657/86. Maddesine Göre Yapılan Vekaleten Görevlendirmelerde Özel Hizmet Tazminatı Farkı Nasıl Hesaplanır?

Özel hizmet tazminatı nedir? Vekaleten atamalarda özel hizmet tazminatı farkı nasıl hesaplanır?

Vekaleten Atamalarda Özel Hizmet Tazminatı Farkı Nasıl Hesaplanır?

Devlet memurlarının en önemli ödeme kalemlerinin başında özel hizmet tazminatı gelmektedir. Bu tazminat miktarı işgal edilen kadroya ve kadronun derecesine göre artış gösterir. Ayrıca gelir vergisine de tabi tutulmaz

Özel hizmet tazminatı 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi memurların SGK matrahına dâhil edilmezken 5510 sayılı Kanuna tabi memurların SGK matrahlarına dâhil edilir.

Zamlar ve tazminatların ne şekilde ödeneceği ile ödeme usulü 2006/10344 sayılı ve “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar” başlıklı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiştir.

Bahsi geçen kararın Vekâlet başlıklı 9. Maddesi şu şekildedir.

“Vekâlet

MADDE 9 – (1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca;

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekâlet ettirilenlere;

aa) Vekâletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,

bb) Vekâletin, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadro veya görevler için ilgili Bakan, diğer kadro veya görevler için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi,

cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

kaydıyla; vekâlet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekâlet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekâlet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.

2) aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara,

bb) Mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, geçici görev, vekâlet, görevden uzaklaştırma, tutuklanma, gözaltına alınma, hizmetiçi eğitim, kurs veya seminer nedeniyle görevlerinden ayrılanlara vekâlet edenlere,

cc) Vekâletleri esnasında yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, vekâlet görevine ilişkin olmayan geçici görev, görevden uzaklaştırma, tutuklanma, gözaltına alınma, hizmetiçi eğitim, kurs, seminer ve benzeri nedenlerle vekâlet görevine ara verenlere (ara verdikleri günler için),

çç) Diğer personel kanunlarına tabi olanlardan bu Kararname uyarınca zam ve tazminat ödenmesi öngörülen kadro veya görevlere vekâlet edenlere,

dd) Kurumların 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerinde kadrosu bulunmayan okul müdürlüğü, okul müdür başyardımcılığı ve okul müdür yardımcılığı görevlerini yürütenlere,

ee) Bu Kararname uyarınca zam ve tazminat ödenmesi öngörülen kadro veya görevlere vekâlet eden her statüdeki sözleşmeli personele (6/2/1997 tarihli ve 97/9021 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamındaki kadro karşılığı sözleşmeli personel hariç),

vekâlet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez.

b) Bir göreve açıktan vekâlet edenlere, bu göreve ait zam ve tazminatlar, 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın vekâlet aylığıyla birlikte ödenir.”

denilmektedir.

Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar’a ulaşmak için tıklayın…

Zamlar ve Tazminatlar Kararnamesinin daha net anlaşılması ve uygulanışını kolaylaştırmak için 11 Mayıs 2006 tarihli Resmi Gazetede “Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 160” yayınlanmıştır. Ancak bu tebliğin 2006 tarihli olduğu, birazdan bahsedeceğim 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ise 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girdiği unutulmamalıdır.

Bu haliyle tebliğin mevzuat düzenleyici tarafından tekrar ele alınması gerekmektedir. Zira vekâlet durumunda özel hizmet tazminatının nasıl ödeneceği ile ilgili tablo ve örnekler 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi memurlara göre hazırlanmıştır. 5434 sayılı Kanuna göre özel hizmet tazminatı emekli matrahına dâhil edilmediğinden söz konusu tutardan emekli kesintisi de yapılmamaktadır.

Ancak 5510 sayılı Kanuna tabi memurların özel hizmet tazminatı, adı geçen kanunun 80. maddesine istinaden, emekli matrahına dâhil edilmekte ve bu tutar üzerinden de emekli kesintisi yapılmaktadır. Maddenin son bölümünde ise vekâleten görevlendirilenler için ödenen özel hizmet fark tutarının emekli matrahına dâhil edilmeyeceği söylenmektedir. İlgili kısım şu şekildedir.

“Vekâlet veya ikinci görev karşılığında ilgili mevzuatı uyarınca yapılacak ödemeler prime esas kazancın hesabında dikkate alınmaz.”

Bununla birlikte herhangi bir olumsuzluğa sebebiyet vermemek için Sosyal Güvenlik Kurumuna özel hizmet vekâlet farkından SGK primi kesilip-kesilmeyeceği sorulmuş adı geçe kurumdan da kesilmeyeceği yönünde yazılı cevap alınmıştır.

Lise Mezunu Önlisans Bitirirse Maaşı Ne Kadar Artar? Tıklayın

Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar’da belirtildiği üzere;

657 sayılı kanunun 86. maddesine istinaden vekâleten atanan bir memura, mevcut kadrosu ile vekâleten görevlendirildiği kadronun arasında oluşan özel hizmet tazminatı farkının ödenebilmesi için ilgili memurun asilde aranan tüm şartları taşıması gerekmektedir. Bununla birlikte kişi eğer görevde yükselme sınavına tabi bir kadroya vekâlet edecekse bu sefer ilgili kişi görevde yükselme yönetmeliğinde aranan şartları da sağlamalıdır.

Örneğin Görevde yükselme yönetmeliğine tabi olmayan Büyükşehir Daire Başkanına vekâlet için öğrenim şartı ile hizmet yılı şartı yani 657-68/B bendindeki şartlar aranacaktır. Şube müdürlüğüne yapılacak vekâleten görevlendirmelerde ise öğrenim şartı olan lisans mezuniyeti, 68/B deki hizmet süreleri, ilgili mahalli idarede bir yıl çalışmış olma şartı ile yönetmeliğin 7. maddesinin 2. bendinde belirtilen unvanlarda belirtilen süre kadar görev yapma şartlarının sağlanması gerekmektedir.

Misal; lisans mezunu Ayşe Hanım 14 yıldır aynı Belediyede aynı Bilgisayar İşletmeni kadrosuyla çalışmaktadır. 657 sayılı kanunun 86. maddesine istinaden Ayşe Hanıma şube müdürlüğü vekâleti verilmesi halinde;

 Ayşe Hanım atandığı tarihten itibaren özel hizmet tazminatı farkı ile ek ödeme farkını alabilecek ayrıyeten bu görevde üç ay geçirdikten sonra da vekâlet aylığını almaya başlayacaktır.

Başka bir örnek vermek gerekirse; 25 yıldan beri Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak öğretmen kadrosunda görev yaparken 6 ay önce ……. belediyesinde “Bilgisayar İşletmeni” kadrosuna naklen atanan Hasan Beyin durumu;

Hasan Beyin atama yazısında her ne kadar 657 sayılı kanunun 86. maddesine istinaden yapılmış olduğu yazsa bile Hasan Bey vekalet görevinden dolayı özel hizmet ve ek ödeme farkı alamayacaktır. Zira Mahalli İdareler Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 6/c bendinde belirtilen bir yıl hizmet şartı ile 7. maddenin 2. bendindeki kadro görev süresi şartlarını sağlamamaktadır. Kısaca Hasan Bey asilde aranan şartların bazılarını taşımamaktadır. Bu sebeple de vekalet görevinden kaynaklı fark ücreti alması mümkün değildir.

Mahalli İdareler Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği için tıklayın…

Kadrosu Değişen Memur Yeni Kadronun Maaşını Ne Zaman Alır? Tıklayın

Vekaleten Atamalarda Özel Hizmet Tazminatı Farkı Nasıl Hesaplanır?

Yukarıda yaptığımız açıklamalardan sonra vekaleten atamalarda özel hizmet tazminatı farkı nasıl hesaplanır sorusunu bir kaç örnekle birlikte detaylandırmaya çalışalım…

Örnekler:

Örnek 1

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi, 24 yıllık memuriyet hizmeti bulunan 3. derece kadro işgali ve 1. derecenin 1. kademesi kazanılmış hak aylığı ile Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrosunda görev yapan Gökhan Bey lisans mezunudur. Gökhan Bey 18.09.2021 tarihinde 1. Dereceli Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığına 657 sayılı kanunun 86 ve 175. maddelerine göre vekâleten görevlendirilmiştir. Özel hizmet tazminatı ile ek ödemeden kaynaklı vekâlet farkı göreve başlanıldığı günden itibaren ödeneceğinden özel hizmet tazminatı tutarları şu şekilde hesaplanacaktır.

0,179797 X 9500 = 1708,07 TL (Güncel maaş katsayıları için tıklayın…)

VHKİ Özel Hizmet Puanı 55’dir. Dolayısıyla özel hizmet tutarı;

1708,07 X 55 / 100 = 939,44 TL olarak hesaplanır.

Daire Başkanının Özel Hizmet Puanı 200 olduğundan hareketle;

1708,07 X 200/100 = 3416,14 TL olarak hesaplanır.

Fark tutarı= 3.416,14 – 939,44 = 2.476,70 TL’dir.

Gökhan Beye tam ay çalışmış olsaydı kendisine takip eden aydan itibaren 2476,70 TL fark özel hizmet tazminatı ödenecektir. Fakat Gökhan Bey 18.09.2021 tarihinde görevlendirildiğinden dolayı 27 günlük vekâlet ücreti hak etmektedir.

Yani;

2476,70 / 30 X 27 formülüyle Gökhan Beye 2229,03 TL özel hizmet tazminatı farkı ödeneceği hesaplanabilir. Gökhan Beye ödenecek bu tutar ise çalışmanın gerçekleşmesine müteakip yani 15.10.2021 maaşı ile birlikte ödenecektir. Gökhan Bey 5434 sayılı kanuna tabi bir memur olduğundan bu ödemeden sadece damga vergisi kesilecek olup SGK ve gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

Örnek 2

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabi olan Ayşe Hanımın 12 yıllık memuriyet hizmeti bulunmaktadır. Ayşe Hanım 5. derece kadro işgali ve 5/1 kazanılmış hak aylığı derece kademesi ile Bilgisayar İşletmeni kadrosunda görev yapmaktadır. Lisans mezunu olan Ayşe Hanım 18.09.2021 tarihinde 1. dereceli Yazı İşleri Dairesi Başkanlığına 657 sayılı kanunun 86 ve 175. maddelerine göre vekâleten görevlendirilmiştir. Özel hizmet tazminatı ile ek ödemeden kaynaklı vekâlet farkı göreve başlanıldığı günden itibaren ödeneceğinden özel hizmet tazminatı tutarları şu şekilde hesaplanacaktır.

Bilgisayar İşletmeninin özel hizmet puanı 49 olduğundan hareketle;

1708,07 X 49 / 100= 836,96 TL

Daire Başkanının özel hizmet puanı ise 200 olduğundan hareketle;

1708,07 X 200 / 100= 3416,14 TL olarak hesaplanacaktır.

Fark tutarı= 3.416,14 – 836,96 = 2.579,19 TL’dir.

Ancak 5510’a tabi memurlara yapılan özel hizmet tazminatı ödemesi SGK kesintisine tabi iken vekâlet durumunda yapılan fark ödemeleri SGK matrahına dâhil edilmemektedir. Bu sebeple 5510 sayılı kanuna tabi memurlarda net rakamın bulunması gerekir. Zira Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın 9. maddesinde;

“…vekâlet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark; 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekâlet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekâlet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.”

O halde özel hizmet fark tutarı olan 2579,19 TL’nin SGK primi memur kesintisi miktarı (2579,19 TL X 0,14) hesabıyla 361,09 TL’dir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63. maddesine istinaden de SGK’ya ödenen şahıs prim tutarları gelir vergi matrahından indirilmektedir. Bu durumda kişi, %15’lik vergi diliminde olduğu kabulü ile, 361,09 X 0,15= 54,16 TL daha az vergi ödeyecektir. Yani Ayşe Hanıma ödenen net özel hizmet farkı (2.579,19 – 361,09 = 2.218,10 + 54,16) hesabıyla 2.272,27 TL olmalıdır. Ayşe Hanım tam ay çalışsaydı özel hizmet farkı olarak 2.272,27 TL alacaktı. Fakat Ayşe Hanım 18.09.2021 tarihinde görevlendirildiğinden dolayı kıst hesaplama yapılacaktır. Kıst hesaplamaya göre de (2.272,27 / 30 X 27) 2.045,04 TL tutarında özel hizmet farkı hak etmekte olup bu tutarı 15.10.2021 maaşı ile birlikte alacaktır. Vekâlet fark ödemeleri yukarıda da belirttiğim üzere çalışıldıktan sonra ödenir ve SGK matrahına dâhil edilmez.

Örnek 3

5434 sayılı kanuna tabi olup 24 yıldan beri aynı belediyede 3. dereceli Şef kadrosunda görev yapan lisans mezunu Hatice Hanım 15.10.2021 tarihinde, 657 sayılı kanunun 86. maddesine atıfla, Encümen Müdür Vekili olarak görevlendirilmiştir. Hatice Hanımın özel hizmet farkı şu şekilde hesaplanır.

3.dereceli Şefin özel hizmet puanı 70 olduğundan hareketle;

Şefin özel Hizmet tutarı: 1708,07 X %70 = 1.195,65 TL

Müdür Özel Hizmet Tutarı: 1708,07 X %135= 2.305,90 TL

Fark tutarı ise 2305,90 – 1195,65 = 1.110,25 TL’dir.

Hatice Hanıma 15.11.2021 tarihli maaşında tam ay fiilen çalıştığı kabulü ile 1.110,25 TL özel Hizmet farkı ödenecektir.  Yalnız ısrarla 5434 sayılı kanuna Tabi olduğunu belirtirim.

Velev ki Hatice Hanım bu süre içinde 5 gün süreyle yıllık izine ayrılmış olsaydı o halde 5 gün süreyle vekâlet görevini fiilen yapmadığından vekâlet farkı kıst hesaplanacaktı. Yani 25 gün üzerinden hesap yapılarak kendisine (1110,25 /30 X 25) 925,21 TL özel hizmet vekâlet farkı ödenecekti.

Örnek 4

1.Dereceli Mühendis kadrosunda görev yapan Yavuz Bey 657 sayılı kanunun 86. maddesine göre 15.11.2021 tarihinde İmar Şube Müdürü olarak vekâleten görevlendirilmiştir. Yavuz Beye ne kadar özel hizmet tazminatı farkı ödenir?

1.dereceli mühendisin özel hizmet puanı 160’tır. Mühendis unvanlı müdürün özel hizmet puanı ise 155’dir. Dolayısıyla özel hizmetten kaynaklı bir fark oluşmamaktadır. Bu sebeple de Yavuz Beye herhangi bir özel hizmet farkı ödenmeyecektir.

Örnek 5

5434 sayılı Kanuna tabi olup 14.01.1999 tarihinde ön lisans mezunu olarak Bilgisayar İşletmeni kadrosuyla memuriyete başlayan ve halen ön lisans mezunu olarak görevine devam eden Arif Bey ….. Belediyesinde, 657 sayılı kanunun 86. maddesine istinaden, Muhasebe Müdürü vekili olarak görevlendirilmiştir. Kişiye özel hizmet farkı ödenir mi?

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği yönetmeliğinin aşağıda yazılı geçici 1. maddesine göre Arif Bey 18.04.1999 tarihinden önce ön lisans mezunu olarak memuriyete başladığından her ne kadar lisans mezunu olma şartını sağlamasa bile, diğer şartları sağladığından dolayı, söz konusu görevlendirmede dört yıllık yükseköğrenim mezunuymuş gibi değerlendirilecek ve kendisine özel hizmet tazminatı farkı ödenecektir.

“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki veya üç yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde 7 nci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilirler…”

Selim SALTAN

MAAŞ HESAPLAMA PROGRAMLARIMIZ

⇒ Memur Maaşı Hesaplama Programımız için Tıklayın

⇒ Sözleşmeli Personel Maaşı Hesaplama Programımız İçin Tıklayın

HERKES İÇİN DENEME SINAVLARI

⇒ Deneme Sınavlarına Katılmak İçin Tıklayın

⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın