Hayat Sigortası Ödemelerinde İndirime Konu Tutar Nasıl Belirlenir?
İnsanlar olarak, hayatımızda meydana gelebilecek bazı risklere karşı gerek kendimizi gerekse ailemizi korumak adına birtakım önlemler veya birikimler yapma ihtiyacı hissetmekteyiz. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında bahsedilen sigorta türlerinden hayat sigortası da bunlara örnektir.
Bu yazı dizimizde Hayat Sigortası ile ilgili olarak sırasıyla gerek ilgili mevzuat gerekse Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen özelgeler ışığında;
–Hayat sigortalarında vergi indirimi uygulaması
-İndirilen ücretin nelerden oluştuğu
-Ücretlinin sigorta bedelini ödemiş olması,
Gibi durumlarda vergi indiriminden faydalanma konusunu ele alacağız.
Bilindiği üzere 10/10/2012 tarihli ve 28437 sayılı Resmî Gazete ‘de Hayat Grubu Sigortaları Yönetmeliği yayınlanmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Gerçek Ücretler başlıklı 63 üncü maddesinde ise;
“ Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır…
3. (Değişik bend: 13.06.2012 – 6327 S.K/Madde 5)YÜRÜRLÜKTARİHÇE Sigortanın Türkiye’de kain ve merkezi Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler (İndirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. Cumhurbaşkanı bu bentte yer alan oranları yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya ve belirtilen haddi, asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.)…”
Hükmü yer almaktadır.
Bu konu hakkında Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 23.10.2012 tarih ve 85 Nolu Gelir Vergisi sirkülerinin “8.2. Ödenen Şahıs Sigorta Primlerinin Ücret Matrahının Tespitinde İndirimi” başlıklı bölümünde,
“… Vergiye tabi ücret matrahının tespitinde dikkate alınacak sigorta primleri; sigortanın Türkiye’de kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla;
– Ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si ile – Ölüm, kaza, sağlık, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerden…” denilmektedir.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63 üncü maddesinde “ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si denildiği için bu ifadeden hayat sigortaları bazında tüm ödemelerin %50 sinin indirime tabi olacağı anlaşılmaktayken, 85 nolu gelir vergisi sirkülerinde ve gelir idaresi başkanlığı tarafından verilen özelgeler de bu husus (birikim priminin alındığı hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si) şeklinde açıklanmıştır.
Bu sefer akla şu soru gelmektedir?
Kanunda belirtilen hükmün aksine hayat sigortalarında farklı bir indirim uygulanması mümkün müdür?
Bu konu ile ilgili yine verilen özelgeleri incelediğimizde hayat sigortalarında Hayat Sigorta Türü olarak;
-Birikim primi içeren
-Brikim primi içermeyen
Hayat sigortalarının olduğunu görmekteyiz.
Peki bu durumda işverenler nelere dikkat etmeli?
-Öncelikle ödenen poliçenin ödeme süresine (Aylık yıllık vb.)
-Ödeme Dönemine,
-Birikim primi içeren bir hayat sigortası mı yoksa birikim primi içermeyen bir hayat sigortası mı olduğuna,
dikkat edilmelidir.
Bu husus genelde poliçelerin Hayat Sigortası Türü alanında;
Birikim primi içermeyen koruma ürünüdür,
Risk (Birikim içermeyen) Geri ödemeli hayat sigortası vb.
İfadelerle yer almaktadır. İşverenlerin bu hususa dikkat etmemesi durumunda eksik veya fazla indirim yapılması söz konusu olabilir.
Sonuç;
Çalışanın ödeme belgesini işverenliğe vermesine müteakip;
Belge içerisinde brikim primi içeren bir ödeme olduğuna yönelik bir kayıt olması durumunda, diğer şartlara da dikkat ederek, ödenen tutarın % 50 si,
Belge içerisinde brikim primi içeren bir ödeme olduğuna yönelik kayıt olmaması durumunda ise, diğer şartlara dikkat ederek, ödenen tutarın % 100’ü indirime esas teşkil edecektir.
Hayat Sigortası ile ilgili ürünlerin çeşitliliği nedeniyle uygulayıcıların tereddüt yaşaması durumunda, ilk önce yukarıda belirtilen hususlara dikkat edilmesi ardından sigorta şirketinden bilgi alınması ve konu hakkında verilen özelgeler ile konuya ilişkin mevzuatın incelenmesi sonrasında işlem tesis edilmesi uygun olacaktır.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın