Memurun Askerlik borçlanması Nasıl Yapılır?
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ile ilgili yapılan çalışmalar bir çok kişi tarafından ilgiyle takip edilmektedir. Bu noktada gerek 5510 sayılı Kanunun 4/a veya 4/c maddesine istinaden çalışanlar gerekse 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce memur olmuş ve 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre çalışanlar çıkacak olan kanunun uygulama esaslarını dikkatle beklemektedir.
Bununla birlikte gerek sigorta gün sayısını artırmak gerekse işe giriş tarihini geri çekmek adına çalışanların borçlanma talepleri yılın son ayı olması nedeniyle artmıştır.
Bu yazımızda, haklarında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanan kamu görevlilerinin askerlik borçlanma başvurularının ne şekilde yapılacağı ve buna bağlı olarak işverenlerinde borçlanılan sürelerle ilgili olarak ne yapması gerektiğini değerlendireceğiz.
Bilindiği üzere; Hakkında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanan kişilerin, doğum borçlanması hariç, görevdeyken başvurulması şartıyla borçlanmaları mümkündür.
Peki 5434 sayılı Kanun çerçevesinde görevini sürdürmekte olan Kamu Görevlileri askerlik süresini borçlanabilmek için hangi yolu izlemelidir?
Bu husus ile ilgili 4 farklı yol izlenebilir.
1- Kamu Görevlilerinin (Memurların) Kamu Görevlileri Tescil Ve Hizmet Daire Başkanlığına dilekçe gönderilerek başvuru yapılabilir.
2- E Devlet üzerinden,
E-Devlet sistemine girerek “Son Kez 4/C Sigortalısı Olanların Er veya Erbaş Olarak Silah Altında veya Yedek Subay okulunda geçen sureleri borçlanma başvurusu ve takibi” başlığı ile açılan sayfaya gerekli bilgilerin işlenmesi suretiyle başvuru yapılabilir.
3- HİTAP üzerinden,
Kamu görevlileri çalıştıkları kuruma başvurarak borçlanma taleplerini iletebilir. Kurumu ise HİTAP takip sistemi içerisinde bulunan borçlanma menüsünden çalışanları adına başvuru yapılabilir.
4- Kişi görev yaptığı kuruma dilekçe ile müracaat edebilir ve kurumu da ekinde kişinin dilekçesinin yer aldığı bir üst yazı ile Kamu Görevlileri Tescil Ve Hizmet Daire Başkanlığına başvurabilir.
Burada şunu belirtmekte fayda var.
Çalışan Kamu Görevlilerinin Kamu Görevlileri Tescil Ve Hizmet Daire Başkanlığına gönderecekleri dilekçede açık ve net ifadeler yer almakla birlikte borçlanılacak sürelerin belirtilmesi gerekir. (Tamamı veya belli bir süresi, örneğin 400 gün gibi)
Dilekçenin içerisinde şartlı bir ifade yer almamalıdır. Dilekçede borçlanmayla ilgili şartlı bir ifadenin bulunması halinde borçlanma talebi SGK tarafından kabul edilmeyebilir.
Örneğin “Ben bu borçlanmayı yaparsam kaç yaşında emekli olurum” gibi ifadeler başvurunun olumsuz sonuçlanmasına neden olabilir.
Çalışanın yaptığı başvurunun SGK tarafından kabul edildiğini varsaydığımızda ödenecek tutar nasıl belirlenir?
Borç tutarı; iştirakçilerin veya dul ve yetimlerinin başvurularının Kurum kayıtlarına geçtiği tarihte tabi oldukları personel kanunlarında yer alan hükümlere göre belirlenmektedir.
Borç tutarı borçlanacak kişinin öğrenim durumu itibariyle memuriyete giriş derece, kademe ve ek göstergeleri ile emeklilik keseneğine esas aylığının hesabına dahil edilen tüm unsurların toplamının, başvuru tarihinde yürürlükte bulunan memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutar üzerinden ve bu tutarın %36’sı esas alınmak suretiyle hesaplanmaktadır.
Başvurunun ardından SGK tarafından hesaplanan borç miktarını gösterir belge çalışanın işyerine gönderilir ve işveren çalışanına bu belgeyi tebliğ eder. Belgeyi tebliğ alan çalışan borç tutarını ne şekilde ödeyeceğini de yazılı olarak beyan eder.
Borç tutarı 2 şekilde ödenebilmektedir…
5434 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi gereği, borçlanma tahakkukları ilgililerin görev yaptıkları kurumlara gönderilir. Kurumu ilgili kişiye borçlanma tahakkuk evrakını tebliğ eder. Evrakı teslim alan personel borcu nasıl ödeyeceğini de beyan eder.
1- Eğer kişi bu tutarın tamamını bir defada ödemek istiyorsa bunu yapabilir.
2- Yok eğer tek seferde ödeyemeyecekse taksitler halinde maaşından kesilmesini isteyebilir.
Bu durumda borç tutarı, tahakkuk evrakının ilgililere tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren, ilgililerin emekli keseneğine esas aylıklarının %16’sı oranında aylık taksitler halinde kesilir ve Kesenek Bilgi Sistemi üzerinden SGK’na gönderilir.
Borç tutarının tamamı bildirilinceye kadar her ay bu işleme devam edilir.
Kurumlarınca yapılan kesintiler aylık kesenek bildirimi içerisinde bulunan Geçmiş hizmet borçlanması (Sigortalının talebi üzerine 5434 sayılı Kanunun ilgili maddelerine istinaden borçlandırılan hizmetine ait borç tahakkuk tutarının, her ay ilgilinin %16 oranındaki emekli keseneği tutarı kadar geçmiş hizmet borçlanması kesilerek yatırılacak miktar yazılacaktır.) alanına işlenecektir.
Kişiden kesilen %16 tutarındaki borçlanma tutarı çalışanın o ayki gelir vergisi matrahından da indirilir.
Kesilen bu tutar, muhasebe kayıtlarında 361 no.lu “ödenecek sosyal güvenlik kesintileri” emanet hesabı altında 11 detay kodu ile bulunan “hizmet borçlanması keseneği” emanet hesabına kaydedilerek izlenmelidir.
5510 Sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ilk defa memur olanların başvuru şekli aynı usullerde yapılmakla birlikte borçlanılan sürenin ödenmesi aşamasında çalıştığı kurumun yapacağı bir işlem bulunmamakla birlikte;
Çalışan tarafından ödenen borçlanma tutarı ise, sona erinceye kadar, ilgilinin aylar itibari ile gelir vergisi matrahından indirilecektir.
5510 sayılı Kanuna göre borç tutarının hesabı ve ödeme usulü;
Borç tutarı talep tarihinde prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kişilerce belirlenen günlük kazancın %32’si üzerinden hesaplanmaktadır. Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar ise iptal edilmektedir. Kısmi ödeme varsa ödenen tutar karşılığı kadar hizmet alınmaktadır. İptal olan borçlanma için tekrar müracaat edilmesi mümkündür.
Son olarak borçlanılan süreler SGK tarafından otomatik olarak hitap hizmet menüsü içerisinde yer alan borçlanma alanına işlenmektedir. Ayrıca kurum tarafından aylık maaş bordroları içerisinde geçmiş hizmet borçlanması (5434 Kanun Kapsamında Çalışanlar) adı altında yer alacak olan bu kesinti kesenek takip sistemi içerisinde yer alan borçlanma alanına da otomatik olarak yansımaktadır.
Not: Borçlanılan süreler için emeklilik tazminatı ödenmektedir.
Emeklilik tazminatı fiili tam yıla ödenmekte olup, artan süreler için ödeme yapılmamaktadır.
Örneğin memurun 32 yıl 7 ay çalışması olsun. Emeklilik tazminatı 32 yıl üzerinden ödenecektir. Ancak bu kişi 1 yıl 6 ayda askerlik borçlanmasını yapmış ve ödemişse o zaman fiili yılı 34 yıl 1 ay olacağından 34 yıl üzerinden emeklilik tazminatı ödenecektir.
Takdir okuyucularındır…
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın
Merhabalar Mehmet bey ben 5434 sayılı kanuna göre askerlik borçlanması başvurusunda bulundum. 6 ay beklemem kuralı nedeniyle bu borçlanmayı iptal etmek istiyorum? Bunun için ne yapmam lazım Teşekkürler
Bu sorunu nasıl çözdünüz
Askerlşk borçlanmasını tek seferde peşin yapsak yine 6 ay beklemek zorunda kalıyormuyuz