Doğum nedeniyle ödenen iş göremezlik tutarlarının mahsubu

Doğum Nedeniyle Ödenen İş Göremezlik Tutarlarının Mahsubu

4857 sayılı İş Kanunu’nun 74 üncü maddesine istinaden doğum yapacak işçi personele doğumdan önce ve sonra kullanılmak üzere toplamda 16 haftalık izin verilmektedir. Çoğul gebelikte bu süreye 2 hafta daha ilave edilmektedir. Bu süreler için işveren işçisine ücret ödemek zorunda değildir.

İşçi personele ise bu süreler için, doktor istirahat raporuna istinaden, SGK tarafından geçici iş göremezlik ödemesi yapılmaktadır. Yukarıda belirttiğim uygulamalar genelde özel sektör için geçerlidir.

Şimdi gelelim kamu kurumlarında çalışan işçi personel için yapılacak uygulamaya…

Kamu kurumlarının genelinde toplu iş sözleşmesi bulunmaktadır. Bu sözleşmelerin genelinde de doğum izni ücretli izin kapsamına alınmıştır.

İşveren olan kamu kurumları da bu Toplu İş Sözleşmesine göre doğum izni süresi olan 16 hafta için ücret ödemesi yapmaktadır.

İşçi personel hem işvereninden 16 haftalık ücret almakta, hem de Sosyal Güvenlik kurumundan (SGK) geçici iş göremezlik ödemesi almaktadır. Bu durumun mükerrer ödemeye sebebiyet verdiği açıktır.

Bu durumun önüne geçmek için 4857 sayılı İş Kanunu’nun 48 inci maddesine hüküm konulmuştur. Bu hüküm ile işverenin ücret ödediği günler için SGK’nun da iş göremezlik ödemesi yapması halinde ödenen bu tutarın işçinin ücretinden mahsup edileceği söylenmiştir. 

Örnekle anlatmak gerekirse; Ayşe hanım doğum tarihine 3 hafta kala doktordan rapor almıştır. Rapor süresi toplamda 16 haftadır. Bu 16 hafta boyunca TİS gereği kurumunca ücretli izinli sayılmaktadır. Kurumu 16 haftalık süre için Ayşe hanıma ücretini ödeyecektir.

Kurumunun Ayşe hanıma ödeyeceği ücretin toplam tutarının 40.000,00 TL olduğunu kabul edelim. Ayşe Hanım SGK dan da 32.000,00 TL iş göremezlik ödemesi almış olsun. Ayşe Hanımın SGK dan aldığı bu iş göremezlik tutarı ücretinden mahsup edilecektir. Yani Ayşe hanımın 32.000,00 TL olarak SGK’dan aldığı iş göremezlik ücreti takip eden aylarda ücretlerinden mahsup edilecek veya ilgiliden defaten ödemesi talep edilecektir.

Bu durum bazı kamu kurumları tarafından ihmal edilmekte bu da kamu zararına sebebiyet vermektedir. Olumsuzluklara sebebiyet vermemek için konuya hassasiyet göstermek yerinde olacaktır.

Peki raporlu olan işçiye ücret ödemesi doğru mudur? Sorusu akla gelmektedir. İşçinin Toplu iş Sözleşmesi ile kazandığı hakkın gasp edilmesi düşünülemez. Ancak işçi personelin talebi halinde talebe göre hareket etmek en uygun olan usuldür.

Doğum iznine çıkan işçiden ücretini kurumdan almakla birlikte iş göremezlik ödemesinin ücretinden mahsup edilmesini mi yoksa raporlu olduğu süre boyunca kurumundan ücret almayarak SGK iş göremezlik ödemesinin kendisinde kalmasını mı tercih edeceği çalışanın kendisine bırakılması uygun olacak. Tabi SGK’dan iş göremezlik ödemesi almak istemesi kurumdan da ücret almak istememesi halinde SGK prim gününün eksik yatacağı da dikkatten kaçmamalıdır.

Netice olarak doğum nedeni ile ücretli izin verilen işçi personele aynı zamanda da SGK dan işgöremezlik ödenmesi halinde mükerrer ödemeye sebebiyet vermemek için mahsup işleminin yapılması gerekmektedir.

Selim SALTAN

⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın