Nakillerde Ve Diğer Bazı Ödemelerde Vergi Matrahlarının Birleştirilmesine Son Verildi
30 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete ’de yayınlanan 321 no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 27 Mayıs 2020 tarihinde yayınlanan 311 no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde değişikliklere gidilmiştir.
311 seri no.lu tebliğin 20 inci maddesine göre genel yönetim kapsamındaki tüm kurumlar tek işveren olarak değerlendirilmiş olup gelir vergisi matrahlarının da birleştirilmesine (ticari şirketler hariç) karar verilmişti.
Örneğin Maliye Bakanlığında çalışan bir memur A Üniversitesinde de derse girmesi halinde üniversiteden aldığı ders ücreti ile Maliye Bakanlığından aldığı ücretlerde gelir vergisi matrahları birleştirilecekti. Veya bir büyükşehir ilçe belediye başkanı aynı zamanda Büyükşehir Belediye meclis üyesi de olduğundan hem kendi ilçe belediyesinden elde ettiği ücret geliri hem de büyükşehir belediyesinden aldığı huzur hakkına ilişkin matrahlar birleştiriliyordu.
Ancak aradan iki yıl gibi kısa bir süre geçtikten sonra Gelir İdaresi Başkanlığı 321 seri nolu tebliğle birlikte 311 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde düzenleme yapma yoluna gitmiş ve 5018 sayılı Kanunda bulunan 1 sayılı cetvelde yer alan kurumları tek işveren olarak kabul etmiştir. Düzenlemenin sebebi uygulama zorluğundan dolayı mı yoksa yargı kararı gereğimi bilinmemektedir. Her ne sebeple olursa olsun kamu çalışanları bu tebliğe itibar edip uygulanmalarını buna göre düzenlemek durumundadır.
Tebliğ metinlerinin anlaşılması kolay değildir. Bu sebeple de bahse konu tebliğin daha anlaşılabilir olması açısından belediyeler özelinde konuyu örneklerle anlatmaya çalışalım.
Örnek 1:
Semih Bey, Büyükşehir Belediyesinde çalışırken 5 Kasım 2022 tarihinde nakil yoluyla Kocaeli Üniversitesine naklen geçiş yapmıştır. Büyükşehir Belediyesinden oluşmuş kümülatif gelir vergisi matrahı 58.000,00 TL’dir. Kocaeli Üniversitesi Semih Beye ilk maaşını öderken maaş nakil ilmühaberindeki 58.000,00 TL’yi dikkate almayacak ve gelir vergisi matrahını 193 sayılı kanunun 61-94-103 maddelerine göre sıfırdan başlatacaktır.
Örnek 2:
Ankara Üniversitesinde çalışan Hasan Bey 2 Kasım 2022 tarihinde Sakarya Büyükşehir Belediyesine naklen tayin olmuştur. Adı geçen kişinin nakil ilmühaberinde kümülatif gelir vergisi matrahı 45.000,00 TL olarak görülmektedir. Sakarya Büyükşehir Belediyesi kişiye maaş ödemesi yaparken kümülatif gelir vergisi matrahını, 1 no.lu örnekte olduğu gibi, sıfır kabul ederek işlem yapacaktır.
Örnek 3:
Milli Eğitim Bakanlığında çalışan bir memur 321 seri nolu tebliğin yürürlük tarihi olan 30 Ekimden 2022 tarihinden önce, 25 Ekimde tarihinde, Kocaeli Büyükşehir Belediyesine naklen atanmıştır. Mili Eğitim Bakanlığındaki kümülatif gelir vergisi matrahı 56.000,00 TL’dir. Kişiye Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılacak ilk maaş ödemesi 15 Kasım olacağından dolayı hesaben ödeme tarihi dikkate alınarak gelir vergisi matrahının sıfırdan başlaması gerekmektedir.
Örnek 4:
Körfez ilçesi belediye meclis üyesi olan bir kişiye aynı zamanda Kocaeli Büyükşehir belediyesinin de meclis üyesidir. Kişiye katıldığı meclis toplantıları için gerek ilçe belediyesinden gerekse Kocaeli Büyükşehir Belediyesinden huzur hakkı ödenmekte olup ödenen tutarlara ilişkin matrahlar artık ilgili belediyelerce birleştirilmeyecektir.
Örnek 5:
A Büyükşehir Belediyesindeki bir yönetici aynı zamanda bağlı kuruluş veya belediye şirketinde de görev yaptığından huzur hakkı almaktadır. 2022 Aralık ayı sonu itibarı ile söz konusu kişi 2. Vergi dilimi olan 70.000,00 TL sınırını aşmıştır. Bu durumda bağlı kuruluş veya şirketten almış olduğu huzur hakkı ödemesinin de 70.000,00 TL sınırını aşması halinde kişinin kendisi gelir idaresi başkanlığına bildirimde bulunacaktır. Konu ile ilgili detaylı bilgi Gelir İdaresi tarafından hazırlanan “Ücret geliri elde edenler için vergi rehberi” kılavuzunda bulunmaktadır.
Örnek 6:
Kayyum yönetiminde olan bir belediye başkanlığına Vali vekâlet etmekte ve belediye başkanlığı vekalet ücreti almaktadır. Aynı zamanda valilik görevinden dolayı da ücret alan bahse konu valinin her iki taraftan aldığı ücrete ilişkin matrahları birleştiriliyorken 321 no.lu tebliğin yayınlanmasıyla 30 Ekim 2022 tarihinden itibaren matrahlar artık birleştirilmeyecektir.
Not: Belediyeler artık hiçbir kurumdan gelen, ücret geliri alanlar için gelir vergisi matrahı birleştirmesi yoluna gitmeyecektir. Yalnız kendi ödedikleri ücretler vb. ödemeler için matrah birleştirme muhakkak suretle yapılacaktır. Örneğin avukatlara yapılan vekâlet ödemesi ile ücret matrahı birleştirilecektir.
Selim SALTAN
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
⇒ iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın
Üstat yazınızı ilgi tebliğ nezninde tekrar değerlendirmeniz gerekebilir, çünkü tebliğde belediyeler kapsama dahil değil gibi görünüyor. Saygılar.
Oğuzhan Bey, ilginize teşekkür ederim. Öneriniz ile ilgili kısa bir makale yayınlanacak. Dediğiniz gibi 321 belediyeleri kapsamıyor. Ancak 311 nolu tebliğ belediyeleri kapsıyordu. 321 le belediyeler 311 tebliğin kapsamından çıkarıldı. Dolayısı ile 321 belediyeleri dolaylı olarak kapsar. 321 le belediyeler 311 den önceki vergi usulüne geri döndü. Yani hiç bir kurumdan gelen veya görev alan personelin matrahı nakilde olsa görevlendirme de olsa birleştirilmeyecek. Bu düzenleme belediyeleri epeyce rahatlatır.
Kolay gelsin.