Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayanların emekli maaşları hangi durumda kesilir? Bu kişilerden hangi sigorta primleri alınır?

Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayanların emekli maaşları hangi durumda kesilir? Bu kişilerden hangi sigorta primleri alınır?

Belirli yaş, sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartını yerine getiren sigortalılara  emeklilik ve yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.

Bu sigortalılar (memur, işçi vb.)  emeklilik tarihlerinden sonra tekrar çalışma hayatına dönebilmektedirler.

Bilindiği üzere 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde; “…Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar bu aylıkları kesilmeksizin; genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamaz ve görev yapamazlar.” Denilmektedir.

Biz bu yazımızda emekli veya yaşlılık aylığı almakta iken yukarıda verilen madde metninde sayma yoluyla belirtilen kurumlarda 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında tekrar çalışmaya başlayanlara ilişkin SGK primleri yönünden dikkat edilmesi gereken hususları değerlendireceğiz.

Emeklilikten sonra çalışmak mümkün mü?

Kamu kurumlarında, belediyelerde veya bunların şirketlerinde çalışmakta iken emekliye ayrılanlardan kendilerine emekli aylığı veya yaşlılık aylığı bağlananlar tekrar çalışma hayatına dönebilmektedir. Bu kapsamda kişilerin çalışmalarının önünde bir engel bulunmamaktadır.

Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenlerden prim kesilir mi?

Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenlere ilişkin çoğunlukla emekli aylıkları kesilmeden Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi tutulacakları yönünde bir kanaat vardır. Fakat bu kanaat her zaman için doğru değildir.

Emekli olduktan sonra çalışmaya başlayanların emekli aylıklarının kesilip kesilmeyeceği veya hangi sigorta kollarına tabi tutulacakları hakkında cevap verebilmek için öncelikle sigortalıların;

Sosyal güvenlik destek primi uygulamasına tabi olup olmadıklarına,

Hangi kanun hükümlerine tabi olduklarına, (5510 S.K. , 5434 S.K. gibi)

Kanunun hangi maddesi kapsamına girdiklerine, (4/a, 4/b, 4/c gibi)  bakılmalı hatta maddenin geçerliliği ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik gösterebileceği için sigortalılık başlangıcının da bilinmesi gerekmektedir.

Burada şunu belirtmekte fayda var,

Bu yazımız ve aşağıda belirtilen hususlarda 4/c (memur) ve 4/a (işçi) kapsamında çalışmakta iken normal şartlarda emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlananların emeklilik sonrası 4/a kapsamında tekrar çalışmaları hali ele alınmış, diğer kanunlar kapsamında emekli olanların emeklilikten sonra tekrar çalışmalarıyla ilgili hususlar ise ilgili tablolarda gösterilmiştir.

1-) 2008/EKİM ÖNCESİNDE MÜLGA KANUNLARA GÖRE AYLIK BAĞLANANLARIN EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞILAN STATÜSÜ

Örnek: 2008 yılı Ekim ayından önce emekli olan Ali Bey emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlamış olup Ali Bey hakkındaki bazı bilgiler aşağıdaki gibidir;

Ali Bey 4/1-(a) kapsamında emeklidir,

Gelir/Aylık Türü bakımından yaşlılık aylığı almaktadır.

Ali Bey emeklilik sonrası 4/1-(a) kapsamında ve özel sektörde çalışmaya başlamıştır.

Buna göre;

1- Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Ali Beyin emekli maaşı kesilir mi?

2- Ali Beyden hangi sigorta primleri kesilir?

Ali Beyin önünde iki seçenek vardır.

Birinci seçenekte emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktır.

İkinci seçenekte ise emekli aylığı kesilmeyecek ve kendisinden prime esas kazançları üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilecektir.

Ali Bey bu iki seçenekten bir tanesine tabi tutulacaktır.

4/1-(a) emeklisi olan Ali Bey emeklilik sonrası eğer özel sektörde değil de kamu sektöründe çalışmaya başlasaydı bu sefer 5335 sayılı Kanun gereği emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktı.

(Bu tabloda 2008 yılı Ekim ayı öncesi mülga kanunlara göre aylık bağlananların durumu incelenmiş, memurların durumu ile ilgili bir açıklamaya yer verilmemiştir.)

2-) SİGORTALILIK BAŞLANGICI 2008/EKİM ÖNCESİ OLUP, 5510 SAYILI KANUNUNA GÖRE AYLIK BAĞLANANLARIN EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞILAN STATÜSÜ

Örnek: Sigortalılık başlangıcı 2008 yılı Ekim ayından önce olan Hasan Bey emekliye ayrılmış ve kendisine 5510 saylı Kanuna göre emekli aylığı bağlanmıştır.

Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Hasan Beyle ilgili bazı bilgiler aşağıdaki gibidir;

Hasan Bey 4/1-(a) kapsamında emeklidir,

Gelir/Aylık Türü bakımından yaşlılık aylığı almaktadır.

Hasan Bey emeklilik sonrası 4/1-(a) kapsamında ve özel sektörde çalışmaya başlamıştır.

Buna göre;

1- Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Hasan Beyin emekli maaşı kesilir mi?

2- Hasan Beyden hangi sigorta primleri kesilir?

Hasan Beyin önünde de tıpkı ilk örnekteki gibi iki seçenek vardır. (Zaten iki örnek arasındaki tek fark sigortalılık başlangıcı ile emeklilik bakımından tabi oldukları kanundur.)

Birinci seçenekte emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktır.

İkinci seçenekte ise emekli aylığı kesilmeyecek ve kendisinden prime esas kazançları üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilecektir.

Hasan Bey bu iki seçenekten bir tanesine tabi tutulacaktır.

4/1-(a) emeklisi olan Hasan Bey emeklilik sonrası eğer özel sektörde değil de kamu sektöründe çalışmaya başlasaydı bu sefer 5335 sayılı Kanun gereği emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktı.

Hasan Bey 4/c yani memur emeklisi olsaydı;

Hasan Bey 4/c kapsamında emekli olduktan sonra 4/a kapsamında çalışmaya başlasaydı Hasan Beyin içinde aynı seçenekler geçerli olacaktı.

Yani ya emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktı,

Ya da emekli aylığı kesilmeyecek ve kendisinden prime esas kazançları üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilecektir.

Fakat Hasan Bey 4/c emeklisi olup özel sektörde değil de kamu sektöründe 4/a kapsamında çalışsaydı bu sefer 5335 sayılı Kanun kapsamında emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktı.

3-) SİGORTALILIK BAŞLANGICI 2008/EKİM SONRASI OLUP, 5510 SAYILI KANUNUNA GÖRE AYLIK BAĞLANANLARIN EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞMALARI

Örnek: Sigortalılık başlangıcı 2008 yılı Ekim ayından sonra olan Akif Bey emekliye ayrılmış ve kendisine 5510 saylı Kanuna göre emekli aylığı bağlanmıştır.

Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Akif Bey hakkında bazı bilgiler aşağıda verildiği gibidir.

Akif Bey 4/1-(a) kapsamında emeklidir,

Gelir/Aylık Türü bakımından yaşlılık aylığı almaktadır.

Akif Bey emeklilik sonrası 4/1-(a) kapsamında ve özel sektörde çalışmaya başlamıştır.

Buna göre;

1- Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Akif Beyin emekli maaşı kesilir mi?

2- Akif Beyden hangi sigorta primleri kesilir?

Bu bilgiler doğrultusunda;

Bu sefer diğer örneklerde olduğu gibi Akif Beyin önünde iki seçenek yoktur. Emeklilik sonrası tekrar çalışmaya başlayan Akif Beyin emekli aylığı kesilecek ve kendisi tüm sigorta kollarına tabi tutulacaktır.

Akif Bey eğer 4/c kapsamında yani memuriyetten emekli olduktan sonra tekrar 4/a veya 4/b kapsamında çalışmaya başlasaydı yine değişen bir şey olmayacak, Akif Beyin emekli maaşı kesilirken hakkında yine tüm sigorta kolları uygulanacaktı.

Görüldüğü üzere çalışanların ilk defa sigortalı olduğu ve yaşlılık veya emekli aylığının bağlandığı kanun ve bağlandığı tarihler dikkate alınarak sigortalı işlemleri yürütülmesi gerekmektedir.

Ayrıca yazımızın girişinde de ifade ettiğimiz üzere 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan istisnalar kapsamında çalışanlar emekli aylıkları kesilmeksizin kamu idarelerinde görev alabilmektedirler.

Bu kapsamda emeklilik sonrası çalışılan işyerlerinin 5335 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı hususunda tespit işlemi kamu kurum ve kuruluşlarının kendisine aittir.

Tespit işlemiyle ilgili olarak Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkezlerince tereddüt yaşanması halinde Sosyal Güvenlik Genel Müdürlüğüyle yazışma yapılarak işlemler sonuçlandırılacaktır.

Ayrıca ele aldığımız konu spesifik bir durum içerdiğinden bu gibi durumlarda tereddüt yaşanması halinde SGK’dan bilgi alınması yerinde olacaktır.

Takdir okuyucunundur…

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…

www.iscimemur.net Whatsapp kanalımız yayında. Kanalımızı Whatsapp üzerinden takip ederek paylaşımlarımıza anında ulaşabilirsiniz.

Kanal yöneticileri de dahil hiçbir takipçi numaranızı veya kimliğinizi görüntüleyemez.

Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın…

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın