Kamuda görev yapan İSG uzmanı ile işyeri hekimi ücretleri nasıl hesaplanır? Söz konusu ücretteki üst sınır ne? Hangi yasal kesintilere tabi? Örnek hesaplamalar…
İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ile mevcut şartların iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemek amacıyla hazırlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 20.06.2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanunun çeşitli maddelerine dayanılarak hazırlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri” başlıklı 12’nci maddesi ile İş Yeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “İş yeri hekimlerinin çalışma süreleri” başlıklı 12’nci maddelerinde ise iş güvenliği uzmanları ile hekimlerin görev yapacağı süreler düzenlenmektedir.
Bu kapsamda, yukarıda bahsi geçen maddeler gereği ve maddelerde belirtilen sürelerde, kamu kurum ve kuruluşlarında iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimi görevlendirmesi yapılacaktır. Yönetmeliklerde belirtilen süreler aylık minimum süreler olup idarelerce artırılabilirler.
İSG uzmanı ile işyeri hekimi ücretindeki Üst Sınır
6331 sayılı Kanunun “İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları” başlıklı 8. Maddesinin 7. Fıkrasında;
“Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.”
Hükmü yer almaktadır.
Dikkat edileceği üzere Kanunda iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmeleri için yapılacak ödemelerde üst sınır olarak 80 saat belirlenmiş olup bu süreyi aşan görevlendirmelerde aşan kısmın dikkate alınmayacağı ifade edilmiştir.
İSG uzmanı ile işyeri hekimi ücreti nasıl hesaplanır?
Yukarıda ifade ettiğimiz gibi, Kanunla belirlenen üst sınırı dikkate alarak, ücret hesaplaması;
İlgilinin seksen saat çalıştığından hareketle,
Memur Maaş Katsayısı X 200 X 80
Formülü kullanılarak yapılabilir.
2022 Yılı Ocak-Haziran dönemi için hesaplama şu şekilde olacaktır:
0,235445 X 200 X 80= 3.767,12 TL
Güncel memur maaş katsayılarını görmek için tıklayın…
İSG uzmanı ile işyeri hekimi ücreti hangi yasal kesintilere tabi
Yukarıda bahsi geçen maddede her ne kadar “Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz…” hükmü yer alsa da bu ücretten damga vergisi hariç herhangi bir kesintinin yapılmayacağını söylemek her zaman için geçerli değildir.
Zira kamu kurum ve kuruluşlarında farklı statülerde birçok personel bulunmaktadır. Örneğin belediyelerde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışan memur statüsündeki personelin yanı sıra 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak işçi, 5393 sayılı Belediye Kanununun 49’uncu maddesine istinaden çalıştırılan sözleşmeli personel vs. gibi farklı statülerde personel vardır.
Memurlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak çalışmaktayken işçi ve sözleşmeli personel ise aynı maddenin (a) bendine tabi olarak çalışmaktadırlar. Daha genel bir ifadeyle 4/a ’lı dırlar.
Aynı Kanunun 80’inci maddesinin c bendinde ise;
“(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.”
hükmü yer alır.
Dolayısıyla 5510 sayılı Kanunun bu maddesinde bahsi geçen durum 6331 sayılı Kanunun sekizinci maddesindeki “Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz…” ibaresini hükümsüz bırakmıştır. Bu durum ise, statüsü işçi veya sözleşmeli olan iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimlerinin ücretlerinden damga vergisine ilave olarak sigorta primleri de kesileceği anlamına gelmektedir.
İşçi ve sözleşmeli personel için örnek hesaplama;
2022 yılı Ocak-Haziran dönemi memur maaş katsayısı ile örnek bir hesaplama yapacak olursak,
80 saat için ödenecek brüt ücret 0,235445 X 200 X 80=3.767,12 TL’dir.
Bu ücretten işçi personel için;
28,59 TL Damga Vergisi
772,26 TL SGK Primi
37,67 TL İşsizlik Sigortası Primi
kesilecektir.
Sözleşmeli Personel için;
Sözleşmeli personel içinse işsizlik sigortası primi hariç yukarıda hesaplanan diğer kesintiler aynı şekilde uygulanacaktır.
Memurlar açısından;
Memurların prime esas kazançları 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun ilgili maddelerinde düzenlenmiş olup iş güvenliği uzmanı ücreti ile işyeri hekimi ücreti her iki Kanunda da prime tabi tutulacak kazançlar arasında sayılmamıştır. Bu sebeple memurlara ödenen iş güvenliği uzmanı ücreti ile işyeri hekimi ücretinden prim kesintisinin yapılması mümkün değildir. Dolayısıyla 6331 sayılı Kanunun sekizinci maddesindeki “Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz…” ibaresi memurlar için geçerli olup memur statüsündeki personelin alacağı bu ücretten sadece damga vergisi kesilecektir.
Devlet memuruna verilen İSG ücretinden gelir vergisi kesilir mi?
Memurlara ödenecek İSG ücretinden gelir vergisi kesilip kesilemeyeceği hususunda ise Gelir İdaresi Başkanlığınca verilmiş bir Özelge bulunmaktadır. Söz konusu Özelge için tıklayın…
Sonuç:
⇒Kamu kurumlarında İSG uzmanı ve işyeri hekimi olarak görev yapan çalışanlara ücret ödenmesi durumunda ödenecek ücret (Memur Maaş Katsayısı X 200 X Görevlendirme Saati) formülüyle hesaplanacak olup 80 saati aşan görevlendirmelerde aşan kısım dikkate alınmayacaktır.
⇒80 saatlik görevlendirmelerde fiili çalışma baz alınmalıdır. İzin ve raporlu olunan günlerde personele ücret ödemesi yapılmamalıdır. Konu hakkındaki bakanlık görüşü için tıklayın…
⇒Ödenecek İSG ücretinden personelin statülerine göre farklı yasal kesintiler uygulanmaktadır. Örneğin işçi veya sözleşmeli personele yapılacak bu ödeme sigorta primine tabidir. Konu İSG Ücreti Hangi Yasal Kesintilere Tabi başlığında detaylıca anlatılmıştır.
Semih ÖZER
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
Yazıya ilişkin tüm sorularınızı aşağıdaki YORUM kısmından bize ulaştırabilir…
Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavı Denemeleri İçin Tıklayın
Makale Arama Sayfamız İçin Tıklayın…
İsg uzmanı ile işyeri hekimi aynı ücreti mi alıyor. Hesaplamada brüt 3.767,12 TL demişsinizde.
6331 Sayılı kanunun 8. maddesinde bahsi geçtiği üzere işyeri hekimi ve isg uzmanı hesaplama mantığı aynıdır.Maaş katsayısı*200 saatlik ücrettir.Görevlendirildiği dk hesabına göre ödenir
ücrettir.Görevlendirildiği dk hesabına göre ödenir ne demek, dakika mı?
Yazınızdaki özelgeyi okudum. Özelge memur isg uzmanı için alındığından acaba gelir vergisi kesilmemesi sadece memurlar için geçerlidir diyrbilir miyiz? Yani işçi ve sözleşmeli personele ödenen isg ücretide gelir vergisinden muaf mıdır?
193 sayılı Gelir vergisi kanunu ve 6331 sayılı İş sağlığı ve Güvenliği kanunundaki ilgili maddelerde personel statüsü anlamında ayrıma gidilmemiştir. Özelge her ne kadar memur statüsü için sorulsa da Gelir Vergisi kesilmemesi tüm personel için yapılması gerekmektedir.
Teşekkür ederim hocam
Belediyemizde İSG hizmeti almak yerine İSG uzmanı çalıştırmak istiyoruz. Alacağımız İSG uzmanının sözleşmeli personel olarak mı alınması yoksa şirket personeli olarak mı alınması konusunda kararsız kalmış ve teknik bilgiler yönünden eksik olduğumuz için doğrusunun ne olduğunu çözemedik.
Sürüncemede kaldığımızı iki kritik noktayı sizinle paylaşmak ve görüşünüzü almak istedik;
1) Alacağımız personel Şirket Personelleri ve Belediyenin Kadrolu işçilerinin tamamına bakabilir mi? (Sicil farkı olduğu için bu konuda kararsız kaldık)
2) Sözleşmeli Personel ya da Şirket Personeli olarak alacağımız işçi SÜRE ya da Kişi sınırlamasında herhangi bir sınırlamaya dahil olacak mı?
3) Alacağımız personele Semih ÖZER Beyin kaleme aldığı İSG uzmanlarına ödenecek ücret hesaplaması yazısındaki; asli görevlerinin yanında bu işi yürütecek personele verilecek ilave ücret olarak görülüyor.
Lakin bizim öğrenmek istediğimiz bu personeli direk iş güvenliği ve uzmanı olarak işe almak.
Bu şekilde alınan personelde de ekstradan bu hesaplama yapılması zorunlumu yoksa verilecek ücret ya da maaş yeterli mi?
4) İSG Uzmanı Belediyemizdeki Mevcut kadrolarda farklı görevlerde çalışan personelden değerlendirildiğinde, bakacağı kişi sayısında veya süresinde bir kısıtlamaya tabi oluyor mu?
Şimdiden ilgi ve alakanız için teşekkür ederim.
İşçi isg uzmanı yada hekim olarak olarak görev yapıyorsa aldıgı ücrette 6331 sayılı kanunun ilgili maddesine göre; ücretinde damga vergisi hariç HERHANGİ bir kesinti yapılamaz. Yukarıda 6331 ve 5510 sayılı kanun karşılaştırılmış. Memur harici isg çalışanları için böyle bir yorum yapılmış. Açıkça kanunlar çatıştırılmış. Evet kanun çatışması vardır. Böyle bir durumda izlenecek yollar vardır. 1. Normal hiyararşisine bakılır. 2. Sonraki kanun önceki kanunu ilga eder. Yani son kanun geçerlidir. 3. Genel kanun özel kanun ilişkisine bakılır. Burada da genel kanun özel kanun ilişkisine bakılır. 5510 sayılı kanun genele hitap eder. 6331 sayılı kanun özele hitap eder. Genel kanun- özel kanun çatışmasında ÖZEL KANUN hükümleri uygulanır. Bu baglamda geçerli olan 6331 sayılı kanundur. 5510 sayılı kanun çatışdığı konuda geçerli değildir. Kamuda görevlendirilecek tüm kamu çalışanlarından, istihdam edildiği mevzuat hükümlerine bakılmaksızın damga vergisi haricinde herhangi bir KESİNTİ YAPILAMAZ.
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kunununun 8. Maddesinin 7. Fıkrasında;
“Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel…” ile kamuda çalışan gerekli belgeye sahip olan tüm çalışanların görevlendirilebilecine yer verilmiş. Devamında “Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz…” hükmüne de yer verilmiştir. Yukarıdaki yazıda 5510 sayılı kanunda yer alan kesintiler nedeniyle; görevlendirilen işçi ve sözleşmeli isg personelinin ücretinden damga vergisi haricinde kesintiler yapılacağı belirtilmiş.
Halbuki yasalar hukuksal açıdan incenmemiştir.
Eğer yukarıdaki gibi kanunlar çatışırsa, buna kanun çatışması denir. Bu durumda;
1- Üst Kanun İlkesi
2- Sonraki Kanun Ilkesi
3- Özel Kanun İlkesi, ilkelerine bakılır.
Bu ilkelere göre 6331 ve 5510 sayılı kanun irdelendiğinde;
1. Her ikiside kanundur. Üst kanun anayasadır. Konuyla ilgi üst kanunda her hangi bir düzenleme yoktur.
2. 5510 sayılı kanun 2006 yılında, 6331 ise 2012 yılında yayımlanmıştır. Son çıkan kanun ilk çıkan kanunu ilga yapar; son çıkan kanunun geçerliliği vardır.
3. 5510 sk. Genel hükümler içerir, 6331 sk. ise özel özel hükümler içerir. Sadece iş sağlığı ve güvenliği kanularını kapsar. 6331 sk. ‘nun 8. Maddesi ise iş güvenliği uzmanı ve hekimlerinin görevlendirilmesi ve ücretinin ödenmesinde özel hüküm içeren emredici bir maddedir. 6331sk’nun yayım tarihinde, 5510 sk yürürlükte olup bu madde kesinti yapılmaması için, özellikle konulan özel hüküm içeren bir maddedir. Zira kanun koyucu, aynı maddede kesintiden hiç bahsetmeyebilir veya ‘çalıştıgı mevzuat hükümlerine göre kesinti yapılır’ da diyebilirdi; ancak “ilgili mevzut hükümlerine göre çalıştırılan…” personel, ‘aylık en fazla 80 saat’ ödeme ve ‘damga vergisi hariç kesinti’ yapılamacağı emredilmiş. 6331 sayılı kanun özel bir kanun, 5510 sk ise genel hükümlü kanundur. Böyle bir durumda Özel hükümlü kanun geçerlidir. Bu nedenle 5510 sk. hükümleri uygulanmaz, 6331 sk hükümleri uygulanır.
Ayrıca kesinti yapılması durumunda; işveren adına ödenecek olan sgk işveren payı, 6331 sk. 8. md göre kamu bütçesinden çıkacak olan fazla bir ücret olacagından, kamu zararına neden olunduğu kanaatine de varılabilir.
Dolayısıyla gerekli belgeye sahip olan isg çalışanlarının ücret ödemelerinde, tabi oldukları mevzuat hükümlerine bakılmaksızın (işçi, memur sözleşmeli) damga vergisi hariç bir kesinti yapılamaz.