Kamu kurumlarında çalışan sürekli işçiler emeklilik harcırahından memurlar gibi yararlanabilir mi?
01/01/2022 ile 31/12/2023 tarihleri arasında geçerli olan 6. Dönem Toplu Sözleşme halen yürürlükte olup 31/12/2023 tarihine kadar uygulanacaktır. 11 hizmet kolu ve genel hükümler olmak üzere 12 kısımdan oluşan 6. Dönem toplu Sözleşmede memur ve sözleşmeli personelin bazı mali ve sosyal hakları düzenlenmektedir.
Bahsi geçen sözleşmenin ikinci kısmının birinci bölümünün 10 uncu maddesinde 375 sayılı KHK’nın 1 inci maddesinin (D) fıkrasında yer alan (12.105) gösterge rakamının (13.558) olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yani 375 sayılı KHK’nın 1/D maddesi mezkur madde de sayılanlara ödenecek tazminat tutarına esas gösterge rakamını 12.105 olarak belirlemişken bu gösterge rakamı toplu sözleşme ile birlikte 13.558’e yükseltilmiştir.
30.06.1989 tarihli ve 20211 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1/D maddesinde ise;
“(A) bendi kapsamına giren personel ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvelde yer alan personel ve kamu kurumlarında işçi olarak istihdam edilenlerden; emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunanlara, haklarında toptan ödeme hükümleri uygulananlara, emekli iken yeniden hizmete alındıktan sonra cezaen olmamak üzere görevlerine son verilenlere, kendi kusurları olmaksızın sözleşmesi feshedilen veya hizmet sürelerinin bitiminde ayrılan sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ile terhis olan yedek subaylara , yedek astsubaylara ve bunlardan görevde iken ölenlerin kanuni mirasçılarına damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tâbi tutulmaksızın (12.105) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarında tazminat ödenir.”
Denilmektedir.
Peki bu gösterge rakamı (13.558) kamu kurumlarında çalışan daimi işçi personel içinde uygulanabilir mi?
Bu soruya cevap verebilmek için öncelikle 6. Toplu Sözleşmenin kimleri kapsadığına bakmamız gerekir. Mezkur Toplu Sözleşmenin “Kapsam” başlıklı 1 inci maddesinde;
“Bu Toplu Sözleşme; kamu görevlilerinin geneline ilişkin mali ve sosyal haklarla ilgili bölümü 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarının, her bir hizmet kolu kapsamına giren mali ve sosyal haklarla ilgili bölümü ise ilgili hizmet kolu kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlileri hakkında uygulanır.”
Denilmekte olup sözleşmenin “Dayanak” başlıklı 2 inci maddesinde ise;
“Bu Toplu Sözleşme, 4688 sayılı Kanunun 28-32 nci maddelerine dayanılarak akdedilmiştir.” Denilmiştir.
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun Toplu Sözleşmenin kapsamı başlıklı 28 inci maddesinde ise “Toplu sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar…” Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda;
-375 sayılı KHK’nın 1/D maddesinde yer alan 12.105 rakamının kamu görevlileri toplu sözleşmeleri ile 13.558’e çıkartıldığı,
– Kamu görevlileri toplu sözleşmesinin dayanağını oluşturan 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun “Toplu Sözleşmenin kapsamı” başlıklı 28 inci maddesinde kamu görevlilerine atıf yapıldığı,
-4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde kamu görevlisinin tanımı;
“Kamu görevlisi: Bu Kanun kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların kadro veya pozisyonlarında istihdam edilenlerden işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlilerini,…….. ifade eder……” şeklinde tanımlandığı açıktır.
Sonuç olarak;
Kamu görevlileri toplu sözleşmelerinin dayanağı olan 4688 sayılı Sendikalar Kanununda yapılan kamu görevlisi tanımının içerisine işçi personelin girmediği ortadadır. İşbu sebeple işçi personele 13.558 rakamı üzerinden tazminat ödenmesi doğru olmayıp bu şekilde yapılan ödemeler kamu zararını oluşturacaktır.
Söz konusu tazminat daimi işçi personele ödenirken dikkate alınması gereken gösterge rakamı 12.105 rakamıdır.
Bu rakamın işçi personele uygulanan toplu iş sözleşmesiyle birlikte artırılması elbette ki mümkündür.
Bu konu ile ilgili daha önce yayımladığımız Sayıştay Kararında da yazımızı destekler şekilde karar verilmiştir.
Takdir okuyucunundur…
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
www.iscimemur.net Whatsapp kanalımız yayında. Kanalımızı Whatsapp üzerinden takip ederek paylaşımlarımıza anında ulaşabilirsiniz.
Kanal yöneticileri de dahil hiçbir takipçi numaranızı veya kimliğinizi görüntüleyemez.
Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın