Asgari ücretin değişmesiyle birlikte gelir ve damga vergisi istisnaları oransal hesaplanabilir mi?

Asgari ücretin değişmesiyle birlikte gelir ve damga vergisi istisnaları oransal hesaplanabilir mi?

Bilindiği üzere 7349 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

 “Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (Şu kadar ki, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenir. Ödenecek vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır.)”

Asgari ücretli bir çalışanın 2023 yılı itibariyle faydalandığı/faydalanacağı gelir vergisi muafiyeti tutarları aşağıdaki gibidir.

Ocak ayı için 1.276,02 TL

Şubat  ayı için 1.276,02 TL

Mart   ayı için 1.276,02 TL

Nisan   ayı için 1.276,02 TL

Mayıs  ayı için 1.276,02 TL

Haziran ayı için 1.276,02 TL

Temmuz ayı için 1.710,35 TL

Ağustos ayı için 1.902,62 TL

Eylül ayı için 2.280,47 TL

Ekim ayı için 2.280,47 TL

Kasım ayı için 2.280,47 TL

Aralık ayı için 2.280,47 TL

Dolayısıyla vergi matrahı asgari ücret vergi matrahının altında olmayan tüm çalışanların yıl boyunca yararlanması gereken asgari ücret vergi istisnası tutarı toplamı 20.390,97 TL’dir.

1 Temmuz 2023 tarihi itibariyle asgari ücretin değişmiş ve yeni asgari ücret tutarları aşağıdaki gibi tespit edilmiştir.

Brüt asgari ücret:  13,414.50

Net asgari ücret: 11,402.32

Bilindiği üzere kamu kurumlarında çalışan kadrolu işçiler ile memur ve sözleşmeli personelin çalışma dönemleri bir önceki ayın 15’i ile cari ayın 14’üdür.

Örneğin kadrolu işçi personelin 15 Haziran-14 Temmuz dönemi çalışmasına karşılık 14 Temmuz tarihinden sonra maaşı ödenmektedir. Memur personel ise aynı dönemin maaşını 15 Haziranda peşin olarak almaktadır.

Yukarıda da değindiğimiz üzere 1 Temmuz tarihi itibariyle asgari ücret değişmiş, buda asgari ücret üzerinden hesaplanan damga vergisi istisnası ile gelir vergisi istisnası tutarlarını etkilemiştir.

Peki kadrolu işçi personele 15 Temmuz tarihinde ödenecek maaşta uygulanacak gelir vergisi istisnası 15 Haziran-30 Haziran ile 1 Temmuz-14 Temmuz aralığında geçerli asgari ücret üzerinden iki farklı kıst hesaplama yapılabilir mi?

Açıkça ifade etmek gerekirse bu şekilde bir hesaplama doğru bir hesaplama olmayacaktır.

Zira 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında yapılan uygulamalarda ödemenin yapıldığı dönemin vergi mevzuatı geçerlidir.

Son olarak yakacak yardımı ile ilgili verilen görüşte bu yöndedir.

Ayrıca 7349 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen maddede;

“Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri…”

Buradan anlaşılacağı üzere kanun koyucu madde metninde açık ve net bir şekilde “ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin” ifadesini kullanmıştır. Dolayısıyla hizmet erbabının çalışma dönemi ne olursa olsun hizmet erbabına yapılan ödeme tarihinde geçerli olan asgari ücret üzerinden vergi istisnalarının hesaplaması gerekecektir.

Asgari ücret üzerinden kıst hesaplama yaparak vergi istisnalarını tespit etmeye çalışmak ise çalışanları, kendilerine kanun ile tanınan muafiyetten eksik yararlandırmak anlamına gelecektir. Bu şekilde kıst hesaplama yapılabileceğine dair mevzuatta herhangi bir kaynak ya da örnek söz konusu değildir.

Bununla birlikte 7349 sayılı Kanun ile gelen vergi istisnalarından tüm çalışanlar aynı tutarda yararlanacaktır. Kişiden kişiye ya da istihdam türünden istihdam türüne farklılık söz konusu değildir.

Bu şekilde bir hesaplama yapılması durumunda ise;

8.506,80  / 30 X 16 = 4.536,96

11,402.32 / 30 X 14 = 5.321,08 

4.536,96 + 5321,08 = 9.858,04 TL oransal net asgari ücret bulunur.

Bu tutarın % 15’i 1.478,71 TL olacaktır.

Bu ise 15/06/2023-14/07/2023 döneminde çalışarak 15/07/2023 tarihinde maaşlarını alan işçilerin gelir vergisi muafiyetinden 231,64 TL eksik yararlanması anlamına gelir.

Damga vergisi muafiyeti içinde bu durum geçerlidir.

Dolayısıyla asgari ücretli bir çalışanın 2023 yılında yararlanacağı gelir vergisi istisnası toplamı 20.390,97 TL iken kıst hesaplama yaparak bir kamu işçisi veya çalışanını bundan daha az tutarda yararlandırmak söz konusu kişiler açısından bir kayba neden olacaktır.

Gelir ve damga vergisi istisnalarından olması gereken tutarların altında bir tutar üzerinden yararlandırılan çalışanlar bir dilekçe ile kurumlarına başvurarak hatanın düzeltilmesi ve mağduriyetlerinin giderilmesini isteyebilir.

Takdir okuyucunundur…

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın