Teknik kökenli ve destek işlerini yürütmekle görevli personele maktu fazla çalışma ücreti ödenebilir mi?

Teknik kökenli ve destek işlerini yürütmekle görevli personele maktu fazla çalışma ücreti ödenebilir mi? Sayıştay 8. Dairesi 9 Kasım 2021 tutanak tarihli ve 141 ilam, 232 karar nolu kararında özetle, itfaiye teşkilatındaki teknik kökenli ve destek işlerini yürütmekle görevli personele maktu fazla çalışma ücretinin (maktu mesai) ödenemeyeceğine, oluşan kamu zararının ise sorumlulardan tahsil edilmesine oy birliği ile karar verdi.

Sayıştay 8. Dairenin kararı şu şekilde…

Maktu Fazla Çalışma Ücreti

…………………Başkanlığında teknik kökenli ve destek işlerini yürütmekle görevli personele maktu fazla çalışma ücreti ödenmesine ilişkin olarak;

2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinin fazla çalışma ile ilgili III. Bölümünde;

“(B) Aylık Maktu Fazla Çalışma Ücreti

1- Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir. Ancak, bunlara ödenecek aylık fazla çalışma ücreti en son yapılan resmi nüfus sayımına göre belediye nüfusu;

– 10.000’e kadar olanlar için 284,50 Türk Lirasını,

– 10.001’den 50.000’e kadar olanlar için 305 Türk Lirasını,

– 50.001’den 100.000’e kadar olanlar için 337,50 Türk Lirasını,

– 100.001’den 250.000’e kadar olanlar için 381 Türk Lirasını,

– 250.001’den 1.000.000’e kadar olanlar için 454,50 Türk Lirasını,

– 1.000.001’den fazla olanlar için 527 Türk Lirasını,

– Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyeleri dışındaki diğer büyükşehirlerin belediye sınırları içerisindekiler için 527 Türk Lirasını,

– Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehirler belediye sınırları içerisindekiler için 701 Türk Lirasını,

geçemez.

2- Aylık maktu fazla çalışma ücreti alanlara, her ne ad altında olursa olsun ayrıca fazla çalışmaya yönelik olarak başkaca bir ödeme yapılmaz.

3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık maktu fazla çalışma ücretleri;

a) Görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı yaralanma ve sakatlanma hallerinde tedavi süresince,

b) Bir yılda toplamı 30 günü geçmeyen hastalık izni sürelerinde,

c) İtfaiye hizmetlerinde çalışan personel için görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma hallerinde tedavi süresince,

ç) Yurt içinde yapılacak hizmet içi eğitime katılma ve geçici görevli olarak bulunma durumlarında,

ödenmeye devam olunur. Diğer hallerde ise, fiilen çalışıldığı sürece ve bu süre ile orantılı olarak ödenir.

Denilmektedir.

Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Kadro ve Unvanlar” başlıklı 8’inci maddesi:

“Belediye itfaiye teşkilatı personel kadro ve unvanları, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslara göre; daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadroları ile diğer kadrolardan oluşur.”

“Belediye İtfaiye Yangın Personeli” başlıklı 9’uncu maddesi:

“Belediye itfaiye teşkilatında çalışan itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanı yangın personelidir. Bu personel, bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle sorumlu ve görevlidir.”

“İtfaiye Birim Amirlerinin Görevleri” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi;

“………

a) İtfaiye hizmetleri ile itfaiye destek hizmetlerini bir bütün olarak itfaiye stratejileri doğrultusunda planlamak, yönlendirmek, koordine etmek ve denetleyerek hizmetin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak,

………………………..”

“İtfaiye Erinin Görevleri” başlıklı 13’üncü maddesi:

“İtfaiye eri; yangın söndürme, araç kullanma ve arama-kurtarma, çalışmalarını yerine getirir; itfaiye hizmet binası ve müştemilatının güvenliğini, temizliğini, araç-gereç ve teçhizatın bakım ve onarımı ile haberleşme ve yazışma gibi yürütülmesi gereken diğer iş ve işlemleri yapar.”

“Diğer Personel” başlıklı 14’üncü maddesi ise:

“İtfaiye teşkilatında, hizmetlerin yürütülmesine yardımcı ve destek olmak üzere norm kadroya uygun olarak, itfaiye yangın personeli dışında personel çalıştırılabilir.”

Hükmündedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli K Cetvelinde fazla çalışma ücretinin, itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele ödenebileceği, destek hizmeti yürüten personele ödenemeyeceği anlaşılmaktadır. Belediye İtfaiye Yönetmeliği, itfaiye hizmetlerinin sunulması için itfaiye bünyesinde belli bir teşkilat yapısının kurulmasını öngörmüştür. Bu itibarla, Yönetmeliğin 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde itfaiye hizmetlerinin, “itfaiye hizmetleri” ve “itfaiye destek hizmetleri” şeklinde iki ayrı grupta değerlendirildiği görülmektedir. Dolayısıyla, Bütçe Kanununa ekli K Cetvelinde ifade edilen “itfaiye hizmetleri” ve “destek hizmeti” kavramlarının rasgele ayrıştırılmadığı, kanun koyucu tarafından bilinçli olarak bu tür bir ayrıma gidildiği anlaşılmaktadır.

Ayrıca, söz konusu Yönetmelik’in 9’uncu maddesinde itfaiye teşkilatında çalışan yangın personeli “itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanı” olarak sayılmıştır. Bu personel, bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle sorumlu ve görevli kılınmıştır. Yani bu kişiler itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personeldir. Bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle görevlendirilen söz konusu personelin görevleri Yönetmelik’in 10 ila 13’üncü maddelerinde sayılmıştır. Buna karşılık itfaiye teşkilatının bünyesinde, itfaiye hizmetlerinin yürütülmesine “yardımcı” ve “destek” olmak üzere norm kadroya uygun olarak, itfaiye “yangın personeli” dışında personel çalıştırılabileceği, Yönetmelik’in “Diğer Personel” başlıklı 14’üncü maddesinde açıkça vurgulanmıştır. Dolayısıyla, Yönetmelik’teki bu düzenlemeden, “tekniker”, “mühendis” vb. unvanlarının, “destek personeli” olarak kabul edilmesi gerektiği açıktır. Çünkü bu unvanlara Yönetmelik’te itfaiye yangın personeli unvanları arasında yer verilmemiştir. Bu nedenle de, itfaiye hizmetlerinde “tekniker”, “mühendis” vb. unvanlı destek personelinin Bütçe Kanunu K Cetveli uyarınca itfaiye maktu fazla mesai ücretini alması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Yapılan incelemede, ………………..Belediyesinde ……………Dairesi Başkanlığı’nda teknik kökenli ve destek işleri yürütmekle görevli personel, İtfaiye Teknikeri……………, Makina Mühendisi………………., Jeoloji Mühendisi ……………….ve Ziraat Mühendisi……………………..’na yukarıda yer alan mevzuata aykırı olarak fazla mesai ücreti ödendiği tespit edilmiştir.

Her ne kadar sorumlular savunmalarında, itfaiye hizmetlerinin bir takım çalışması halinde yapıldığını, itfaiye hizmetlerinde çalışan teknik personel ile diğer itfaiye personelini birbirinden ayırmanın mümkün olmadığını, itfaiyede fiilen çalışan personelin fazla mesailerinin ödenmesi gerektiğini, sorguda isimleri geçen personelin Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik hükümlerince yapılması gerekenleri yerinde tespit ettiklerini, gerek yangın sonrası olay yeri incelemesi, gerek yangın çıkma ihtimali ile ilgili başvuruları yerinde inceleme gibi görevleri yerine getirdiklerini, bu nedenlerle ilgililerin itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personel olduğunu belirtmiş olsalar da, Bütçe Kanunu’na ekli K cetvelinde yer alan “itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personel” ifadesi ile kastedilenin Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Belediye İtfaiye Yangın Personeli” başlıklı 9’uncu maddesinde sayılan unvanlardaki personel olduğu, “tekniker, mühendis vb.” unvanlı personelin bu kapsama dahil olmadığı, bu kişilerin yangın personeli kapsamına girmeyen “diğer personel” olduğu açıkça görülmektedir.

Bu itibarla, ………………Başkanlığı’nda destek işlerini yürütmek için görevli teknik personele fazla mesai ödenmesi sonucunda oluşan toplam ……………….TL tutarındaki kamu zararının,

………………….TL’sinin Harcama Yetkilisi (……………………………)……………………ile Gerçekleştirme Görevlisi (……………….)……………..’e,

……………….TL’sinin Harcama Yetkilisi (………………..)………………..ile Gerçekleştirme Görevlisi (……………..)………………………’e,

Müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.

Yargı Kararları Arşivimiz İçin Tıklayın…