Memurun Kıdem Aylığı Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Memurların kıdem aylığı nedir, nasıl hesaplanır, kıdem aylığından hangi yasal kesintiler yapılır…

Kıdem Aylığı Nedir?

Memur maaş kalemlerinden biri olan kıdem aylığı memur maaşlarına etki önemli bir unsurdur. Her tam yıla karşılık 20 puan baz alınmak suretiyle yapılan kıdem puanı hesabı cari yılın ilgili döneminde geçerli olan memur maaş katsayısı ile çarpılarak hesaplanmaktadır. Hesaplanan bu tutardan ise gelir ve damga vergisi ile SGK primi kesilerek net tutar elde edilir.

Kıdem aylığı ile ilgili yasal mevzuat 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 maddesidir.

“Birinci fıkra kapsamına girenlere her bir hizmet yılı için 15 (20) gösterge rakamı karşılığı kıdem aylığı ödenir. Ancak 25 ve daha fazla hizmet yılını dolduranlar için gösterge rakamı 375 (500) olarak uygulanır.

Hizmet yılları itibariyle ödenecek kıdem aylığının tesbitinde kazanılmış hak aylığının hesabında değerlendirilen süreler esas alınır. Memuriyet taban ve kıdem aylığı miktarları, bunların göstergelerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesine göre tesbit olunan katsayılar uygulanmak suretiyle belirlenir. Memuriyet taban aylığı göstergesi için farklı katsayı tespit edilebilir. Kıdem ve memuriyet taban aylığı göstergelerini üç katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Bu aylıklara hak kazanılmasında ve ödenmesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer personel kanunlarının aylıklarla ilgili hükümleri uygulanır.”

Kıdem Aylığı Nasıl Hesaplanır?

Örnek;

18.05.2020 tarihinde memuriyete başlayan genel idari hizmetler sınıfındaki bir memur 19.05.2021 tarihinde bir yılını dolduracağından takip eden aybaşı olan 15.06.2021 tarihindeki maaşında bir yıllık kıdem aylığı hak edecektir. Bir yıllık kıdem aylığı puanının 20 puan olduğundan hareketle kıdem aylığının brüt tutarı 20 X Memur Maaş Katsayısı formülüyle hesaplanır. Güncel maaş katsayıları için tıklayın…

Söz konusu memur 19.05.2022 tarihinde ise 2 yılını dolduracağından dolayı takip eden aybaşı olan 15.06.2022 tarihindeki maaşında kıdem aylığı bu kez 2 X 20= 40 puan üzerinden hesaplanacaktır.

2022 yılı ilk 6 ayı için geçerli olan katsayılar ile iki yıllık kıdeme karşılık gelen tutar 40 X 0,235445 = 9,42 TL’dir.

Burada dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri de kıdem aylığı hesabında, 375 sayılı KHK’nın 1. Maddesinde belirtildiği üzere, kazanılmış hak aylığında değerlendirilen sürelerin esas alınması gerektiğidir.

Örnek;

Semih Bey 2006 yılında üniversitesinden mühendis olarak mezun olmuş ve 2007 yılından 2019 yılına kadar da özel bir firmada mühendis olarak çalışmıştır.12 yıl süre ile çalışmıştır. 2020 yılında mühendis kadrosuyla memuriyete atanan Semih Bey için kurumu tarafından intibak işlemi yapılacaktır. Yapılacak intibak işlemi için Semih Bey mesleğini mühendis olarak özel sektörde icra ettiği tarihlere ilişkin belgeler sunacaktır. SGK işe giriş bildirgesi gibi) Bu durumda kurumu tarafından yapılacak intibak işlemiyle Semih Beyin mesleğiyle ilgili olarak özel sektöre çalıştığı 12 yılın 9 yılı, 675 sayılı Kanunun 36-C/1 maddesi gereğince, kazanılmış hak aylığından değerlendirilecektir.

Konuya ilişkin Devlet personel Başkanlığı görüşü için tıklayın…

Dolayısıyla Semih Beyin kıdem aylığında esas alınan puanı da sadece memuriyette geçirdiği süre değil bu süreye 9 yıl ilave edilmek suretiyle hesaplanacaktır.

Ayrıca 154 Seri No.lu DMK Genel Tebliğinde de açıkça belirtildiği üzere kazanılmış hak aylığından değerlendirilen süreler yıllık izin süresinin hesabında da dikkate alınmaktadır.

Konuya ilişkin Devlet Personel Başkanlığı görüşü için tıklayın…

Kıdem aylığının hesabında 25 yıl yani 500 puan son sınırdır. Yani memuriyete 20 yaşında başlayan bir kişi her hangi bir ara vermemesi durumunda 45 yaşında 25 yılını doldurmuş olacaktır. Malum olduğu üzere 5510 sayılı Kanunda kademeli yaş sınırları olmakla birlikte emeklilik yaşları kadınlar için 58, erkekler içinse 60 yaşından başlamaktadır. En az 58-60 yaşına kadar çalışacak olan memurun kıdem aylığını 25 yıl ile sınırlandırmak pek hakkaniyetli bir durum gibi de görünmemektedir. Dolayısıyla herhangi bir sınırlama koyulmaksızın her yıla karşılık kıdem puanı hesaplama yoluna gitmek şeklinde bir düzenleme yapılabilir.

Netice itibarı ile teknik, sağlık, avukatlık v.b. hizmetler sınıfındaki memurların eğer memuriyete girmeden önce meslekleriyle ilgili çalışmaları varsa bu sürelerin kıdem aylığı hesabında dikkate alınıp alınmadığını kontrol etmelerinde fayda olacaktır.

Mevlana’nın “Bahar gelmekle taş yeşerir mi? Toprak ol ki çeşit çeşit çiçekler bitiresin” sözü ile, kalın sağlıcakla…

Selim SALTAN

Tavsiye Yazı: Ek gösterge nedir? Yüksek ek göstergenin önemi başlıklı yazımız için tıklayın…

Sosyal Medya hesaplarımızı takip ederek personel mevzuatı ile ilgili paylaşımlarımızdan anında haberdar olabilirsiniz…

• Facebook
• Instagram
• Twitter