2024 Yılında Yevmiyeleri Asgari Ücretin Altında Kalan İşçilerle İlgili Dikkat Edilecek Hususlar
2024 yılında uygulanacak asgari ücrete ilişkin Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı 30 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete ‘de yayımlandı. Bu karara göre 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren işçinin bir günlük yevmiyesi brüt 666,75 TL’den daha düşük olamayacaktır.
Bahsi geçen tutara ücret eklentileri yani yol yardımı, yemek yardımı, ikramiye, sosyal paket gibi ödemeler dâhil değildir. Kısaca işçinin çıplak yevmiyesi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 666,75 TL olacaktır.
Bazı kurumların toplu sözleşmeleri 31 Aralık 2023 tarihi itibariyle biterken, bazılarının ise halen devam etmektedir. Bu yazımızda 2024 yılı Ocak ayı itibariyle yevmiyeleri asgari ücretin altında kalan işçiler hakkında yapılması gerekenleri örneklerle anlatacağız.
Örnek 1:
İşçinin Aralık 2023 yevmiyesi 570,00 TL’dir. Toplu sözleşme süresi 31 Aralık 2023’de sona ermiştir. Bu durumda 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39 uncu maddesi gereği 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren işçinin yevmiyesi 666,75 TL’ye yükseltilecektir. Diğer ücret eklentilerinde ise, henüz yeni toplu sözleşme imzalanmadığından, herhangi bir artış yapılmayacaktır. Yani söz konusu sözleşme imzalanıncaya kadar ücret eklentileri 6356 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 36/2 maddesine istinaden Aralık 2023 tarihindeki rakamlar üzerinden ödenmeye devam edilecektir.
Yeni toplu sözleşme imzalandığında ise toplu sözleşmedeki artış (zam) maddesine göre ilave ödeme, fark ödemesi, gerçekleştirilecektir.
Örneğin yeni toplu sözleşmenin zam maddesinde “01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 31.12.2023 tarihindeki ücretlerine %40 ücret zammı yapılır.” denilmiş olsun.
Bu durumda işçinin 570,00 TL olan yevmiyesine;
570 X 0,40 = 228,00 TL zam yapılacak yani söz konusu işçinin yevmiyesi 570 + 228 = 798,00 TL olacaktır. Bu durumda toplu iş sözleşmesi henüz imzalanmadan önce ödenen tutarlar yeni tutardan mahsuplaşılacak ve kalan tutar işçiye ödenecektir.
Eğer toplu iş sözleşmesindeki zam maddesinde “01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 01.01.2024 tarihindeki ücretlerine %40 ücret zammı yapılır.” Denilmiş olursa bu sefer 4857 sayılı Kanun’un 39 uncu maddesi devreye girecek ve işçinin yevmiyesi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olan günlük asgari ücrete yükseltilip, yani 666,75 TL’ye yükseltilip bu tutar üzerine zam uygulanacaktır.
Yani ilgili işçiye 666,75 X 0,40= 266,70 TL zam yapılacaktır. Bu durumda işçinin yevmiyesi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 666,75 + 266,70= 933,45 TL olarak uygulanır.
Örnek 2:
Toplu iş sözleşmesinin sona eriş tarihi 31.12.2024 tarihi, işçinin yevmiyesi ise 2023 Aralık dönemi için 480 TL olsun.
Bu durumda söz konusu işçinin yevmiyesinin tespiti için toplu iş sözleşmesinin zam maddesine bakılacaktır.
Örneğin toplu iş sözleşmesinin zam maddesinde “31.12.2023 tarihindeki ücretine %30 zam yapılacaktır.” denilmiş ise bu durumda ücret zammı 480 X 0,30=144 TL olacaktır.
Bu durumda ise işçinin yevmiyesi 480 + 144= 624,00 TL olur ki bu tutar asgari ücretin altında kalmıştır. Dolayısıyla 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39 uncu maddesine istinaden örneğe konu işçinin yevmiyesi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 666,75 TL üzerinden ödenecektir.
Aynı örnekten hareketle;
Eğer toplu iş sözleşmesinde “01.01.2024 tarihindeki yevmiyelerine %30 zam yapılır.” İfadesi olsaydı bu kez işçiye yapılacak zam miktarı 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olan günlük asgari ücret, yani 666,75 TL üzerinden hesaplanacaktı. Çünkü kanunen 01.01.2024 tarihinde işçinin yevmiyesi 666,75 TL’den daha az olamaz.
Dolayısıyla 01.01.2024 tarihinden itibaren bu işçinin yevmiyesi;
666,75 X 0,30= 200,025 TL olmak üzere 666,75 + 200,025= 866,78 TL olarak ödenecektir.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için konuyu birbirinden farklı iki örnekle anlatmaya çalıştık. Umarım faydalı olmuştur.
Selim SALTAN
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
www.iscimemur.net Whatsapp kanalımız yayında. Kanalımızı Whatsapp üzerinden takip ederek paylaşımlarımıza anında ulaşabilirsiniz.
Kanal yöneticileri de dahil hiçbir takipçi numaranızı veya kimliğinizi görüntüleyemez.
Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın