Sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı ile yıllık iznin hak edileceği tarihler

Bu yazımızda sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı ile yıllık iznin hak edileceği tarihler muhtelif örnekler üzerinden detaylıca anlatılarak konu hakkındaki görüşler de siz değerli okuyucularımızla paylaşılmıştır.

Gerek yazımız hakkında gerekse de başkaca konulardaki sorularınızı aşağıdaki YORUM kısmından bize ulaştırabilir, bir sonraki yazımızın konusunu belirleyebilirsiniz.

Sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı ile yıllık iznin hak edileceği tarihler

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Çalışma şartları ve dinlenme hakkı başlıklı 50.maddesi şu şekildedir.

“…Dinlenmek çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.”

Bilindiği üzere 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 49 maddesine istinaden belediyeler sözleşmeli personel çalıştırabilmektedir. Sözleşmeli personelin özlük hakları ise çeşitli Kanun, KHK’ler veya esaslar gibi düzenlemeler ile şekillenmekte, bu kapsamda da çalışanlara bazı haklar tanınmaktadır. Sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı da bu haklardan biridir.

Bu hakların belirlenmesinde bir üst norm olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile memurlara verilen hakların benzerlerinin esas alındığını görmekteyiz. Bunu örnekleyecek olursak 2020 yılına kadar, sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı cari yılın bitimiyle sona eriyor, kullanmadıkları izin süreleri bir sonraki yıla devredilmiyordu. Fakat 2021 yılında yapılan düzenlemeyle Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 9’uncu maddesi;

“…Sözleşme döneminde kullanılmayan izinler, sözleşmenin devamı halinde müteakip sözleşme döneminde kullanılabilir. (Ek 2. cümle: 06.02.2021 – 3507 s. CB. Kararı/2. md.) Cari sözleşme dönemi ile bir önceki sözleşme dönemi hariç, önceki sözleşme dönemlerine ait kullanılamayan izin hakları düşer.”

Şeklinde değiştirilmiş ve böylece memura verilen yıllık izin hakkı aynı usulde sözleşmeli personele de tanınmıştır.

Esasların izin ile ilgili yukarıda bahsi geçen 9’uncu maddesindeki;

“160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan kurumlarda (…) Sosyal Güvenlik Kurumlarına prim ödemek suretiyle” ifadesi,

21.06.2018 tarih ve 30455 sayılı RG.de yayımlanan 2018/11809 Karar Sayılı BKK.nın 2. Maddesiyle;

“217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen kurumlarda”

şeklinde değiştirilmiş olup ilgili hüküm;

“217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kurumlarda geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele yirmi gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir. Sözleşme döneminde kullanılmayan izinler, sözleşmenin devamı halinde müteakip sözleşme döneminde kullanılabilir. Cari sözleşme dönemi ile bir önceki sözleşme dönemi hariç, önceki sözleşme dönemlerine ait kullanılamayan izin hakları düşer.” şeklinde yeniden düzenlenmiştir.

Peki asıl konumuza gelecek olursak, sözleşmeli personelin yıllık izin hak edişlerinde sadece belediyemizde geçen çalışma süreleri mi dikkate alınarak işlem yapılacaktır?

Aslında sorumuzun cevabı ilgili esasların içerisinde yer almakla birlikte bu husus uygulayıcılar olarak gözümüzden kaçabilmektedir.

Nedir bu husus?

217 Sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesi ne ile ilgilidir veya bu metin içerisinde neden yer almaktadır…

217 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin içinde geçen kurumların hangi kurumlar olduğunu aynı Kanunun 2’nci maddesinde;

“Madde 2 – Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşları şunlardır:

a) Genel bütçeye dahil dairelerle, katma bütçeli idareler ve bunlara bağlı kuruluşlar,

b) İl Özel İdareleri ve belediyeler, bunların birlikleri ve bunlara bağlı iktisadi müesseseler, işletmeler,

c) İktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri,

d) Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları dışında kalan ve kamu fonu kullanan, özel kanunlarla veya bunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kamu kuruluşları ve bu nitelikleri bankalar ve bunların en az sermayesinin yarısından fazlasına iştirak suretiyle kurdukları müessese, ortaklık ve iştirakler,

e) Döner sermayeli kuruluşlar ile özel kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları.”

Hükmü bulunmaktadır.

Bilindiği üzere 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 123’üncü maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Fakat 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 30’uncu maddesinde;

“Mevzuatta yapılan atıflar bakımından mülga 08/06/1984 tarihli ve 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin uygulanmasına devam olunur.)”

Denilmek suretiyle mevzuatta yapılan atıflar bakımından 217 sayılı KHK’nin 2’nci maddesinin uygulanmasına devam olunacağı hükme bağlanmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, yeni bir sözleşmeli personel alındığında, nasıl işlem yapacağımızı somutlaştıracak olursak;

1- Alımı yapılacak sözleşmeli personel unvanına ilişkin norm kadromuzda bulunan boş kadroya yönelik meclis kararımızı aldık,

2- Kişinin özlük dosyası içerisine girecek bilgi ve belgeleri eksiksiz bir şekilde tamamladık,

3- İlgili kadronun net ücretini belirleyip tip sözleşmemizi imzalattıktan sonra işe giriş bildirgesini de işsizlik sigortası kapsamında olmayan sözleşmeli personel olarak verdik,

4- Çalışma arkadaşımızı ücreti ile sosyal ve özlük haklarının neler olduğu konusunda bilgilendirdikten sonra ihtiyaç duyduğunda kendisini bilgilendirmeye devam edeceğimizi, aydınlatmamızı istediği başkaca bir hususun olup olmadığını sorduk ve personelin yıllık iznini ne zaman hak edeceği konusunda sorusuyla karşılaştık.

Bu sorunun çözümü için mutlaka 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesi dikkate alınarak gerekli bilgilendirme yapılmalıdır.

Sözleşmeli Personel Yıllık İzin Hakediş Örnekleri ve Çözümleri:

Örnek 1: Belediyemiz Norm kadrosunda bulunan tekniker kadrosu için ilk defa 2022 Ocak ayında meclis kararı alınarak net ücret tespiti yapılmıştır. Bu çalışanın 217 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen kurumlarda çalışma süresi bulunmamaktadır. Bu çalışanın işe giriş tarihi meclis karar tarihinden sonraki bir tarihte olması gerektiğinden işvereni tarafından 10.01.2022 tarihinde işe giriş işlemi yapılmıştır.

Çözüm 1: Personelin 09.01.2023 tarihine kadar yıllık izin hakkı bulunmayıp izin hakkını 09.01.2023 tarihinde 20 günlük olarak elde edecektir. Fakat bu bir yıllık süre içerisinde personelin izin talebi olması durumundaysa ilgili esaslarda yer alan;

“… Yıllık izin hakkı bulunmayan sözleşmeli personele bu maddede belirtilen haller dışındaki mazeretleri nedeniyle bir sözleşme dönemi içinde toplamda on günü geçmemek üzere yıllık izin vermeye yetkili amirlerince ücretli mazeret izni verilebilir…”

Hükmü gereğince çalışanın izin talepleri karşılanabilir.

Sözleşmeli personelin ilk izin hakedişi 09.01.2023 tarihindeyken takip eden yıllarda ise ilgili takvim yılının ilk gününde, örneğin 01.01.2024 tarihinde yeni yılın izni hak edilecektir. (Konuya ilişkin DPB görüşü için tıklayın) 10.02.2032 tarihine gelindiğindeyse, ilgili personelin yıllık izin hakediş süresi on yıldan fazla olacağı için, personelin izin süresi 30 güne çıkacaktır.

Örnek 2: Belediyemiz Norm kadrosunda bulunan tekniker kadrosu için ilk defa 2022 Ocak ayında meclis kararı alınarak net ücret tespiti yapılmıştır. Bu çalışanın 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen kurumlarda 6 ay 10 gün çalışması bulunmakta olup bu durum gerek personelin Sigortalı Hizmet Dökümünde gerekse de eski çalıştığı kurumdan alınan yazı ile kanıtlanmaktadır. Personelin işe giriş tarihi meclis karar tarihinden sonraki bir tarih olması gerektiğinden işvereni tarafından 15.01.2022 tarihinde işe giriş işlemi yapılmıştır.

Çözüm 2: Normalde personelin ilk izin hak ediş tarihi bir yılını dolduracağı 14.01.2023 tarihinde olacaktır. Fakat ilgili personelin 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde sayılan kurumlarda 6 ay 10 gün çalışması bulunmaktadır. (217 sayılı KHK kapsamındaki kurumlarda geçen sürelerinin yıllık iznin hak edilmesi için gereken çalışma sürelerinden sayılacağına yönelik DPB Görüşü için tıklayın)

Bu nedenle izin hak ediş tarihini belirlemek için yapılacak hesaplama;

1 Yıl= 11 ay 30 gün ise,

217 KHK’nın 2’nci maddesi kapsamında çalışma süresi 6 ay 10 gün olduğundan,

Bir yılın tamamlanması için gereken süre 5 ay 20 gün olarak tespit edilecektir.

Daha somut ifade ile personel işe giriş tarihinden itibaren 5 ay 20 gün sonra, yani 05.07.2022 tarihinde yıllık izni hakkı elde edecek ve kendisine 20 günlük yıllık izin tanımlanacaktır. Söz konusu personel 05.07.2031 tarihinde 10 yıllık çalışma süresini dolduracağından izin hak edişi bu sefer 30 güne çıkartılacaktır.

Örnek 3: Belediyemiz norm kadrosunda bulunan Teknisyen kadrosu için ilk defa 2022 Ocak ayında meclis kararı alınarak net ücret tespiti yapılmıştır. Bu çalışanın 217 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen kurumlarda 11 yıl 10 ay çalışması bulunmaktadır. Personelin işe giriş bildirgesi 13.01.2022 tarihli olarak verilmiştir.

Çözüm 3: Personelin işe giriş tarihi 13.01.2022 olup normalde ilk yıllık izin hak ediş tarihi 12.01.2023 olması gerekirken 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde sayılan kurumlarda 11 yıl 10 ay çalışmasının bulunduğu tespit edilmiştir.

Bu nedenle;

13.01.2022 tarihi itibariyle personelin sözleşmeli personel olarak çalıştığı süre 10 yılı aştığından yıllık izin hakediş süresi 30 gün olacaktır.

Örnek 4: Belediyemiz Norm kadrosunda bulunan Mimar kadrosu için ilk defa 2022 Ocak ayında meclis kararı alınarak net ücret tespiti yapılmıştır. Bu çalışanın 217 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen kurumlarda çalışma süresi bulunmamaktadır. Personelin işe girişi 10.01.2022 olarak düzenlenmiş olup kişi 30.08.2022 tarihinde kısa dönem askerlik yapmak için kurumundan ayrıldıktan sonra (7146 Madde 2-4 fıkra -Ücretsiz izin) 29.09.2022 tarihinde tekrar eski görev yerine dönmüştür.

Çözüm 4: Bu çalışanın 09.01.2023 tarihine kadar yıllık izin hakkı bulunmayıp izin hakkını 09.01.2023 tarihinde 20 gün olarak elde edecektir. Fakat bir yıllık süre içerisinde söz konusu çalışanın izin talebi olursa, daha önce de bahsettiğimiz gibi, esaslardaki ilgili madde gereğince personelin izin talebi karşılanabilir.

“… Yıllık izin hakkı bulunmayan sözleşmeli personele bu maddede belirtilen haller dışındaki mazeretleri nedeniyle bir sözleşme dönemi içinde toplamda on günü geçmemek üzere yıllık izin vermeye yetkili amirlerince ücretli mazeret izni verilebilir…”

Ayrıca 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtildiği üzere askerlikte geçen sürelerin yıllık izin süreleri hesabında sayılmaması nedeniyle;

30.08.2022 ile 29.09.2022 tarihlerini kapsayan 30 günlük süre çalışanın izin hakediş süresini 30 gün ileriye atacak ve personelin ilk izin hakediş tarihi 09.02.2023 olarak gerçekleşecektir.

Yukarıda verilen mevzuat hükümleri ve örnekler dışında uygulamada karşılaşılan birkaç hususu da belirtmekte fayda var…

a) Bazı belediyeler ilk defa alacakları sözleşmeli personel pozisyonundaki kadroları ocak meclislerinde belirleyerek net ücret tespitlerini de yine bu mecliste yapmakta, kadrolarını ise yıl boyunca Ocak meclis kararına istinaden doldurmaktadırlar.

2022 yılı Ocak meclisinde alınan karar ile 30.06.2022 tarihine kadarki işe giriş işlemleri yapılan kadrolar için 2022 Ocak meclisinde belirtilen net ücret tutarının dikkate alınması;

01.07.2022 tarihinden sonra alınanlar için meclis kararındaki net ücret tutarının Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Mahalli İdarelerde Çalışan Sözleşmeli Personel Ücret Tavanları genelgesine göre net ücretleri güncellenmelidir.

b)Bilindiği üzere işçilerde ilk izin hakediş tarihi işe giriş işleminin yapılış tarihinden itibaren aralıksız bir yıl çalışmanın tamamlanması sonrası gerçekleşmekte olup takip eden izin hakları da bu şekilde ilerletilmektedir. Fakat sözleşmeli personelin işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlisi olduğu göz önüne alındığında;

15.03.2022 tarihinde işe giriş işlemi yapılan sözleşmeli personelin, 217 sayılı KHK kapsamında hizmetinin bulunmadığını varsayarsak, ilk yıllık izin hak ediş tarihi 14.03.2022, takip eden yıldaki izin hak ediş tarihi ise 01.01.2023 olacaktır. (Konuya hakkındaki DPB görüşü için tıklayın)

c) Sözleşmeli personelin 30 günlük iznini hak etmesi için çalışma süresinin 10 yıldan fazla olması gerekir. Söz konusu hizmet süresinin yılın herhangi bir gününde doldurulması halinde ise otomatik olarak 20 günlük izin süresinin üzerine 10 günlük izin süresi daha eklenecektir. (Konu hakkındaki DPB görüşü için tıklayın)

Örnek: 15.04.2022 tarihinde işe giriş işlemi yapılan Sözleşmeli personelin 217 sayılı KHK kapsamında hizmeti olmadığını var saydığımızda;

İlk izin hak edişi 14.04.2023 tarihiyken, 10 yıllık hizmet süresi ise 14.04.2032’de dolacaktır.

01.01.2032 tarihinde 20 gün izin hakkı olan çalışanın 15.04.2032 tarihinde 10 yıl 1 gün hizmeti olması durumunda 2032 yılı iznine 10 gün daha ilave edilmek suretiyle toplamda 30 güne çıkarılacaktır.

d)Sözleşmeli Personelin sözleşmesi, her ne şekilde olursa olsun, sona erdiğinde kişiye kullanmadığı izin sürelerine ilişkin herhangi bir ücret ödemesi yapılmayacaktır.

Bu yazımızda mülga Devlet Personel Başkanlığının görüşleri doğrultusunda sözleşmeli personelin yıllık izin hakediş sürelerini ne şekilde hesaplamamız gerektiğini açıklamaya çalıştık. Uygulamada farklılıklar olabildiği gibi verilen görüşlerde de farklılıklar olabilmektedir.

Burada 217 sayılı KHK kapsamında çalışılan sürelerin yıllık izin hak ediş sürelerinde değerlendirileceği fakat ilgililerin 1 yıl boyunca kurumunda çalıştıktan sonra izin hakkı elde edileceğine dair görüşler olduğu bilinmektedir. Fakat gerek Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar gerekse bu hususları düzenleyen diğer mevzuat içerisinde 1 yıl şartı bulunmaması nedeniyle konu görüş şeklinde tekrar ilgili kurumlara gönderilmiştir. Bu yazımızın yayımı sonrasında gelecek görüş yazısı tekrar sitemizde paylaşılacaktır. Sözleşmeli personelin yıllık izin hakkı

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi

Tavsiye Yazı: Yıllık izin süresi içinde kalan idari izinler memur veya sözleşmeli personelin yıllık izninden düşülür mü? Tıklayın

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Deneme Sınavları İçin Tıklayın

Makale Arama Sayfamız İçin Tıklayın

Bizi Twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın