Aday memurun yıllık izin hakkı var mı?

Aday memurun yıllık izin hakkı var mı?

Bu yazımızda izin konusunu ele alacak ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamında ilk defa memurluğa atananların izin haklarına ilişkin detaylı açıklama yapacağız.

Hiç şüphesiz memurun önemli özlük haklarından biride yıllık izin hakkıdır. Aday memurların izin hakkının bulunup bulunmadığı hususunda ise internette farklı değerlendirme ve yorumlar mevcuttur.

Çoğunluk görüş ise bu çalışanların adaylık süresi boyunca yıllık izin haklarının bulunmadığı yönündedir. Peki durum gerçekten öyle mi?

Peki bu husus hakkında yapılan değerlendirmeler doğru mudur?

Mevzuatımızı incelediğimizde;

Yıllık İzin Süresi Hakkında;

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Yıllık izin” başlıklı 102 nci maddesinde;

“Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir.”

hükmü yer almaktadır.

Dikkat edileceği üzere madde metninde aday memurlara ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Yıllık izin konusunu düzenleyen bir başka mevzuat kaynağı ise 62, 140 ve 154 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğleridir.

Sırasıyla bakacak olursak,

62 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinin A- Yıllık İzinler başlıklı bölümünde;

“Bir yıllık hizmetini doldurmayan aday memurlara yıllık izin verilmez. Bu gibiler aşağıda (C) bölümünde açıklanan koşullarda özür izni kullanabilirler.”

hükmü yer alır.

Yıllık izin konusunu kapsamlı bir şekilde ele alan diğer bir mevzuat kaynağı ise 06.06.2002 tarihli Resmi Gazete ‘de yayımlanan 154 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğidir.

Bu tebliğde;

“Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması gerekmektedir.”

Şeklinde bir açıklamaya yer verilmiştir.

Her iki tebliğide bir arada değerlendirecek olursak karşımıza iki farklı sonuç çıkmaktadır. Konu hakkındaki farklı değerlendirme ve yorumların kaynağı da muhtemelen burasıdır.

 Zira 62 seri no.lu tebliğde aday memurların izin hakkının bulunmadığı söylenirken 154 seri no.lu tebliğde ise, asil ya da aday memur ifadesi kullanılmaksızın, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet süresinin bir yılı aşması durumunda yıllık izin hakkının doğacağı yönündedir.

Her iki tebliğinde yürürlükte olması haliyle kafa karışıklığına neden olmaktadır. Konu hakkındaki bizim değerlendirmemiz ise aşağıdaki gibidir.

Aday memurun yıllık izin hakkı var mı?

Değerlendirmemiz…

Kamu kurum ve kuruluşlarının iş ve eylemlerinde uymak zorunda oldukları hukuk normları arasında takip edilmesi gereken bir hiyerarşi bulunmaktadır. Normlar hiyerarşisi olarak ifade edilen bu sıralamayla hukuk kuralları ile elde edilmek istenen toplumsal ahengin hukuk düzeni içinde de sağlanması amaçlanmaktadır. Aksi takdirde kendi içinde ahengi yakalayamamış ve uygulama açısından da tereddütlerle dolu hukuk normlarının kendisinden beklenen sonuçları üretmesi yani toplumsal ahengi temin etmesi oldukça zordur.

Burada bir sıralama yapacak olursak;

 1- Anayasa

2- Usulüne Göre Yürürlüğe Konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar

3- Kanunlar

4- Kanun Hükmünde Kararnameler

5- Tüzükler

6- Yönetmelikler

7- Adsız Düzenleyici İşlemler (Genel Tebliğler, Tebliğler, Genelgeler vb.)

Şeklinde bir sıralama karşımıza çıkmaktadır.

Ayrıca genel kanun ve özel kanun kavramlarına kısaca değinmekte fayda var. Hükümlerinin mahiyeti itibariyle herkese veya her olaya uygulanması mümkün olan kanunlara genel kanun denilmektedir. Buna mukabil belli kişilere veya belli olaylara uygulanan kanunlara ise özel kanun denilmektedir. 5393 sayılı Kanun böyle bir Kanundur.

