Aday memurun adaylık süresi içerisinde terfi hakkı var mı?
Terfi konusunu ele alacağımız bu yazıda 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamında ilk defa memurluğa atananların terfi haklarına ilişkin değerlendirmede bulunacağız.
Hiç şüphesiz memurun önemli özlük haklarından biride terfi hakkıdır. Aday memurların terfi hakkının bulunup bulunmadığı hususunda ise internette farklı değerlendirme ve yorumlar mevcuttur.
Çoğunluk görüş ise aday memurun adaylık süresi boyunca terfisinin yapılamayacağı yönündedir.
Peki bu doğru mu?
Kademe İlerlemesi
Aday memur olarak göreve başlayanların asaletleri tasdik olana kadar kademe ilerlemesi yapılmamaktadır.
Zira 657 sayılı Kanun’un 158 inci maddesinde;
Herhangi bir sınıfta aday olarak göreve başlayanlar bu Kanunun 54 üncü maddesindeki esaslara göre, girecekleri derecenin hak edecekleri kademe aylığını alırlar.
Aday memurlara, asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesi uygulanmaz.”
Hükmü yer almaktadır.
Yine 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nu incelediğimizde kademe ilerlemesiyle ilgili başlıca maddeler arasında 64 üncü madde ile 36 ncı maddenin ortak hükümler başlıklı C fıkrasının yer aldığı görülmektedir.
Peki 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 158 inci maddesinde belirtilen kısıtlama sadece belli bir maddeyi mi yoksa bu doğrultudaki tüm maddelerimi kapsamaktadır?
Bilindiği üzere mevzuat hükümlerinin uygulanmasında duraksama, kafa karışıklığı, farklı yorumların ve uygulamaların ortaya çıkması gibi durumlar söz konusu olduğunda görüş vermeye yetkili kurumların konu hakkındaki değerlendirmeleri o konuya ilişkin tereddütlerin giderilmesinde yardımcı olmaktadır.
Geçmişte bu türde görüşlerin verildiği kurumların başında ise mülga Devlet Personel Başkanlığı gelmekteydi.
Devlet Personel Başkanlığı tarafından verilen mütalaaları incelediğimizde;
Adı geçen mülga kurumun 11.03.2011 tarihli mütalaasında, özetle, aday memurların asaletleri tasdik edilinceye kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64 üncü maddesi hükümlerine göre kademe ilerlemesi yapılamayacağı,
Ancak, adaylık süresi içinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin A/6-b, A/9, A/10 ve A/12-d bentleri gereğince kademe ilerlemesi yapılmasının mümkün olduğu,
Değerlendirmesinin yapıldığı görülmektedir.
İlgili görüşün sonuç kısmı şu şekildedir;
“Yukarıdaki hükümler çerçevesinde, aday memurların asaletleri tasdik edilinceye kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64 üncü maddesi hükümlerine göre kademe ilerlemesi yapılamayacağı ancak, adaylık süresi içinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin A/6-b, A/9, A/10 ve A/12-d bentleri gereğince kademe ilerlemesi yapılmasının mümkün olduğu, buna göre, Bakanlığınız emrine aday memur olarak atananların kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde bahsi geçen maddeler uyarınca yapılacak kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi uygulamasının ilgililerin söz konusu öğrenim ve hizmet durumlarına ilişkin belgeleri Bakanlığınıza ibraz etmek suretiyle intibak talebinde bulundukları tarih itibariyle yapılması gerektiği mütalaa edilmektedir.”
Yine benzer bir konuya ilişkin olarak verilmiş 30.04.2010 tarihli mütalaanın sonuç kısmındaysa;
“Yukarıdaki hükümler çerçevesinde, aday memurların asaletleri tasdik edilinceye kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64 üncü maddesi hükümlerine göre kademe ilerlemesi yapılamayacağı ancak, adaylık süresi içinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin A/1, A/6 ve A/9 uncu bentleri gereğince kademe ilerlemesi yapılmasının mümkün olduğu, buna göre, Bakanlığınız emrine aday memur olarak atananların kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde bahsi geçen maddeler uyarınca yapılacak kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi uygulamasının ilgililerin söz konusu öğrenim durumlarına ilişkin belgeleri Bakanlığınıza ibraz etmek suretiyle intibak talebinde bulundukları tarih itibariyle yapılması gerektiği mütalaa edilmektedir.”
Değerlendirmesi yapılmıştır.
31.12.2007 tarihli bir başka mütalaada ise;
“Memuriyete başladıktan sonra, avukatlık stajı ile memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak serbest avukatlıkta geçirdikleri sürelerin memuriyette geçmiş sayılmasını talep eden ilgililerin intibak işlemlerinin yapılacağı tarih konusunda tereddüde düşüldüğünü belirterek söz konusu tereddüdün giderilmesi hususundaki ilgi yazı incelenmiştir. Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36/A-1 maddesinde; “Avukatlık stajını açıkta iken yapanlara iki, memuriyette iken yapanlara bir kademe ilerlemesi uygulanır.” hükmü, 36/C-3 maddesinde; “Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak serbest avukatlıkla geçirdikleri sürelerin 3/4 ü memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.” hükmü yer almakta; 158 inci maddesinde ise; aday memurlara, asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesinin uygulanmayacağı ifade edilmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; Kurumunuz emrine aday memur veya yeniden memur olarak atananların kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine bahsi geçen maddeler uyarınca kademe ilerlemesi ilave edilmesinin ilgililerin söz konusu hizmetlerine ilişkin belgeleri Bakanlığınıza ibraz etmek suretiyle intibak talebinde bulundukları tarih itibariyle yapılması gerektiği mütalaa edilmektedir.”
Denilmiştir.
26.03.2012 tarihli mütalaada ise;
“Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;
– Kurumunuz emrine sağlık memuru olarak atanan ilgililerin, aday olarak atandıkları hususundan hareketle, adaylık süresince ilgili mevzuat çerçevesinde temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ve staja tabi tutulup, asli memurluğa atanabilmeleri için de bu eğitimler sonunda uygulanacak sınavlardan ve staj belgesi puanı itibarıyla başarılı olmaları gerektiği;
– Adı geçen ilgililerin yıllık izin sürelerinin hesabında, sözleşmeli olarak çalıştıkları hizmet sürelerinin dikkate alınması gerektiği;
– Aday memurların asaletleri tasdik edilinceye kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64 üncü maddesi hükümlerine göre kademe ilerlemesi yapılamayacağı ancak, adaylık süresi içinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin C/2 ve C/6 bentleri gereğince kademe ilerlemesi yapılmasının mümkün olduğu, buna göre, adı geçen ilgililerin 4924 sayılı Kanun kapsamında çalıştıkları sürelerin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin C/2 bendi çerçevesinde, Mezkur Kanunun 4/B kapsamında çalıştıkları sürelerin ise C/6 çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği,
– Kurumunuz emrine aday memur olarak atanan ilgilinin sözleşmeli statüde çalıştığı sürelerin intibak talebinde bulunduğu tarih itibariyle kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde bahsi geçen madde uyarınca değerlendirilmesi gerektiği, mütalaa edilmektedir.”
Şeklinde değerlendirme yapılmıştır.
Devlet Personel Başkanlığı tarafından verilen mütalaalardan da anlaşılacağı üzere aday memurlukta terfi kısıtlaması 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 64 üncü maddesi hükmü ile askerlik sürelerini kapsamaktadır.
Örnek;
Mühendislik Fakültesi mezunu Sancar Bey özel sektörde mesleğiyle ilgili şolarak 2 yıl 5 ay, ve bir kamu kurumunda da 1 yıl 8 ay çalıştıktan sonra memuriyete atanmıştır. Aday memur statüsünde göreve başlayan Sancar Beyin Adaylık sürecinde terfi ve intibak işlemi yapılacak mı?
Devlet Personel Başkanlığı tarafından vermiş görüşler dikkate alındığında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nu 36 ncı maddesinin Ortak Hükümler başlığının C fıkrasında belirtilen;
“Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin tamamı ve geri kalan sürenin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu süreler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.”
Hükmü gereğince;
Sancar Beyin kamu kurumunda geçen 1 yıl 8 ay yani 600 prim ödeme gün sayısının tamamı,
Özel Sektörde geçen 2 yıl 5 ay yani 870 prim ödeme gün sayısının 3/4 ‘ü, ki buda 653 gündür, değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
Bu hesaplama sonrası değerlendirilecek toplam gün sayısının 1253 gün olduğu görülecektir. Bu süre ise 3 yıl 5 ay 23 gün yapar.
Dolayısıyla Sancar Beyin kazanılmış hak aylığına 1 derece eklenecek olup artan süre ise 5 ay 23 gündür.
Mühendislik fakültesi mezunu olan Sancar Beyin memuriyete giriş derece ve kademesi 9/1’e ilave bir derece verilmek suretiyle 8/1 olacaktır.
Gerek özel sektörde gerekse kamu kurumunda geçen mesleğiyle ilgili sürelerin yukarıda hesapladığımız şekilde değerlendirilmesi sonucunda 1 derece alma hakkı elde eden Sancar Bey yapışacak intibak işlemi sonucunda 7 nci derecenin 1 inci kademesine getirilecektir.
Sancar Beyin adaylık süresinin sona ermesi ile asaleti tasdik edilecek ve adaylık sürecine ilaveten 5 ay 23 gün artan süre de dikkate alınarak 64 üncü madde gereğince terfi işlemi yapılacaktır.
Son olarak;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 84 üncü maddesi şu şekildedir;
“Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir.”
Bu hüküm gereğince adaylık süresi ve askerlik süresine ilişkin terfi işlemi aday memurluğun bitip asil memurluğa atama esnasında ayrıca yapılacaktır.
Taktir okuyucunundur.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın