Yemek Yardımında SGK İstisnası Resmi Gazete ‘de Yayımlandı. Uygulama Nasıl Olacak?
09/11/2022 tarihli ve 32008 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile hizmet erbabına ödenen ve 51 TL’yi aşmayan yemek ücretlerine, belirli şartlar dâhilinde, vergi istisnası sağlanmıştır.
Vergi istisnasının ardından bu uygulamaya paralel bir düzenlemede SGK’ndan geldi. 11.11.2022 tarihli Resmi Gazete ‘de yayınlanan SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK ile birlikte yemek ücretlerinde uygulanacak prim muafiyetleri de değişmiştir.
Yeni Uygulama ile yönetmelik metninin son hali şu şekilde olmuştur.
“İşveren tarafından;
a) İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük asgari ücretin Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen oranının fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı
…
Prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaz.”
Gelelim bu değişikliğin yapılmasının nedenine…
7420 sayılı Kanun’un 2 nci maddesi ile birlikte hizmet akdine tabi olarak çalışanlara (işçi-memur-sözleşmeli) yapılacak yemek yardımlarından 51 liraya kadarlık kısmı gelir vergisinden muaf tutulmuştur. Muafiyete ilişkin bu durum 2022 yılı Aralık ayı maaşlarından itibaren uygulanmaya başlanacak olup damga vergisi kesintisi ise devam edecektir.
SGK Prim muafiyeti açısından;
SGK muafiyetine ilişkin düzenleme gerek özel sektör gerekse kamu kurumlarını için geçerli olmakla beraber belediyelerde çalışan tüm işçi ve sözleşmeli personelleri de kapsamaktadır.
Nakdi yemek yardımına gelen vergi muafiyetinin ardından yemek yardımına uygulanan SGK muafiyetinde de düzenlemeye gidilmiştir. 11/11/2022 tarihli ve 32010 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile birlikte yemek yardımında uygulanacak muafiyet oranlarının belirlenme yetkisi SGK Yönetim Kuruluna verilmiştir. Bahsi geçen Yönetim Kuruluda kuvvetle muhtemel “yemek yardımı muafiyeti gelir vergisi kanununun 23. Maddesi sekizinci fıkrasında belirlenen rakamdır” şeklinde bir karar alacaktır.
Netice olarak, her ne kadar henüz yönetim kurulu kararı alınmamış olsa da, tahminen işçi ve sözleşmeli personele ödenecek 51 Liraya kadarlık yemek bedelinin SGK priminden muaf tutulması sağlanacaktır. Ancak gerek gelir vergisi gerekse SGK primi açısından yürürlüğe girecek olan muafiyetler 2022 yılı Aralık ayı itibariyle geçerli olacağı için memur, sözleşmeli personel, kadrolu işçiler ve şirket personeli açısından uygulamanın başlayacağı dönemler aşağıdaki gibi olacaktır.
15-14 dönemi çalışılan sözleşmeli personel ve kadrolu işçiler için 15 Kasım 2022-14 Aralık 2022 maaş dönemi itibariyle,
1-30 dönemi çalışılan şirket personeli için 1 Aralık 2022-31 Aralık 2022 maaş dönemi itibariyle,
Yazımızı kaleme aldığımız tarih itibariyle henüz SGK tarafından uygulamaya ilişkin bir düzenleme yayımlanmamış olmakla birlikte, bizim bazı tereddütlü konulara ilişkin görüşlerimiz şu şekildedir.
İşçiler açısından;
15-14 dönemi çalışan personel için muafiyetin uygulanacağı ilk tarih 15 Kasım 2022-14 Aralık 2022 maaş dönemidir.
1-30 dönemi çalışan şirket personeli için muafiyetin uygulanacağı ilk tarih 1 Aralık 2022-31 Aralık 2022 maaş dönemidir.
Sözleşmeli personel açısından;
Sözleşmeli personel her ne kadar maaşını peşin olarak alsa bile kumanya yardımı bu kişilere çalışıldıktan sonra ödenmektedir. Dolayısıyla kumanya yardımındaki yeni SGK muafiyeti 2022 yılı Aralık maaşı itibariyle uygulanacaktır.
Ayrıca yemek yardımı ile ilgili özellikle belediyelerde farklı uygulamalar görülebilmektedir.
Dolayısıyla yönetmelikte belirtilen bazı kavramlardan yola çıkarak aşağıdaki tespitleri yapabiliriz.
İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi durumu;
İşçi personele işyeri ve müştemilatında yemek verilmesi ve aynı zamanda da Toplu İş Sözleşmeleri ile yemek yardımı ücreti ödenmesi durumunda bu işçilerin SGK primi muafiyetinden yararlandırılamayacağını değerlendirmekteyiz.
Yönetmelikte belirtilen fiilen çalışılan gün sayısı ibaresi;
Bazı belediyelerin Toplu İş Sözleşmelerinde fiilen çalışma şartı aramaksızın 30 gün üzerinden yemek ücreti ödediği bilinmektedir. Bu durumda çalışanın o ayki fiili çalışması dikkate alınarak muafiyet uygulanması, diğer günler için ödenen tutarların ise prime esas kazanca dahil edilmesi gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen sorunlar veya benzer hususlarla ilgili tereddüt oluşması durumunda SGK’ndan görüş sorulması yerinde olacaktır.
Ayrıca 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen 51 TL’lik muafiyet 01 Ocak 2023 tarihinden itibaren artacağı da unutulmamalıdır.
Bu yazımızda yorumları ile bize katkı sağlayan Üstat Selim SALTAN beye teşekkür ederim…
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın