2023/1 sayılı SGK Genelgesinin Belediye Başkanlarını ilgilendiren “Belediye Başkanlığı görevinde bulunanların aylıklarına makam ve temsil veya görev tazminatı tutarının ilave edilmesi” başlıklı bölümü aşağıdaki gibidir. Yazı içerisindeki linke tıklayarak bölümü PDF formatında indirebilirsiniz…
BELEDİYE BAŞKANLIĞI GÖREVİNDE BULUNANLARIN AYLIKLARINA MAKAM VE TEMSİL VEYA GÖREV TAZMİNATI TUTARLARININ İLAVE EDİLMESİ
7417 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen ek 21 inci madde;
“Seçimler neticesinde Belediye Başkanı görevinde bulunanlardan 5434 sayılı Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ek 68 inci maddesinde belirtilen şartları haiz olanların bu Kanunun 27, 29, 47 ve geçici 2 nci maddelerine göre aylık başlangıç tarihi itibariyle hesaplanan aylık tutarlarına, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı ayrıca ilave edilir. Bu fıkra kapsamında hesaplanan tutar, hak sahiplerinin aylıklarına 34 üncü maddede belirlenen oranlara göre ilave edilir.
Birinci fıkra kapsamında aylıklarına makam, temsil veya görev tazminatı eklenenler hakkında Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onbirinci fıkrası hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanun ile bu Kanun öncesinde yürürlükte bulunan kanunların mülga hükümlerine göre aylık bağlananlardan, Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onbirinci fıkrası kapsamında olmayanlardan bu madde kapsamına girenler de, maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bu hükümlerden yararlandırılır ve bunlara geçmişe yönelik herhangi ödeme yapılmaz.
Bu madde kapsamında ödenen tazminatlar ödendikçe iki ay içinde faturası karşılığında Hazineden tahsil edilir.” hükmünü amir olup, söz konusu madde hükmü 2023 yılı Ocak ayı ödeme döneminde yürürlüğe girecektir.
Bilindiği üzere, 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesi hükmü ile;
– Makam veya yüksek hakimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde toplam iki yıl bulunduktan sonra emekliye ayrılanlara, makam veya yüksek hakimlik tazminatları ve buna bağlı olarak ödenen temsil veya görev tazminatları, bulundukları en üst görevleri esas alınarak ödeneceği,
– Büyükşehir belediye başkanlarına (7000), il belediye başkanlarına (6000), ilçe ve ilk kademe belediye başkanlarına (3000) ve diğer belediye başkanlarına (1500) gösterge rakamı üzerinden makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı ödeneceği,
– Belediye başkanları için iki yıllık sürenin hesaplanmasında iştirakçi olup olmadıklarına bakılmaksızın belediye başkanı olarak geçen sürelerin tamamının dikkate alınacağı,
– Ödenen temsil ve görev tazminatlarının, maddede belirtilen istisna durumlar hariç olmak üzere yönetim ve denetim kurulu üyelikleri dahil olmak üzere kamu kesiminde her ne suretle olursa olsun aylık veya ücret alıp almadıklarına bakılmaksızın görev alanlara bu durumları devam ettiği sürece ödenmeyeceği,
düzenlenmiştir.
Diğer taraftan 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onbirinci fıkrasında, Kanunun yürürlük tarihinden önce, seçimler neticesinde belediye başkanı olarak görev yapmış olup, sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile daha sonra emekli olacaklardan 5434 sayılı Kanunun mülga 39 uncu maddesindeki şartları yerine getirenlere, yine 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde belirtilen şartlar da dikkate alınarak, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarının almakta oldukları emeklilik veya yaşlılık aylıklarına ilave edilmek suretiyle ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun ek 21 inci maddesi ile yapılan düzenleme kapsamında;
5.1. 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra, seçimler neticesinde belediye başkanı görevinde bulunan ve 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde belirtilen şartları sağlayanlardan, 2023 yılı Ocak ödeme dönemi ve sonrasında 5510 sayılı Kanunun 27, 29, 47 ve geçici 2 nci maddelerine göre kendilerine veya bunlardan vefat etmeleri nedeniyle hak sahiplerine aylık bağlananların, aylık başlangıç tarihi itibariyle hesaplanan aylık tutarlarına, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı ayrıca ilave edilecek olup, hak sahiplerinin aylıklarına eklenecek tutar, 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde belirlenen oranlara göre hesaplanacaktır.
Bu şekilde aylıklarına makam, temsil veya görev tazminatı tutarı ilave edilenler hakkında 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onbirinci fıkrası hükümleri ayrıca uygulanmayacaktır.
5.2. Maddenin yürürlük tarihi olan 2023 yılı Ocak ayı ödeme döneminden önce gerek sigortalı gerekse hak sahibi sıfatıyla, 5510 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun öncesinde yürürlükte bulunan kanunların mülga hükümlerine göre aylık bağlananlardan, 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin onbirinci fıkrası kapsamında makam, temsil veya görev tazminatı ödenmeyenlerden, 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde belirtilen şartları haiz olanların almakta oldukları aylıklarına da, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı, 2023 yılı Ocak ayı ödeme dönemini takip eden aybaşından itibaren ilave edilecek ve bunlara geçmişe yönelik herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Hak sahiplerinin aylıklarına ilave edilecek tutar, ilgililerin almakta oldukları aylıklarına esas kanunlarda belirlenen oranlara göre hesaplanacaktır.
5.3. Söz konusu tazminat tutarlarının almakta oldukları aylıklara ilave edilebilmesi için ilgililerin belediye başkanlığı görevine seçimle gelmiş olmaları gerekmekte olup, belediye başkanlığı görevine atama yoluyla gelenlerin madde hükümlerinden yararlandırılmalarına imkan bulunmamaktadır.
Ülkemizde belediye başkanları, seçilmiş belediye meclis üyeleri tarafından, kendi üyeleri arasından seçilmekte iken, 17.11.1963 tarihinde yapılan genel mahalli idareler seçimleriyle birlikte ilk defa doğrudan halk tarafından seçilmeye başlanmıştır. Dolayısıyla, söz konusu tarihten önce belediye başkanlığı yapmış olanlardan belediye meclis üyeleri tarafından seçilmeyenlerin atanmış olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 5393 sayılı Belediye Kanunu gereğince, belediye başkanlarının ölüm, hastalık, istifa ve benzeri sebeplerle görevden ayrılmaları halinde, yerine seçilecek belediye başkanının belediye meclisi üyeleri arasından ve gizli oyla seçileceği ve görev süresinin yerine seçildiği belediye başkanının görev süresi ile sınırlı olduğu yönündeki düzenleme dikkate alındığında, bu usulle seçilen belediye başkanları da seçimle göreve gelmiş belediye başkanı olarak değerlendirilecektir.
5.4. Makam tazminatına hak kazanılması için 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde öngörülen iki yıllık sürenin hesaplanmasında, makam tazminatına tabi diğer görevlerde geçirilen sürenin yanı sıra görevleri sırasında sigortalı olup olmadıklarına bakılmaksızın belediye başkanlığı görevinde geçen süreler birlikte dikkate alınacaktır.
5.5. Madde kapsamında hesaplanan makam ve temsil veya görev tazminatı tutarları, hak sahiplerinin aylıklarına ilgisine göre 5434 sayılı Kanunun mülga 68 inci maddesinde veya 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde belirlenen oranlara göre ilave edilecektir.
5.6. Söz konusu tazminat tutarlarından yararlanmak isteyen emekli ve hak sahiplerinden 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a) veya 4/1(b) bendi kapsamında aylık alanların dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüklerine veya sosyal güvenlik merkezlerine; 4/1-(c) bendi kapsamında aylık alanların ise Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına başvuruda bulunmaları gerekmekte olup, talep dilekçelerinin ekinde;
– Belediye başkanlığı yaptıkları süreler,
– Belediye başkanlığına seçimle geldikleri,
– Belediye başkanlığı türü (büyükşehir, il, ilçe, belde vb.) hususlarını içeren ve kaymakamlık veya valilikler tarafından onaylı belediye başkanlığı yaptıklarını gösterir belgeyi, ayrıca belediye başkanlığı görevinde geçen süresi iki yılın altında olan ve bu süreyi makam tazminatına tabi diğer görevlerde geçirilen süreler ile tamamlayanların söz konusu süreleri gösteren ilgili birimlerden alacakları onaylı belgeyi de ibraz etmeleri gerekmektedir.
5.7. Yönetim ve denetim kurulu üyelikleri dahil olmak üzere kamu kesiminde her ne suretle olursa olsun aylık veya ücret alıp almadıklarına bakılmaksızın görev alanlara, bu görevleri devam ettiği sürece temsil veya görev tazminatları ödenmeyecektir.
Ancak, eğitim veya bilimsel araştırma kurum ve birimlerinde emekli aylıkları kesilmeksizin çalıştırılanlar, her derece ve türdeki eğitim kurumları veya eğitim birimlerinde ders ücreti karşılığında ders görevi verilenler ile profesör unvanına sahip olanlardan 2992 sayılı Kanunun 34 üncü maddesine göre görevlendirilenler ile Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkan ve Üyeliklerine atananlara, temsil veya görev tazminatları ödenecektir.
Sigortalı veya hak sahiplerinin temsil veya görev tazminatı ödemesi yapılmadan önce yukarıda belirtilen yerlerde görev yapıp yapmadıklarına dair Genelgeye ekli taahhütnameyi (EK-1) doldurarak Kurumumuza beyanda bulunmaları gerekmektedir. En geç bir ay içerisinde beyanda bulunulmadığı takdirde tazminat ödemeleri kesilecektir. Daha sonraki bir tarihte kamu kesiminde görev alınması halinde, bu durum da bir aylık süre içerisinde söz konusu taahhütname ile Kurumumuza bildirilecektir.
5.8. Yukarıdaki hükümlere göre ödenen makam, temsil ve görev tazminatı tutarları, ödendikçe iki ay içinde faturası karşılığında Hazineden tahsil edilecektir.
Örnek 26: 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bentleri kapsamındaki hizmetleri esas alınarak 01.05.2005 tarihinden itibaren tarafına 4/1-(b) bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanan bir sigortalı, 31.03.2019 tarihinde yapılan mahalli idareler seçiminde Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmiştir. 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesi kapsamında 5434 sayılı Kanun ile ilgilendirilme talebinde bulunmayan sigortalı, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendi uyarınca emekli aylığı kesilmeksizin belediye başkanlığı görevini yürütmektedir.
Buna göre, 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde, sigortalı olup olmadıklarına bakılmaksızın belediye başkanlığında geçen sürelerin iki yıllık sürenin hesaplanmasında dikkate alınacağı belirtildiğinden, maddenin yürürlüğe girdiği tarihte belediye başkanlığı görevinde iki yılını tamamlamış olan ilgilinin yaşlılık aylığına, belediye başkanlığı görevinden ayrılması beklenmeksizin, 2023/Ocak ödeme dönemini takip eden aybaşından itibaren (7000) gösterge rakamı esas alınarak hesaplanan makam tazminatı tutarı ilave edilecektir.
Söz konusu belediye başkanı, görevinin devam ediyor olması nedeniyle temsil tazminatından yararlandırılmayacak, ancak görev süresinin sona ermesi ve kamu kesiminde görev yapmaması halinde (17000) gösterge rakamı esas alınarak hesaplanan temsil tazminatı tutarından yararlandırılacaktır.
Örnek 27: Engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanarak tarafına 4/1-(a) kapsamında yaşlılık aylığı bağlanan sigortalı, 2008 yılı Ekim ayı öncesinde beş yıl ilçe belediye başkanlığı yaptığı gerekçesiyle 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin on birinci fıkrası kapsamında makam tazminatı ödenmesi için talepte bulunmuş ancak, 5434 sayılı Kanunun mülga 39 uncu maddesindeki şartları yerine getirmediğinden talebi reddedilmiştir.
Kanunun geçici 4 üncü maddesinin on birinci fıkrası kapsamında makam tazminatı ödenmeyen sigortalının aylığına, 5510 sayılı kanunun ek 21 inci maddesi uyarınca, maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından (01/02/2023) itibaren (3000) makam ve (9000) görev tazminatı gösterge rakamları esas alınarak hesaplanan tazminat tutarları ilave edilecektir.
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın