Ek Gösterge Kanun Teklifi Metni Meclise Sunuldu
Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Meclise sunuldu. Ek gösterge düzenlemesini de içeren Kanun teklifi şu şekilde...
GENEL GEREKÇE
Yıllar içerisinde bazı kamu kurum ve kuruluşları ile bazı hizmet sınıfları veya unvanlar ile sınırlı olmak üzere çeşitli düzenlemeler veya iyileştirmeler gerçekleştirilmiş olmasına rağmen, 18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten günümüze kadar, kamu görevlilerinin yararlanacakları ek gösterge rakamlarına ilişkin olarak, tüm kamu görevlilerini kapsayacak şekilde genel bir düzenleme yapılmamıştır.
Söz konusu düzenlemeden bugüne kadar ülke nüfusunda yaşanan artışa bağlı olarak kamu hizmetlerinin kapsamı ve yoğunluğunda yaşanan artış, söz konusu hizmetlerin etkin ve verimli bir biçimde gerçekleştirilmesini sağlayan en önemli unsurlardan biri olan kamu görevlilerinin ek göstergelerinin yeniden düzenlenmesi ihtiyacını gündeme getirmiştir.
Bu çerçevede, düzenleme ile kamu görevlilerinin hiyerarşik konumu, sorumluluk düzeyi, yürütmüş oldukları görevin önemi, hizmet sınıfı, kadro unvanı/derecesi ve eğitim durumu gibi kriterler esas alınarak belirlenmiş olan ek gösterge sistemi yeniden düzenlenmektedir.
Bu kapsamda, başta öğretmen, polis, sağlık çalışanları ve din görevlileri ile yardımcı hizmetler sınıfına dahil kadrolarda çalışanlar olmak üzere tüm kamu görevlilerinin ek göstergelerinin yükseltilmesi amaçlanmaktadır. Bununla birlikte sistemde yaşanan sorunların giderilmesi ile adalet duygusunun pekiştirilmesi ve kamu görevlileri arasındaki hiyerarşik düzenin temininin sağlanması açısından ek gösterge sisteminin tüm kamu görevlileri açısından yeniden gözden geçirilmesi sağlanmaktadır.
İlaveten 2.500 TL olan emekli aylığı alt sınırı 3.000 TL’ye çıkarılmaktadır. Diğer taraftan; Ülkemizdeki ekonomik gelişmelere uyum, ekonomik program hedeflerinin gerçekleştirilmesi, vergide adalet, vergi rekabeti, basitlik, etkinlik ve verimlilik ilkeleri çerçevesinde bazı güncellemelerin yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çerçevede hazırlanan Teklifte, mükelleflerin gönüllü uyumunu gözeten, vergi güvenliğini güçlendiren, kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlayan, İdarenin etkin ve hızlı karar almasını sağlayan değişiklikler öngörülmüştür.
Bu bağlamda Teklifte;
– Sigortacılık sektöründe uygulaması yaygınlaşan kefalet senetlerinin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uygulamalarında teminat olarak kabul edilebilmesi amacıyla düzenleme yapılmakta,
– Vergi kaçakçılığı ve mali suçlar ile mücadelenin güçlendirilmesi amacıyla tüzel kişilerin ve tüzel kişi olmayan teşekküllerin gerçek faydalanıcısının bilinmesine ilişkin düzenleme yapma konusunda Bakanlığa özel bir yetki verilmekte,
– 213 sayılı Vergi Usul Kanununda bazı özel usulsüzlük cezaları caydırıcılığın artırılması amacıyla günün koşullarına göre yeniden belirlenmekte,
– Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla, bilgi ve bildirimlerin elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesi yükümlülüğünü yerine getirmeyen/uygulamayan mükelleflere uygulanacak usulsüzlük cezaları ile gerçek faydalanıcı bildirimine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere uygulanacak usulsüzlük cezaları artırılmakta,
– 5326 sayılı Kabahatler Kanununda yapılan değişiklikle, özel kanunlarında ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezalan için genel ödeme süresi getirilmekte ve peşin ödeme indiriminin ödeme süresinde yapılan ödemelere uygulanacağına yönelik düzenleme yapılmakta,
– Nakdi sermaye artırımı dolayısıyla uygulanan indirim hakkının, beş hesap dönemi kullanılabilmesine yönelik düzenleme yapılmakta ve önceki dönemlerde artırım yapmış olan mükelleflere, geçmiş dönemlerde indirimden faydalandıkları dönem sayısına bakılmaksızın beş hesap dönemi faydalanma imkanı tanınmakta,
-7394 sayılı Kanunla 5520 sayılı Kanunda yapılan bazı düzenlemelerin, 2023 yılından başlamak üzere izleyen yıllarda da geçerli olduğu hususu açıklığa kavuşturulmaktadır.
Diğer taraftan Kanun Teklifi ile, Hazine ve Maliye Bakanlığı Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğünün görev ve yetkilerine, kredi garanti kurumlarına aktarılacak kaynak tutarının 50 milyar Türk Lirasından 100 milyar Türk Lirasına çıkarılmasına ve lisansı Türkiye Varlık Fonuna devredilen şans oyunlarına isabet eden kamu payından Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğüne pay verilmesine ilişkin olarak ihtiyaç duyulan kanuni düzenlemelerin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
Ayrıca vatandaşlarımızın talepleri ve kamu kurum ve kuruluşlarımızın ihtiyaçları doğrultusunda Teklifte çeşitli kanuni düzenlemelere yer verilmiştir. Bu doğrultuda;
-Noterlik Kanununda değişiklik yapılmaktadır. Hâlihazırda bir noterliğe ancak o noterliğin sınıfındaki noter atanabilmektedir. Bu kuralın uygulamada yeni noterlik açılmasını zorlaştırdığı görülmüştür. Bu sorunun çözülmesi için açılacak yeni noterliğe, ilgili noter sınıfından başvuru olmadığı takdirde bir alt sınıfta bulunan noterin de başvurabilmesi imkânı getirilmektedir.
-Yükseköğretim Kanununda yapılan değişikliklerle, doktora sonrası sözleşmeli araştırmacı istihdamının uygulamaya geçirilmesi, 50/d maddesi kapsamında araştırma görevlisi kadrolarına atanıp, doktora veya diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış olan araştırma görevlilerine atama yükseltme kriterlerinde öngörülen bilimsel çalışma veya yayın şartlarını karşılayabilmelerini sağlamak için ilave bir yıl daha süre verilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca; yükseköğretim kurumlarında öğrenim görmekte iken ilişiği kesilenler ile bu yükseköğretim kurumlarına kayıt hakkı elde ettiği halde çeşitli sebeplerle kayıt yaptıramamış öğrencilere geçmişe yönelik süre sınırlaması olmaksızın yükseköğretimlerine devam etme hakkı tanınmaktadır. Diğer taraftan; 31/3/2024 tarihinden önce mezun olanlar hakkında, dikey geçiş sınavından geçiş yapanlar ve öğrenimlerini ek ders almak suretiyle erken bitirenlerin durumu dikkate alınarak, hâkim adaylığı veya hâkim ve savcı yardımcılığı sınavına girmek ya da avukatlık yahut noterlik stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında veya İdari Yargı Ön Sınavında başarılı olma şartı aranmayacağı hükme bağlanmaktadır.
– Siyasi Partiler Kanununda değişiklik yapılarak; siyasi partilerin 2820 sayılı Kanunun 61 inci maddesi kapsamındaki gelirlerinin tahsilatının banka ve elektronik ortam aracılığıyla sağlanması durumunda ayrıca gelir ve/veya tahsilat makbuzu düzenlenmemesi amaçlanmaktadır.
-İmar Kanununda yapılan düzenleme ile; 1/7/2022 tarihine kadar yapı(inşaat) ruhsatı alınmış ve buna göre yapılmış olup kullanma izni verilmeyen veya alınmayan yapılara geçici olarak elektrik ve/veya su aboneliğinin yapılabilmesi suretiyle kaçak kullanımının azaltılması amaçlanmaktadır.
– Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunda değişiklik yapılarak, açık ceza infaz kurumlarında bulunup da kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında, geceleyin bu kurum ve kuruluşlar tarafından barındırmak suretiyle çalışacak hükümlüler bakımından, istekli olma şartı getirilmekte ve bu hükümlülere gündelik ödenmesi ve haklarında 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanması temin edilmektedir.
– Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunda değişiklik yapılarak, 30 uncu maddenin birinci fıkrası kapsamındaki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları ve işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerince on beş gün içinde ödeme gerçekleştirilmesi durumunda ilave ceza uygulanmaması, on beş günden sonra, kırk beş günden önce ödenmesi durumunda, geçiş ücretinin yanı sıra geçiş ücreti kadar ilave para cezası uygulanması, kırk beş günden sonra ise, geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza uygulanması düzenlenmektedir. Ayrıca, işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, kırk beş günden sonraki dönemde takibat yapılmadan önce belirli yöntemlerle bildirim yapılması öngörülmektedir.
– Türk Ticaret Kanununda değişiklik yapılarak; tacirlere saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskım veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayii olması durumunda zıyaı öğrenme anından itibaren onbeş gün yerine otuz gün içinde dava
açabilmelerine imkan tanınmaktadır.
– Elektrik Piyasası Kanununda değişiklik yapılarak, biyokütle ve jeotermal kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasının sağlanabilmesi ve atıl yatırımların Önlenmesi için bu kaynaklara dayalı önlisans başvurularının Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle teknik değerlendirmeye tabi tutulması, elektrik enerjisi depolama tesislerinin kurulumuna ticari olarak katkı sağlanması ve teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.
– 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan değişikliklerle; üst kademe kamu yöneticileri ve diğer kamu yöneticilerinin görevden alındıklarında ya da görevleri sona erdiğinde atanacakları kadro veya pozisyonlar ile yararlanacakları mali hükümlere ilişkin hususlar düzenlenmektedir.
– Malî Suçlan Araştırma Kurulu Başkanlığının ve Strateji Bütçe Başkanlığının kurumsal kapasitelerinin artırılması amacıyla yetişmiş uzman teminine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Mülkî İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı kadrolarında bulunan personelin görev aylıklarında iyileştirme yapılması amaçlanmaktadır.
MADDE 2- Madde ile, personel kanunlarına veya Kanun Hükmünde Kararnamelere ekli ek gösterge cetvellerinde yapılan değişikliklere bağlı olarak 5434 sayılı Kanunun mülga ek 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan ek gösterge gruplarının yeniden belirlenmesi ile bentte yer alan oranlan artırma, ek gösterge gruplarını değiştirme veya gruplardaki ek göstergeleri yeniden belirleme konusunda Bakanlar Kuruluna ait olan yetkinin Cumhurbaşkanına verilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 3- 5434 sayılı Kanuna ek madde eklenmektedir. Madde ile, Emniyet Hizmetleri Sınıfına dâhil kadrolar esas alınarak emekli aylığı veya adi malûllük aylığı ödenen polis memurlarından lise ve dengi öğrenime sahip olup, emekli aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olanlara, her ay 1.200 TL tutarında ilave ödeme yapılması temin edilmektedir.
MADDE 4- Yapılan ek gösterge düzenlemesine uygun olarak, 205 Kanunda düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 5- Madde ile, kamu idarelerinin merkez ve taşra birimlerinde ilgili mevzuat uyarınca 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “I- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (g) ve (h) bentlerinde sayılan unvanlı kadrolara atanmış olanlardan en az üç yıl süreli yükseköğretim veren fakülte ve yüksekokulları bitirmiş olanların; anılan (g) ve (h) bentlerinde yer verilen diğer şartlar aranmaksızın ilgili kadro unvanı için öngörülen ek gösterge rakamlarından yararlanabilmeleri amaçlanmaktadır.
MADDE 6- 657 sayılı Kanuna tabi kamu görevlilerinin ek gösterge rakamları, hiyerarşi, hizmet sınıflan, öğrenim durumu ve dereceler dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir.
MADDE 7- Akademik unvana sahip 926 sayılı Kanuna tabi subayların (6756 sayılı Kanunun 107 nci maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendi hükmüne göre devredilen ve haklarında 926 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaya devam edenler dahil), makam ve temsil/görev tazminatına hak kazanmaya ilişkin esasların devamı olarak, öğretim üyesi olarak usulüne uygun bir şekilde akademik kariyerini kullanabilecekleri yerlere atananların, 926 sayılı Kanun ekli (I) sayılı Ek Gösterge cetvelinde rütbe ve derecelerine göre belirlenen ek gösterge
rakamı yerine, yüksek olması nedeniyle 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi emsali akademik personel için akademik kadro unvanı ve dereceleri itibariyle belirlenen ek gösterge rakamından yararlandırılmaları amaçlanmıştır.
MADDE 8- 926 sayılı Kanuna tabi subay ve astsubayların ek gösterge rakamları, hiyerarşi, rütbe, kıdem ve dereceler dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir.
MADDE 9- 2802 sayılı Kanuna tabi hakim ve savcıların ek gösterge rakamları, hiyerarşi, sınıflar ve dereceler dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir.
MADDE 10- Yükseköğretim Kurulu Başkan ve Üyeleri ile Yükseköğretim Denetim Kurulu Üyelerinin ek gösterge rakamları ile 2914 sayılı Kanuna tabi öğretim üyeleri, öğretim görevlileri ve araştırma görevlilerinin ek gösterge rakamları, hiyerarşi, unvanlar, kıdem ve
dereceler dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir.
MADDE 11- Uzman erbaşların ek gösterge rakamlarının yeniden düzenlenmesi sonucunda birinci derece uzman erbaş için (3600) ek gösterge rakamı belirlendiğinden, uzman erbaşların yararlanacakları ek gösterge rakamlarını sınırlayan hükümler kaldırılmış, bu Kanuna
tabi uzman erbaşların ek gösterge rakamları, derecelerine göre yeniden belirlenmiştir.
MADDE 12- Uzman jandarmaların ek gösterge rakamlarının yeniden düzenlenmesi sonucunda birinci derece uzman jandarma için (3600) ek gösterge rakamı belirlendiğinden, uzman erbaşların yararlanacakları ek gösterge rakamlarını sınırlayan hükümler kaldırılmış, bu
Kanuna tabi uzman jandarmaların ek gösterge rakamları, derecelerine göre yeniden belirlenmiştir.
MADDE 13- Yapılan değişiklikle, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı, Bakanlık veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin emeklilik işlemlerinin (9000) ek gösterge rakamı esas alınarak gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 14- Bu Teklif ile, 5510 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinde yapılan değişikliğe bağlı olarak Cumhurbaşkanı yardımcılığı, bakanlık veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği görevlerinde bulunanların emeklilik işlemlerinin (9000) ek gösterge rakamı esas alınarak gerçekleştirilmesi düzenlenmiştir.
MADDE 15- Madde ile, yaşlılık/malullük/ölüm aylığı almakta olan emeklilerimize ve hak sahiplerine dosya bazında 2.500 TL olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarının 3.000 TL’ye yükseltilmesi amaçlanmıştır.
MADDE 16- 5510 sayılı Kanuna eklenen ek 21 inci madde ile, tüm belediye başkanlarının makam/temsil ve görev tazminatlarından faydalanması sağlanmaktadır.
MADDE 17- Maddenin yürürlük tarihinden önce haklarında emeklilik hükümleri uygulanmış 926 sayılı Kanuna tabi subaylardan, öğretim üyesi olarak usulüne uygun bir şekilde akademik kariyerini kullanabilecekleri yerlere atanan ve emeklilik işlemleri sırasında yüksek olması nedeniyle rütbe ve derecelerine göre belirlenen ek gösterge rakamı yerine 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi emsali akademik personel için akademik kadro unvanı ve dereceleri itibariyle belirlenen ek gösterge rakamı esas alınanlara, 926 sayılı Kanuna tabi ekli (I) sayılı Ek Gösterge Cetvelinde yapılan değişiklikten öncesi dönemde, ek gösterge farkına bağlı olarak yapılan fazla ödemelerin borç çıkarılmaması, çıkarılan borçların ise terkini amaçlanmıştır.
MADDE 18- Ek gösterge düzenlemesine bağlı olarak teknik düzeltme yapılmaktadır.
MADDE 19- 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek Gösterge Cetvelinin “IV – Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı” bölümünü de içerecek şekilde bu Kanuna ekli ek gösterge cetvellerinde değişiklik yapıldığından, aynı konuyu düzenleyen ve 15/01/2023 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülen maddenin yürürlükten kaldırılması amaçlanmaktadır.
MADDE 20- Yapılan düzenleme ile, halen mevzuatımız gereği ilgililere ödenmekte olan tazminat, ek ödeme, ödenek, fazla çalışma ücreti, ödül, ölüm yardımı ve evlenme yardımı gibi ödemelerin tutarında herhangi bir azalmanın yaşanmasının ve ilgililerinin mağduriyetlerinin önüne geçmek üzere, en yüksek Devlet memuru aylık tutarı (9500) gösterge rakamının hesaplamaya esas tarihte yürürlükte bulunan memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutar olarak belirlenmekte, ilgili mevzuatta en yüksek Devlet memuru aylığına yapılan atıfların bu tutara yapılmış sayılmakta ve bu gösterge rakamının yükseltilmesi konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir. Böylece, diğer kamu görevlilerinin ek gösterge rakamlarında yapılan artışa paralel olarak, bütçe dengeleri ve makro ekonomik dengeler üzerinde ayrıca bir yük oluşturmaksızın Başbakanlık Müsteşarının ve Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanının ek gösterge rakamının iyileştirilebilmesinin önünün açılması amaçlanmaktadır.
Ayrıca Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı personelinin ek gösterge rakamları hiyerarşi, hizmet sınıflan, öğrenim durumu ve dereceler dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir. Devamı için tıklayın