Kadrosu Değişen Memur Yeni Kadronun Aylığına Ne Zaman Hak Kazanır ve Kesenek Bildirimi Nasıl Yapılır?
657 sayılı Kanun’un 68/B maddesinde de;
“…Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar…” ifadesi yer almaktadır.
Aynı Kanun’un 167 nci maddesinde ise;
“Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır…” denilmektedir.
Yukarıda sayılan maddeler gereğince ataması 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesine göre yapılanlar yeni kadronun maaşını atandıkları tarih itibariyle, diğer türlü atananlar ise göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren almaktaydı.
Fakat bu durum 6. Dönem Toplu Sözleşmeyle birlikte değişmiş ve daha yüksek aylık öngörülen başka kadrolara görev veya unvan değişikliği suretiyle atananlar yeni kadronun aylığını göreve başladıkları tarih itibariyle hak etmeye başlamışlardır.
İlgili düzenleme “Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 6. Dönem Toplu Sözleşmenin “Görev değişikliklerinde aylığa hak kazanma” başlıklı 49 uncu maddesi şu şekilde yer almaktadır.
“Devlet memurlarından daha yüksek aylık öngörülen başka kadrolara görev veya unvan değişikliği suretiyle atananların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 167 nci maddesi uyarınca aylığa hak kazanmalarında, anılan maddede yer alan “görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren” ibaresi, “görevine başladığı tarihten itibaren” şeklinde uygulanır.”
Sonuç olarak daha yüksek aylık öngörülen başka bir kadroya görev veya unvan değişikliği suretiyle atananlar atandıkları yeni kadronun aylığını göreve başladıkları tarih itibariyle hak edeceklerdir. Bu durumda göreve başlama tarihi aybaşından (ayın 15’inden) farklı olan memurlar için kıstelyevm hesaplama yapılarak eski kadrosu ile yeni kadrosu arasındaki kazanç farkları ilgili memura ödenir.
Bu konuyla ilgili daha detaylı bilgi için şu yazımızı okuyabilirsiniz. https://iscimemur.net/kadrosu-degisen-memur-yeni-kadronun-maasini-ne-zaman-alir/
Elbette ödenecek kıst tutar belirlenirken brüt tutardan 488, 193 ve 5510 sayılı Kanunlara göre kesilmesi gereken yasal kesintiler kesilecektir.
Peki bu şekilde hesaplama ile bulunan kıst tutardan kesilen primlere ilişkin keseneğin bildirilmesi nasıl olacak?
Kadrosu değişen memura kıstelyevm ödenen fark tutarının keseneği nasıl bildirilir?
Bu hususu bir örnekle birlikte anlatalım.
Örnek;
Gül Hanım 15.11.2022-14.12.2022 dönemini kapsayan 2022 yılı kasım ayı maaşını 15.11.2022 tarihinde peşin olarak almıştır.
68/B bendinde belirtilen şartları taşıyan Gül Hanım 30.11.2022 tarihinde yönetici kadrosuna atanmış ve atama yazısı da aynı tarihte kendisine tebliğ edilmiştir.
Gül Hanım’ın yeni atandığı kadro ile eski kadrosu arasında maaş farkı vardır. Yeni atandığı kadroda göreve başlama tarihi 30.11.2022 tarihi olduğuna göre bu tarihten takip eden ayın 15’ine kadar olan süre için fark ücreti alması gerekir.
Söz konusu fark ücretin kesenek bildirimi ise;
Kesenek bilgi sistemi içerisindeki Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Bildirimleri başlıklı alanın altında bulunan ek mahiyette sadece bir dönem seçeneği seçilerek yapılır. Kıst tutarın çalışana 15.12.2022 tarihinde ödendiğini dikkate alırsak bu ödemeye ilişkin kesenek bildirimi aşağıdaki görseldeki gibi olacaktır.
“Tamam” a tıklandıktan sonra açılan ekranda istenilen bilgiler manuel olarak yazılacak ve ödeme bilgilerinin bu alana işlenmesine müteakip belge onaylanacaktır.
HİTAP’ta yapılacak işlemler
Bu atamaya ait bilgilerin girilmesi gereken bir başka yer ise HİTAP’tır. Hizmet takip programı içerisinde yer alan çalışana ait hizmet cetveline değişikliğe esas bilgiler süresinde işlenmelidir. Yine aynı menü içerisinde yer alan unvan alanında kişinin eski unvan 29.11.2022 tarihi itibariyle kapatılarak ve 30.11.2022 tarihi itibariyle de yeni unvan alanı açılacaktır. (Buradaki tarihler örnek üzerinden hareketle yazılmış tarihler olduğu, her atamaya ilişkin olarak girilecek tarihlerin farklı olacağı unutulmamalıdır.)
BES ile ilgili yapılması gerekenler
Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin Katkı payının hesaplanması başlıklı 7 nci maddesinde yer alan;
“4632 sayılı Kanun uyarınca, çalışanın ücretinden işveren tarafından kesilecek katkı payı tutarı, ilgisine göre prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın yüzde üçü oranında hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan katkı payının virgülden sonraki kısmı dikkate alınmaz…” hükmü göre ilgili memura ödenecek kıst tutardan BES kesintisinin de yapılması gerekmektedir.
Zorunlu BES’in çalışanların prime esas kazancı veya emeklilik keseneğine esas aylığı üzerinden hesaplandığını göz önüne alır ve kıst hesaplamaya ilişkin fark primlerinin de SGK’ya ödendiğini düşünürsek BES kesintisinin yapılması gerektiği sonucuna varabiliriz.
Bu doğrultuda hesaplanan BES kesinti tutarının, (yukarıdaki örnek için) 2022/11 ay dönemi dikkate alınarak, fark tutarının ödeme gününü takip eden iş günü (4632 S.K –Ek Madde 2 –ikinci fıkra) sonuna kadar ilgili emeklilik şirketine yatırılması gerekmektedir.
5434 sayılı Kanuna tabi memurların durumu
5434 Sayılı Kanuna tabi memurlara ödenen kıst aylıklarından kesenek alınmamaktadır. Dolayısıyla 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanuna tabi memurlara ödenen kıst aylıklardan SGK kesintisi yapılmayacak fakat gelir ve damga vergisi ise kesilecektir.
İster 5510 sayılı Kanuna tabi olsun, isterse 5434 sayılı Kanuna tabi olsun memurlara ödenen fark tutarlardan dolayı oluşan vergi matrahı kümülatif gelir vergisi matrahına eklenmelidir.
Son olarak şunu da belirtmekte fayda var ki daha yüksek aylık öngörülen başka kadrolara görev veya unvan değişikliği suretiyle atananlara kıst hesaplama ile fark ödemesi yapılırken daha düşük aylık öngörülen bir kadroya atanan memurdan ise geri para alınıp alınmayacağına yönelik mevzuatımızda bir düzenleme bulunmamaktadır.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın