Sözleşmeliden memuriyete geçenlerin arazi tazminatı ve yemek yardımı hakkında değerlendirme…
Sözleşmeli personelin memur kadrolarına atanmasına ilişkin süreç devam ederken ileride karşılaşılabilecek iki önemli hususu değerlendirmek istedik.
Bunlardan bir tanesi arazi tazminatı, diğeri ise kumanya yardımı…
Zira gerek arazi tazminatı gerekse yemek yardımında memur ve sözleşmeli personelden yapılan yasal kesintiler farklıdır. Söz gelimi arazi tazminatında memura ödenen tutardan sadece damga vergisi kesilirken sözleşmeliye ödenen arazi tazminatından ise damga vergisi yanı sıra gelir ve sigorta primi de kesilmektedir.
Kişiler memuriyete 26/01/2023 tarihinden itibaren 60 gün içerisinde geçirilecek olup bu anlamda son tarih 26 Mart 2023’tür. Dolayısıyla sözleşmeli personelken memur kadrosuna geçirilecek kişilerin arazi tazminatına hak kazanma bakımından Ocak, Şubat ve Mart aylarının bir kısmı sözleşmelide diğer bir kısmı ise memuriyette geçecektir. Aynı durum kumanya yardımı içinde söz konusudur.
Her iki durumda bordro yapıcıların nasıl bir tavır takınması gerektiğini gelin hep birlikte inceleyelim.
1- Yemek yardımı hakkında ki değerlendirmemiz
Bilindiği üzere yemek yardımı 2100 gösterge tavanı üzerinden, fiilen çalışılan günler dikkate alınarak, çalıştıktan sonra ödenmektedir.
Sözleşmeli personele ödenen kumanya yardımı gelir ve damga vergisi ile SGK primi kesintisine tabiyken 322 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğiyle birlikte yemek parasına belli tutar da istisna getirilmiştir. 2023 yılı için istisna tutarı 110 TL olup bahsi geçen tutara kadar yapılan yemek ödemeleri gelir ve damga vergisinden muaftır.
SGK muafiyeti ise 2023 yılı için günlük brüt asgari ücretin %23,65’i şeklinde belirlenmiş olup 2023 Ocak ayı itibariyle geçerli olan asgari ücret üzerinden yapılan hesaplamaya göre yemek yardımındaki istisna tutarı 78,90 TL olacaktır. Dolayısıyla kumanya yardımındaki SGK istisna tutarı da ödenen tutardan fazla olduğu için herhangi bir prim kesintisi yapılmayacaktır.
Memur personele ödenen kumanya yardımından ise damga vergisi haricinde herhangi bir kesinti yapılmazken 322 seri no.lu tebliğin ardından bu kesintiye de muafiyet gelmiştir.
Dolayısıyla ister sözleşmeli olsun ister memur olsun her ikisine de ödenen kumanya yardımından herhangi bir yasal kesinti yapılmayacağı için (zira belirlenen yemek ücreti istisna tutarlarının altındadır) personelin statüsünde değişiklik meydana gelse bile ödeme tutarında bir değişiklik olmayacaktır.
Puantaja esas dönem ile ödemeye esas tarihte kişinin statüsünün aynı ya da farklı olup olmadığına bakılmaksızın ödemeyi gerçekleştirmek doğru ve yerinde olacaktır. Yani kişinin yemek puantaj tarihlerinin bir kısmı sözleşmelide bir kısmı memuriyette geçse bile memur maaşı yapılırken bu sürelerin tamamı burada ödenebilir.
2- Arazi Tazminatı hakkında ki değerlendirmemiz
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli II sayılı Cetvelin (E) Teknik Hizmetler bölümünün 6 ncı sırasındaki düzenlemeye istinaden bazı personele arazi tazminatı ödenebilmektedir.
Sözleşmeli personelin ise önceleri arazi tazminatı hakkı yokken 6. dönem toplu sözleşmeyle birlikte bu statüde çalışan bazı personele arazi tazminatı hakkı gelmiştir.
Arazi tazminatı üçer aylık dilimlerin ardından, çalışıldıktan sonra ödenen bir ücrettir. Dolayısıyla 2023 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarına ait arazi tazminatı tutarları 2023 yılı Nisan ayı maaşıyla birlikte ödenecektir.
Sözleşmeli personele ödenen arazi tazminatından gelir ve damga vergisi ile SGK primi kesilirken memura ödenen arazi tazminatından ise sadece damga vergisi kesilmektedir. Dolayısıyla her iki statüdeki personele ödenen bu tutarlar üzerindeki yasal kesintiler farklıdır.
Peki ya sözleşmeliyken memuriyete geçenlerin arazi tazminatına esas çalışmasının bir kısmı sözleşmelide diğer bir kısmı ise memuriyette geçtiyse bu kişiye yapılacak ödeme nasıl olacaktır?
Bu durumda ilgili personelin sözleşmeli statüde geçen sürelerine ilişkin arazi tazminatı puantajını üçer aylık dönem sonunu beklemeden isteyip, söz konusu tutarı hesaplayarak üçer aylık dönemin sonunda ödenmek üzere emanet hesaplara almak yerinde olacaktır.
Örneğin memuriyet ataması 15.02.2023 tarihinde yapılacak bir çalışan için 01.01.2023 tarihi ile 14.02.2023 tarihini kapsayan arazi tazminatı puantajı ilgili birimden istenerek emanet hesaplara alınmalıdır. Bu kazançtan dolayı oluşan PEK tutarı ise 2023/01 dönemi prime esas kazancına dahil edilerek prim tutarları bildirilmeli ve süresi içinde de SGK’ya ödeme yapılmalıdır. Personele ödenmek üzere emanet hesaplarda bekletilen tutarlar ise nisan ayında ilgililere ödenecektir.
Memuriyete geçiş tarihinden sonraya denk gelen süreler içinse sadece damga vergisi kesintisi yapılarak yine üçer aylık dönem sonunda ilgililere ödeme yapılacaktır. Ocak, Şubat ve Mart ayları için sözleşmeli statüde ve memuriyette geçen sürelere ait ödenecek toplam arazi tazminatı tutarı 20 günü geçmemelidir.
Takdir okuyucunundur.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın