Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel Ve Prensipler Genel Müdürlüğü tarafından uygulama birliğinin sağlanması ile ilgili olarak yayınlanan duyuruda ikinci ücret ile ilgili açıklamalarda bulunulmuştur. Bu kapsamda meclis, encümen ve komisyon toplantıları nedeniyle yapılan ödemeler bu kapsama girip girmediği hususunda değerlendirmeniz nedir?
631 Sayılı KHK Kapsamında Ödenecek Huzur Haklarında Üst Sınır
Soru: Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel Ve Prensipler Genel Müdürlüğü tarafından uygulama birliğinin sağlanması ile ilgili olarak yayınlanan duyuruda ikinci ücret ile ilgili açıklamalarda bulunulmuştur. Bu kapsamda meclis, encümen ve komisyon toplantıları nedeniyle yapılan ödemeler bu kapsama girip girmediği hususunda değerlendirmeniz nedir?
7521 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 12 nci maddesi değiştirilmiştir. Maddenin yürürlük tarihi ise 01.01.2025 tarihidir.
Aslına bakılırsa 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemenin bir benzeri zaten 01/08/2001 tarihinden beri uygulanmaktaydı. Bu düzenleme ile birlikte 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesinde geçen “memurlar ve diğer kamu görevlileri” kavramına girip girmediği tartışmalı olan belediye başkanları, belediye meclisi üyeleri ve il genel meclisi üyeleri ile bu kavrama girmeyen sözleşmeli personel ve işçiler de anılan madde kapsamına dahil edilmişlerdir.
Mezkur düzenlemeyle birlikte daimi işçi, şirket işçisi, sözleşmeli personel belediye başkanı, meclis üyesi yani kapsama dahil tüm çalışanlara madde metninde ifade edildiği gibi sadece bir yerden ücret ödenecektir;
“özel veya kamu ayrımı gözetilmeksizin her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyeliğinde ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilir…”
Bilindiği üzere 01.08.2001 tarihinden beri yürürlükte olan 631 sayılı KHK’nın 12 inci maddesinin uygulanmasında oluşacak tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı yetkiliydi. Yazımızın başında ifade ettiğimiz gibi 12 inci maddede geçen “diğer kamu görevlilerinden” ibaresine belediye başkanları ve belediye meclisi üyelerinin girip girmediği tartışmalıydı.
Bu konu ile ilgili Maliye Bakanlığının 08.08.2012 tarihinde İçişleri Bakanlığı’na yazdığı görüş yazısında belediyeler açısından belediye başkanlarının ve belediye meclis üyelerinin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 inci maddesi kapsamında bulunmadıklarını bildirmiştir.
Maliye Bakanlığının yukarıda bahsi geçen görüş yazısında ayrıca; “Vali, vali yardımcısı ve kaymakamlar da dahil olmak üzere, 657 sayılı Kanun ile diğer personel kanunlarına göre istihdam edilenlere kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın uhdelerinde bulunan kamu görevi dolayısıyla verilen meclis, encümen, yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlardaki görevlerden sadece biri için ücret ödenebileceği,
…. değerlendirilmektedir.” İfadesine de yer verilmiştir. Bu ifadeden anlaşılan encümen ve meclis üyeliğinde bulunanların bu üyeliklerinden sadece biri için ücret alabilecekleridir.
Fakat 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe giren 631 sayılı KHK’nin 12 nci maddesinde belediye başkanlarının, belediye meclis üyelerinin, sözleşmeli personelin ve işçilerin de kapsama dâhil edildikleri tartışmasızdır.
Sorunuz özelinde aradığımız cevap; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun Huzur ve izin hakkı başlıklı 32 inci maddesi ile Encümen üyelerine verilecek ödenek başlıklı 36 ncı maddesine göre verilen tutarların madde metninde belirtilen huzur hakları kapsamına girip girmeyeceğidir.
Belediye meclis üyelerinin seçimle gelmiş oldukları dikkate alındığında zorunlu olarak belediye meclisinde bulundukları, belediye başkanlarının ise belediye meclisinin doğal bir üyesi olduğu göz önüne alındığında bu kapsamda alınan huzur hakları 631 sayılı KHK’nın 12 inci maddesi kapsamında değerlendirilebilir mi?
Maddenin değiştirilmeden önceki halinde “asli kadro ve görevleri dışında” ifadesi yer almakta iken burada yer alan “asli kadro ve görevleri dışında” ibaresi, 11/10/2011 kabul tarihli, 02/11/2011 tarih ve 28103 (mük) sayılı R.G.de yayımlanan 666 sayılı KHK’nin 5. Maddesi ile, 15.01.2012 tarihinden geçerli olmak üzere madde metninden çıkartılmıştır.
Kaldı ki 7521 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi ile değiştirilen madde metninde bu yönde bir hüküm de yer almamaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri kapsamında değerlendirme yaptığımızda;
Daha önceki uygulamada 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi çalışanlar 631 sayılı KHK’nın 12 inci maddesi kapsamındayken daimi işçi, şirket işçisi, sözleşmeli personel, belediye başkanları, meclis üyeleri bu kapsamda yer almıyordu. Yeni düzenlemeyle birlikte artık (01.01.2025 tarihinden itibaren) daimi işçi, şirket işçisi, sözleşmeli personel, belediye başkanları, meclis üyeleri de mezkur madde kapsamına alınmıştır.
Madde metninde özetle; Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen her statüdeki personel ile belediye başkanları, belediye meclisi üyeleri ve il genel meclisi üyelerinden; özel veya kamu ayrımı gözetilmeksizin her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyeliğinde ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebileceği belirtilmiştir.
Bu ödemeler ile ilgili istisnai bir durumda düzenlenmemiştir. Örneğin belediye meclisinin üyelerinin veya meclisin doğal bir üyesi olan belediye başkanının seçildikleri görev nedeniyle zorunlu olarak bu görevde bulunduğu ve bu ödemelerden yararlandıkları dikkate alınarak kapsam dışına çıkartılmamış, madde metninde asli kadro ve görevleri dışında veya farklı bir ifadeye de yer verilmemiştir. Bu durumun encümen üyeleri içinde geçerli olduğunu, encümen üyeliğinin yanı sıra seçilmiş üyenin aynı zamanda meclis ve komisyon üyelikleri içinde alacağı huzur hakkı ödemelerinden sadece bir tanesinin ödenebileceğini, bu ödeme ile ilgili olarak da kapsama dâhil çalışanların dilekçelerinin dikkate alınacağını değerlendiriyoruz.
Değerlendirmeye çalıştığımız konu aslına bakılırsa sürekli takip edilmesi, güncellenmesi ve bu kapsamda bulunan tüm çalışanların bilgilendirilmesini de kapsamaktadır.
Peki, belediyeler özelinde bu işi hangi birim veya birimler takip edecektir?
Bu soruyu sorduğumuz da kuşkusuz ilk akla gelen birim İnsan Kaynakları olmaktadır. Tabi ki bu işin içerisinde elbette İnsan Kaynakları yerini alacaktır, fakat yazı işleri ve mali hizmetlerinde madde metninde belirtilen hususlar ile ilgili olarak görev almaları gerekecektir.
İnsan kaynakları süreci yönlendirecek, yazı işleri gerek meclis gerekse belediye başkanlarından alınacak bilgileri derleyecek, mali hizmetler ise verilecek bilgi ve belgeler doğrultusunda talep edilen tutarı ilgiliye ödeyecek, birden fazla veya limiti aşan bir ödeme var ise bu tutarları belediyeye gelir kaydedecektir.
Takdir okuyucunundur.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya