin 657 sayılı Kanunu’nun 83 ve 84 üncü maddeleri gereğince kademe ilerlemesinde dikkate alındığını düşünürsek bu sürelerin ilgililerin prime esas kazançlarının hesabında da dikkate alınması gerektiği gayet açıktır. İşbu sebeple belediye başkanlarının derece ve kademesinin tespitinde askerlik süreside dikkate alınmalıdır.

Burada cevaplanması gereken bir başka soru ise askerlik süresinin belediye başkanlığına başlandığı aydan mı yoksa 1 yılını doldurduğu tarihte mi dikkate alınacağıdır.

Maalesef mevzuatımızda bu hususla ilgili bir düzenleme yer verilmemiştir. Fakat aday memurun askerlik ve adaylıkta geçen sürelerinin asil memurluğa atandıklarında derece/kademe hesabında dikkate alındığı gibi burada da aynı yöntem uygulanabilir.

Memurun adaylık süresi minimum 1 yıl olduğundan hareketle belediye başkanlarının da 1. yılını doldurmasına müteakip varsa askerlik süresi ve belediye başkanlığında geçen sürelerinin toplamı derece/kademe ve kıdem süresi hesabında dikkate alınmalıdır.

4- Toplu sözleşme ile verilen ilave bir dereceden belediye başkanları yararlanmalı mı?

Bilindiği üzere kamu görevlilerinin geneline ve hizmet kollarına yönelik mali ve sosyal haklara ilişkin 3. Dönem Toplu Sözleşmeyle kamu personeline ilave 1 derece verilmiştir. Peki belediye başkanlarının da ilave bir dereceden yararlanması gerekir mi?

Bilindiği üzere, 2016-2017 yıllarını kapsayan kamu görevlileri toplu sözleşmesinde 15.01.2016 tarihinde uygulanmak üzere daha önce 1 derece uygulamasından yararlanamayanlara ilave 1 derece verilmesi kararlaştırılmıştı. Fakat bu düzenleme içerisinde belediye başkanlarının ilave 1 dereceden faydalanıp faydalanmayacaklarına yönelik bir ifadeye yer verilmedi.

Fakat SGK uygulamaları dikkate alındığında gerek 5510 sayılı Kanuna gerekse 5434 sayılı Kanuna tabi olarak iş ve işlemleri yürütülen belediye başkanlarının 1 derece uygulamasından yararlandırıldığı ve SGK kesintilerinin bu doğrultuda yapıldığı görülmektedir.

Bir sonraki yazımızda 5510 sayılı Kanuna tabi belediye başkanlarının göreve başlama derece ve kademelerini etkileyen faktörler dikkate alınarak hitap kayıtları ve buna bağlı olarak da kesenek hesabına ilişkin örneklere yer verilecektir.

Takdir okuyucunundur…

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…

www.iscimemur.net Whatsapp kanalımız yayında. Kanalımızı Whatsapp üzerinden takip ederek paylaşımlarımıza anında ulaşabilirsiniz.

Kanal yöneticileri de dahil hiçbir takipçi numaranızı veya kimliğinizi görüntüleyemez.

Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın…

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın