Aylıktan Kesme Cezası Alan 5434 Sayılı Kanuna Tabi Memurun SGK Bildirimi Nasıl Yapılır?
Bu yazımızda 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında istihdam edilenlere Kanun’un 125 inci maddesinin C bendi kapsamında verilecek aylıktan kesme cezasının SGK bildirimini ele alacağız…
“Aylıktan kesme” kavramı 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller başlıklı 125 inci maddesinin C bendinde şu şekilde tanımlanmıştır.
“Aylıktan kesme: Memurun, brüt aylığından 1/30 – 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.”
Ayrıca aynı madde de “Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesini gerektiren hallerde, brüt aylıklarının 1/4’ü – ½’si kesilir ve tekerrüründe görevlerine son verilir.” Hükmüne de yer verilmiştir.
Madde metninde belirtilen aylık ibaresinden ne anlaşılması gerektiği hususu Üstat Selim SALTAN beyin daha önce kaleme aldığı bir yazıda detaylıca anlatılmış olup yazıda belirtilen 2 görüş doğrultusunda işlem tesis edilebilir. Aylıktan kesme cezasındaki aylık kavramı nelerden oluşur? Tıklayın…
Biz bu yazımızda 5434 sayılı Kanun çerçevesinde iş ve işlemleri yürütülen memurların aylıktan kesme cezası alması durumunda SGK bildirimlerinin nasıl yapılması gerektiği hususunu değerlendireceğiz.
Aylıktan Kesme Cezası Alan Memurun SGK Bildirimi
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun Sandığın Geliri ve Tahsil Şekilleri başlıklı 14 üncü maddesinin (g) bendi şu şekildedir.
“Sandığın gelirleri şunlardır:
…
g) İştirakçilerin aylık veya ücretlerinden kurumlarınca kesilen inzibati para cezaları;”
Bu madde (Mülga madde: 31.05.2006 – 5510 S.K/Madde 106) maddesi ile 01.10.2008 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.
Fakat 5510 sayılı Kanuna eklenen “5434 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri” başlıklı Geçici Madde 4 hükmü gereğince 5510 sayılı Kanunda aksi belirtilmedikçe 5434 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilecektir.
Mer-i mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesi neticesinde disiplin cezasının kesinleşmesine müteakiben yapılacak işlemler şu şekildedir.
Aylıktan kesme cezası ne zaman uygulanacak?
Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır. Bu kapsamda idareler hangi kazanç kalemlerinden kesinti yapacaklarına dair karar vererek ve takip eden aybaşından itibaren uygulanan katsayıları dikkate alarak ödenen tutarlar üzerinden kesinti yapacaklardır.
Aylıktan kesme cezası nasıl yapılacak?
Bu kesinti kurumlarca farklı usullerde yapılabilmekle birlikte biz iki yöntemi ele alacağız.
1- Kişinin bordrosunda yer alan kesintiye tabi kalemler aylıktan kesme cezasında belirtilen oran kadar eksik ödenmesi,
2- Kişinin bordrosunda yer alan kesintiye tabi kalemlerde bir değişiklik yapmaksızın maaşı hesaplanıp kesintiler kısmına aylıktan kesme cezasına tekabül eden tutarın işlenmesi,
SGK bildirimi ve diğer işlemler
-Kesintinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı itibariyle dikkate alınan katsayılar üzerinden uygulanan kesinti miktarı, kesenek bilgi sistemi üzerinden “Aylık kesim cezası/İnzibati para cezası” alanına girilmek suretiyle yapılacaktır. (Bu alana aylıktan kesme cezası alan iştirakçiden kesilen ceza tutarı yazılacak.) Ardından tahakkukun onaylanması ve aylık kesenek bildirimi içerisinde belirtilen tutarın (para cezası dâhil) ödenmesi ile işlem tamamlanacaktır.
Peki çalışanın bu disiplin cezasına itiraz etmesi ve itirazınız kabul edildiği durumlarda nasıl bir yol izlenmelidir?
Davanın kazanılması işlemin geriye doğru düzeltilmesi sonucunu doğuracağı için çalışandan yapılan kesintilerin tekrar memura geri ödenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle SGK’na bir yazı ile müracaat ederek daha önce memurdan kesilen ve SGK’ya ödenen tutarın geri ödenmesi talep edilmelidir. Talep yazısını ekinde ilgili mahkeme kararı, kesintinin SGK ‘na bildirilmiş olduğu aylık kesenek bildirimi, ödeme belgesi ve paranın yatırılacağı kurum hesap numarası da mutlaka bulunmalıdır.
Kesinti tutarının ilgiliye ödemesinden önce kazancın durumuna göre gelir ve damga vergisi kesintileri yapılarak ödeme gerçekleştirilmelidir.
Ayrıca 1 no.lu açıklamada yer alan yöntemi uygulanması halinde, hesaben ödeme kuralı gereği, çalışana geri ödemenin yapıldığı vergi yılındaki gelir vergisi matrahı dikkate alınarak kesinti yapılmalıdır. Gelir vergisi kesintisini oluşturan kazançlar toplamının ise kişinin kümülatif matrahına eklenmesi gerekir.
2 no.lu açıklamada yer alan yöntemi takip ederek aylıktan kesme cezasını uygulayanların ise geri ödeme yaparken ödenecek tutar üzerinden gelir ve damga vergisi kesmesi mükerrer bir kesintiye sebep olacaktır.
Bu yazımızda 5434 sayılı Kanuna tabi memurlara uygulanan aylıktan kesme cezası neticesinde kesilen tutarın sosyal güvenlik kurumuna nasıl bildirileceğini ele aldık. Bir sonraki yazımızda ise 5510 sayılı Kanuna tabi memurların durumunu inceleyeceğiz.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın