Yüzde 2,5 Zamdan SGK Primi Kesilecek Mi?

Ek zam, yüzde 2,5 ek zamdan prim kesilecek mi, memur, sözleşmeli, emekli, SGK

Selim SALTAN

Memur

Yayınlama: 20.01.2022

A⁺

A^-

Yüzde 2,5 ek zamdan prim kesilecek mi

Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yapılan açıklamayla memur ve sözleşmeli personeller ile memur emeklilerine %2,5 oranında ek zam yapılması gündeme gelmişti. TBMM de görüşülen bu ek zam teklifi genel kurulda yapılan oylama ile 19.01.2022 tarihinde kabul edilmiştir. Resmi Gazetede yayınlanmasına müteakiben de yürürlüğe girecektir.

5434 sayılı Kanuna tabi memurlar için 1 Ocak – 14 Ocak arasındaki fark ödemelerinden Emekli Sandığı Primi kesilmemektedir. Ancak aynı dönem için 5510 tabi memurlara yapılan fark ödemelerinden prim kesilmekte, kesilen primlerde Aralık ayı primi olarak SGK ya gönderilmektedir.

Şimdi burada, 5434 tabi memurlar için 1-14 Ocak arası 2,5’lik maaş farkından SGK primi kesilmezken 15 Ocak 14 Şubat maaş dönemi için ödenecek yüzde 2,5 ek zamdan prim kesilecek mi sorusu akıllara gelebilir.

Ek zamdan prim kesilecek mi sorusuna cevap vermek için 5434 sayılı Kanunun 14. Maddesine bakmak gerekir. Maddenin dipnotlar bölümünde;

(4) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 26/6/1984 tarih ve 241 Sayılı KHK ile değişik 154 üncü maddesinin ikinci fıkrasında katsayı değişiminin aylıklarda artış sayılmayacağı hükme bağlandığından katsayı değişiklikleri sebebiyle meydana gelen artışlardan fark kesilmeyecektir. denilmektedir.

Haliyle bu madde hükmünden kesilmemesi gerektiği yönünde bir sonuç çıkmaktadır. Fakat hafızalarımızı tazeleyecek olursak;

Hatırlanacağı üzere 2012 yılında Hakem Kurulu Kararı neticesinde geriye dönük beş aylık katsayı artışı yapılmıştı. Bu katsayı artışından SGK primi kesilip kesilmeyeceği tartışılırken SGK tarafından bir duyuru yayınlanarak kesilmesi gerektiği ilan edilmişti. Sonuç olarak duyuru neticesinde belirsizlik ortadan kalkmış ve maaş yapan birimler tekdüze hareket etmişlerdi.

Şuanda da benzer bir durum söz konusudur. Bu sebeple;

Hem farklı yorumlara sebebiyet vermemek ve hem de kamu kurumlarının idari para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarını engellemek adına, 5434 sayılı Kanuna tabi memurlar için 15 Ocak 14 Şubat dönemi %2,5’lik maaş artışından SGK primi kesilip kesilmeyeceği, kesilecekse ne şekilde bildirileceği SGK tarafından bir duyuru ile ilan edilmelidir.

5434 sayılı Kanun

Dördüncü Kısım

Sandığın Geliri ve Tahsil Şekilleri

Madde 14 – Sandığın gelirleri şunlardır:

a) (Değişik birinci fıkra: 7/5/1986 – 3284/3 md.) İştirakçilerin emeklilik keseneğine esas aylık tutarları üzerinden her ay kesilecek % 16 emeklilik kesenekleri;⁽³⁾

Ay başlarından sonra vazifeye girenlerin o aya ait eksik aylık veya ücretlerinden kesenek alınmaz. Ay başlarından sonra vazifeden ayrılanların eksik aylık veya ücretlerinden tam kesenek alınır.

b) Emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa girenlerin veya önceden emeklilik hakkı tanınan vazifelerde bulunmadan çalışmakta olduğu vazifesi emekliliğe tabi hale getirilenlerin (Bu vazifelerde çalışmakta olanlarla kesenekleri geri verilenlerden bunları iade etmek istemeyenler dahil) emekliliğe esas ilk tam aylık veya ücretlerinden kesilecek % 25 giriş kesenekleri;

Bu gibilerden o ay için ayrıca (a) fıkrasında yazılı % 16 kesilmez.⁽³⁾

c) Emekliliğe esas aylık veya ücretleri yükselme suretiyle artanların ilk aya ait artış farkları; ⁽⁴⁾

Emekliliğe esas aylık veya ücretinden daha aşağı aylık veya ücretli bir vazifeye geçmiş olanların sonradan evvelki aylık derecesine yükselmeleri halinde artış farkı kesilmez.

——————————

(1) “Ek paragraf” ibaresi, 17/9/2004 tarihli ve 5234 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine istinaden kullanılmıştır.

(2) Bu Kanunla tanınan diğer haklar konusunda Ek Madde 4,Ek Madde 40 ve Geçici Madde 139’a bakınız.

(3) (a) fıkrasında yer alan, “%15” oranı, 3/4/2003 tarihli ve 4839 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile (b) fıkrasında yer alan, “%15” oranı, 25/6/2003 tarihli ve 4905 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile “% 16” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

2012 tarihinde SGK tarafından yapılan duyuru metni ise şu şekildedir;

DUYURU

Bilindiği üzere, 1/6/2012 tarihli ve 28310 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olan 29/05/2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile kamu görevlilerin mali ve sosyal haklarına ilişkin olarak 1/1/2012-30/6/2012 döneminde geçerli olmak üzere 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayı (0,068835), taban aylık katsayısı (0,92105), yan ödeme katsayısı (0,021827) olarak yeniden belirlenmiştir.

Diğer taraftan, 28/9/2008 tarihli ve 27011 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Aylık Prim Ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine Ve Primlerin Ödenme Sürelerine Dair Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ’in;

“4.2.3- Sonradan verilen aylık prim ve hizmet belgeleri başlıklı bölümü” ile, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalılar için, Kanuni düzenleme veya Bakanlar Kurulu Kararı ile enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, ödemenin yapıldığı tarihi takip eden günden başlayarak 10 uncu günün sonuna kadar verilmesi halinde yasal süresi içerisinde verilmiş kabul edileceği,

“4.3.2- Primlerin ödenme süresi” başlıklı bölümü ile de, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre sigortalı olanlar için yasal düzenleme veya Bakanlar Kurulu kararı ile geriye yönelik olarak ödenmesine karar verilen aylık, ücret veya tahsisata ait olmak kaydıyla tahakkuk ettirilecek primlerinin ödeme gününü takip eden günden başlamak üzere 15 inci günün sonuna kadar ödenirse yasal süresi içerisinde ödenmiş kabul edileceği ve gecikme cezası ile gecikme zammı alınmayacağı,

hüküm altına alınmıştır.

Bu nedenle, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun 29.05.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kararı gereğince belirlenen katsayı ve taban aylık tutarına göre ödenecek maaş farklarına ilişkin olarak,

1-) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında ilk defa sigortalı olarak göreve başlayan ve prime esas kazançları ve prim tutarları 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre tespit edilenlerin 1.1.2012-14.6.2012 tarihleri arası döneme,

2-) 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında olup emekli kesenek ve kurum karşılıkları 5434 sayılı Kanun hükümleri uyarınca tespit olunanların ise;

a-)Aylıkları ayın 15 inde peşin veya çalıştıktan sonra ödenen sigortalılar için 15.01.2012-14.06.2012 tarihleri arası döneme,

b-)Aylıkları ayın 1 inde peşin veya çalıştıktan sonra ödenen sigortalılar için 1.1.2012-31.5.2012 tarihleri arası döneme,

ait emekli keseneği, kurum karşılığı, malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi, genel sağlık sigortası primi, aylıksız izinli sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primleri, fiili hizmet süresi zammı karşılıkları ve primleri, 5510 sayılı Kanunun ek-3 üncü maddesi gereğince alınan ilave sigorta prim farklarının Kurumumuza gönderilmesi gerekmektedir.

Söz konusu emekli keseneği ve kurum karşılığı ile prim tutarı farkları için ek mahiyette aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek en geç maaş farklarının ilgililere ödendiği tarihi takip eden günden başlayarak 10 uncu günün sonuna kadar internet ortamında Kurumumuza gönderilmesi ve muhteviyatı prim tutarlarının da 15 günün sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.

Bildirimler, Kesenek Bilgi Sisteminden “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Bildirimleri” bölümünden “Ek Mahiyette (Sadece Bir Dönem)” seçeneğinden “Katsayı Farkı Bildirimi” ek bordro sebebi seçilmek suretiyle Mayıs-2012 ayı olarak gönderilecek olup, veri girişleri sigortalılık statüsüne göre 1.1.2012-31.5.2012 veya 15.1.2012-14.6.2012 tarihleri arası süreler için her ay için ayrı ayrı değil toplu olarak yapılacaktır.

Kamu idarelerine ve ilgililere duyurulur.

Selim SALTAN