Belirli bir olayı düzenleyen iki ayrı kanunun aynı zamanda yürürlükte bulunduğu durumlarda mümkündür. Böyle bir durumda her iki kanundaki hükümler birbirleriyle çelişmiyorsa bir sorun çıkmaz. Ancak iki yasa aynı olayı farklı biçimde düzenlemişse bu sefer hangi yasanın söz konusu olaya uygulanacağı sorunu karşımıza çıkacaktır.

Aynı olayı düzenleyen iki ayrı kanun, ikisi de genel veya ikisi de özel nitelikte ise bu durumda sonraki kanunun önceki kanunla düzenlenen hususlarda meydana getirdiği değişiklikler çerçevesinde sonraki kanun uygulanmalıdır. Ayrıca sonraki tarihli kanunla önceki tarihli kanunda düzenlenen hükümlerin kaldırıldığı açıkça ifade edilebileceği gibi zımni bir kaldırma da söz konusu olabilmektedir.

Yukarıda yaptığımız açıklamalar ışığında şu sonucu varabiliriz ki; aynı konuyu düzenleyen iki farklı DMK tebliğinde (62 ve 154 seri no.lu T.) farklı hükümler yer alsa bile son düzenleme 154 seri no.lu tebliğ olduğu için bu tebliğde yer alan hükümleri dikkate almak gerekir. Kaldı ki Devlet Personel Başkanlığının görüşleri de bu şekildedir. Örnek görüş için tıklayın…

Sonuç;

Her ne kadar 62 seri no.lu tebliğde bir yıllık hizmetini doldurmayan aday memurlara yıllık izin verilmeyeceği söylenmiş olsa da 154 seri no.lu DMK tebliğinde memuriyette bir yılını doldurmamış aday memurlarında yıllık izin hakkının bulunabileceği düzenlenmiştir. Zira söz konusu tebliğde “Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması gerekmektedir.” Denilmiştir.

Dolayısıyla 154 seri no.lu Tebliğde yer alan bu hüküm gereği memuriyette bir yılını doldurmamış aday memurlarında yıllık izin hakkı bulunabilir diyebiliriz.

Şimdi örneklerle konuyu biraz daha somutlaştıralım…

Örnek 1:

01.01.2015 ile 31.03.2016 tarihleri arasında askerlik hizmetini tamamlayarak terhis olan Sencer Bey 15.01.2021 tarihinde de K Belediyesine aday memur olarak atanmıştır. GİH sınıfında yer alan Sencer Beyin yıllık izin hakkı ne zaman doğar?

Sencer Beyin askerlik süresi 1 yıl 3 aydır. Dolayısıyla, 154 seri no.lu tebliğe göre, Sencer Beyin aday memurluğa başladığı 15.01.2021 tarihi itibariyle 20 gün yıllık izin hakkı olacaktır.

Örnek 2:

Hakan Bey 15.01.2021 tarihinde K Belediyesine aday memur olarak atanmıştır. Teknik Hizmetler Sınıfında Mühendis olarak göreve başlayan Hakan Beyin memuriyet öncesi özel sektörde 2 yıl 5 ay ve kamu kurumlarında da 1 yıl 8 ay mesleğiyle ilgili (Mühendis olarak) çalışması mevcuttur. Bu durumda Hakan Beyin yıllık izin hakkı ne zaman doğar?

154 seri no.lu DMK tebliğinde belirtildiği üzere hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet süreleri yıllık izin hesabında dikkate alınmaktadır. Bu kapsamda Hakan Beyin gerek kamu gerekse özel sektörde geçen hizmetlerinden yıllık izin hesabında dikkate alınacak süreler 3 yıl 5 ay 23 gün olarak hesaplanabilir. Dolayısıyla Hakan Bey aday memur olarak göreve başladığı 15.01.2021 tarihi itibariyle 20 gün yıllık izin hakkını elde edecektir.

Takdir Okuyucunundur…

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın

Güncel kamu personeli alım ilanları için tıklayın