7281 Sayılı Kanunla 3269 Sayılı Uzman Erbaş Kanununda Yapılan Düzenleme Ne Anlama Geliyor?

• Facebook
• Instagram
• Twitter

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu 1986 yılında çıkmış olmasına rağmen uzman erbaşlık pek rağbet görmemiş ve 1990’lı yıllara kadar çok az istihdam sağlanmıştır. Ancak 1990’lı yılların başında orduyu profesyonelleştirme düşüncesinin hâkim olmasıyla birlikte kampanyalar düzenlenerek uzman erbaşlık mesleği tanıtılmış müteakiben de sayıları binleri bulan gençlerimiz Uzman Çavuş ve Uzman Onbaşı olarak gözümüzün nuru ordumuzda görev almaya başlamışlardır.

3269 sayılı Kanun kapsamında istihdam edilen Uzman Erbaşlarla sözleşmeler, kanunun ilk haline istinaden, 2-5 yıl arasında ve 45 yaşına kadar yapılmaktaydı. 45 yaşını dolduranların, tazminat ödenmek suretiyle, TSK ile ilişiği kesilmekteydi.

Ancak takdir edersiniz ki ömrünün en verimli zamanını uzman erbaş olarak TSK’da geçirmiş, belirli bir seviyede ve düzenli bir geliri olan uzman erbaşların kırkbeş yaşına geldiğinde, tabiri caizse, “45 yaşını doldurdun, güle güle” denilerek meslekle ilişiğinin kesilmesi sosyolojik sıkıntılara sebebiyet verebilmekte ve pek çok kişi tarafından da haksızlık olarak kabul edilmekteydi. 30.06.2010 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6000 sayılı Kanun çıkarılarak yaş sınırı nedeniyle (45 yaş) TSK ile ilişiği kesilenlere “Milli Savunma Bakanlığı, MSB ANT Başkanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil)” bünyelerinde memur olarak atanma hakkı getirilmiştir. Ancak bu kapsamdaki memurlar hangi tarihte emekli maaşı almaya müstahak olurlarsa o tarihte resen emekli edileceklerdir. Normal memurda olduğu gibi 65 yaş beklenmeyecektir.

Doğru ve yerinde bir uygulama olan bu düzenlemeden 4 bin civarında Uzman Erbaş yararlanmış olup TSK da sivil memur olarak işbaşı yapmıştır. Ancak 45 yaşını doldurup memur olmak isteyenlerin sayısı gitgide arttığından 45 yaş sınırını 03.10.2016 tarihli 676 sayılı KHK ile 52’ye çıkarılmıştır. Müteakiben 52 yaş sınırı da 18.02.2021 tarihli 7281 sayılı Kanunla kaldırılarak Uzman erbaşla yapılan sözleşmenin emekli maaşı alacağı tarihe kadar yapılabilmesinin önü açılmıştır.   

Ek gösterge konusuna gelince Uzman Erbaşların 11.02.2014 tarihine kadar ek gösterge hakları mevcut değilken 6519 sayılı Kanunla astsubay ek göstergesinin 5/6’sı oranında ek göstergeden faydalanmaları hüküm altına alınmıştır. Örneğin 5. derecede bulunan astsubayın ek göstergesi 926 sayılı Kanuna ekli 3 sayılı cetvele istinaden 1300 olup, 5. derecedeki uzman erbaşın ek göstergesi ise 1300/6*5 = 1083 olacaktır. Ek gösterge düzenlemesi uzman erbaşlara az da olsa çalışırken mali bir katkı yapmış olsa da esasında 2200 ve üzerinde ek göstergeye sahip olarak emekli olanların emekli maaşlarında bugünün değeri ile (elbette çalışma sürelerine de bağlı olarak) 350-450 TL civarında bir artışa neden olacaktır.

Uzman Erbaşlara ek gösterge hakkı verilmesini müteakiben 6000 sayılı Kanunla memur olan eski uzman erbaşlarda ek göstergelerinin uzman erbaşların ek göstergesi ile aynı olmasını talep etmişlerdir. Ve bu talepler 18.02.2021 tarihli 7281 sayılı yasayla kabul görmüştür. Buna istinaden örneğin 2013 yılında 6000 sayılı yasa gereği sivil memur olarak emekli olan memura ek gösterge hakkı verilerek emekli maaşında biraz da olsa bir artış sağlanmıştır. Halen 6000 sayılı Kanun kapsamında sivil memur olarak çalışmakta olanlarda bu ek gösterge hakkından faydalanacaktır.

Şimdi gelelim belediyelerde ve diğer kamu kurumlarında çalışan eski uzman erbaşların durumuna. 7281 sayılı Kanundan da anlaşılacağı üzere ek gösterge düzenlemesi sadece kırkbeş yaş sınırı nedeniyle uzman erbaşlıkla ilişiği kesilenlerden 6000 sayılı Kanunla TSK’ya sivil memur olarak geçenleri kapsamaktadır. Belediyelerde olduğu gibi 8-10 yıl askeriyede uzman erbaş olarak görev yaptıktan sonra istifa edip 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 92. Maddesine istinaden açıktan atananları kapsamamaktadır.

Netice itibarı ile bugünlerde çok popüler olan eski uzman erbaşların dilekçeleri ile talep ettikleri ve taleplerine de dayanak olarak gösterdikleri 7281 sayılı yasanın getirdiği düzenleme sadece TSK’da 6000 sayılı Kanunla atanan sivil memurları kapsamakta olup, belediyede çalışanları kapsamamaktadır.

Temennimiz tüm memur personelin ek gösterge düzenlemesinin gözden geçirilerek hakkaniyetli bir ek gösterge düzenlemesi yapılması ve insan onuruna yakışır bir emeklilik hayatı yaşamak için emekli maaşlarında iyileştirmeye gidilmesidir.