Vergi Matrahı İki Farklı Vergi Dilimine Giriyorsa Gelir Vergisi Hesabı Nasıl Yapılır?

Vergi Dilimi Değişikliğinde Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Selim SALTAN

İşçi Memur Sözleşmeli

Yayınlama: 09.11.2021

A⁺

A^-

Vergi dilimi, vergi matrahı, aynı ayda iki farklı vergi dilimine giriliyorsa gelir vergisi nasıl hesaplanır?

2021 yılı içi geçerli olan gelir vergisi dilimleri 313 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile birlikte 29 Aralık 2020 tarihli mükerrer Resmi Gazetede yayınlanarak açıklanmıştır. Bu tebliğ ile birlikte 24.000 TL’ye kadar olan gelir vergisine tabi kazançlardan %15, 24.001 – 53.000 TL arası kazançlardan %20, 53.001-190.000 TL arasındaki (ücret geliri) kazançlardan %27 gelir vergisi kesilmeye başlanmıştır. Bunlar pek çok çalışan tarafından zaten bilinen hususlardır. Az bilinen ve hakkında çokça soru sorulan konu ise aynı maaş dönemi içinde farklı vergi dilimlerine denk gelen çalışanların gelir vergisinin nasıl hesaplanacağıdır.

Baştan söylemek gerekir ki biraz teknik bir konudur. Fakat teknik olduğu kadar da her çalışan tarafından bilmesi gereken bir konudur. Zira maaşına ilişkin hususları bilen bir çalışan kendi haklarını da daha iyi savunabilir.

Aynı Ayda İki Farklı Vergi Dilimine Giriliyorsa Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Konuyu ilgilinin geçmişe dönük toplam 49.000 TL kümülatif vergi matrahı olduğu varsayımı üzerinden anlatalım.

Kümülatif Vergi Matrahı: 1 Ocak tarihinden itibaren ilgili maaş dönemine kadar kişiye ödenmiş ücretlerdeki gelir vergisi matrahlarının toplamıdır.

Vergi matrahı aydan aya değişiklik gösterebilir fakat biz, hesaplamanın daha iyi anlaşılabilmesi için, her ayı sabit kabul ederek aylık vergi matrahı 4.900 TL olan bir çalışanı ele alalım. Aylık vergi matrahı 4.900 TL olan bir çalışanın 10. ayın sonundaki kümülatif vergi matrahı 49.000 TL olacaktır.

Bu tutara takip eden ay, yani 11. aydaki gelir vergisi matrahı da eklendiğinde ilgili çalışanın kümülatif vergi matrahı 53.000 TL’yi aşacaktır. Bu durumda ilgili çalışanın iki farklı vergi dilimi ile muhatap olduğu ortadadır. Yani 11. aydaki gelirinin bir kısmı %20’lik vergi dilimiyle vergilendirilirken diğer kısmı %27’lik vergi dilimi ile vergiye tabi tutulacaktır.

Peki bu durumda çalışanın ödeyeceği gelir vergisi miktarı ne kadar olur?

Son durumda ilgili kişinin gelir vergisi matrahı şu şekildedir…

000 TL + 4.900 TL = 53.900 TL

Öyleyse biz bu rakamdan hareketle 4.900 TL’lik vergi matrahının ne kadarının %20’lik dilime, ne kadarının da %27’lik dilime gireceğini bulabiliriz.

53.900 – 53.000 (2. vergi dilimi sınırı) = 900 TL

Bulmuş olduğumuz bu tutar (900 TL) %27’lik gelir vergisi dilimine tabidir. Yani söz konusu tutarın yüzde yirmi yedisi gelir vergisi olarak kesilecektir.

900 X 27/100= 243,00 TL

Toplam gelir vergisi matrahı 4.900 TL olduğundan ve bu tutarın 900 TL’si de yukarıdaki hesaplama ile birlikte vergilendirildiğinden artık geriye kalan tutar yani 4.000 TL’nin gelir vergisi hesaplanabilir. Buradaki 4.000 TL üçüncü vergi dilimi olan 53.000 TL ile ilgili kişinin cari aya kadar olan kümülatif vergi matrahının farkıdır. Yani biz burada kümülatifi 49.000 TL ile 53.0000 TL arasına denk gelen kısmı vergilendireceğiz. Dolayısıyla vergi dilimimiz %20 olacaktır.

4.000 TL X 20/100= 800,00 TL

Sonuç;

Örneğimize konu çalışanın 11. ayda ödeyeceği gelir vergisi;

4.000 TL %20’lik dilimden,

900 TL ise %27’lik dilimden olmak üzere (243,00 TL + 800,00 TL) toplamda 1043,00 TL’dir.

Not: Takip eden ayda yani 12. ay maaşında ilgili kişinin matrahı artık tamamen %27’lik vergi diliminde olacağından yukarıda yaptığımız parçalı hesaplamaya gerek kalmayacaktır.

Güncel vergi dilimlerini görmek için tıklayın…

Selim SALTAN