İlk Üç Derecenin Dışındaki Derecelerden Emekli Olan Memurun Yeşil Pasaport Hakkı

İlk Üç Derecenin Dışındaki Derecelerden Emekli Olan Memurun Yeşil Pasaport Hakkı

15/07/1950 tarihli ve 5682 sayılı Pasaport Kanununun 14 üncü maddesinde;

“Hususi damgalı pasaportlar; A) birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle Sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapanlardan en az 15 yıl mesleki kıdemi olan öğretim üyeleri ile birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanlarına; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri ile vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.

Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir. …” hükmü yer almaktadır.

Mezkur hüküm doğrultusunda kurumların norm kadrolarında yer alan birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda asaleten görev yapmakta olan memurlar ve bu kadrolarda iken emekli olan veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94 üncü maddesi kapsamında çekilenler yeşil (hususi damgalı) pasaport alabilmektedirler.

Ancak birinci, ikinci ve üçüncü dereceli derece kadrolarda bulunmadan emekli olan veya ayrılan memurlar için mezkur kanunun Ek-4 üncü maddesinde yer alan; “Devlet memuru olarak 1 inci, 2 nci ve 3 üncü  derece kadrolarda bulunup da Hususi Damgalı Pasaport almaya hakkı olan Devlet memurları ile subay ve astsubayların taşıdıkları unvan ve/veya rütbeleri taşımakla beraber 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadroları almadan emekli olan veya ayrılanlardan Devlet memuriyetindeki hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri itibariyle bugün Hususi Damgalı Pasaport almaya hak kazananlar emsal alınmak suretiyle bunlara da Hususi Pasaport verilir.” hükmü ile;

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü İkinci Nesil Pasaport Uygulama Talimatının 22 nci maddesinin (i) bendinde yer alan “1 inci, 2 nci, 3 üncü derece kadro tahsis edilemeyen ancak bu derece görevlerdeki unvanlara eşit statüde çalışıp emekli olan veya ayrılan Devlet memurları ile subay/astsubaylara hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri dikkate alınarak emsal alınmak suretiyle Kanunun Ek 4 üncü maddesi kapsamına girenlere…” ifadesi doğrultusunda ayrı bir istisna mevcuttur.

Yukarıdaki hükümlere göre birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda boş kadro bulunmaması veya kadrosuzluk gibi nedenlerle ataması yapılamadan emekli olan veya çekilen memurlar ünvan, hizmet süresi ve öğrenim durumları itibarı ile aynı şartları taşıyan bugünkü emsalleri dikkate alınarak hususi damgalı pasaport almalarına imkan bulunmaktadır.

Örnek1: Herhangi bir belediyede 5 inci dereceli Bilgisayar İşletmeni kadrosunda kazanılmış hak aylığı bakımından 3. Derecenin 1. Kademesinde iken emekliye ayrılan kişinin durumu, mezkur kanunun Ek-4 üncü maddesine uymaktadır.

Çünkü Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin ekinde yer alan EK:4 “Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Kadro Kütükleri” nde  “Bilgisayar İşletmeni” ünvanı 3 üncü dereceye kadar yükselen bir unvan olarak yer almaktadır. Ayrıca örnekteki kişinin kazanılmış hak aylığı dikkate alındığında en az lise mezunu ve hizmet süresinin yeterli olduğu bu doğrultuda emsalleriyle aynı kadroda olacağı açıktır.

Örnek 2: Herhangi bir belediyede 5 inci dereceli Memur kadrosunda kazanılmış hak aylığı bakımından 3. Derecenin 1. Kademesinde iken emekliye ayrılan kişinin durumu, mezkur kanunun ek-4 üncü maddesi kapsamına girmemektedir. Çünkü mezkur yönetmeliğin kadro kütüğünde “Memur” ünvanlı kadronun en üst derecesi 5 olduğundan, hizmet ve eğitim şartı tutsa da bulunduğu ünvanın kadro derecesi olarak emsal yönünden bir karşılık bulunmadığından yeşil (hususi damgalı) pasaport alamamaktadır.

Emekli olduğu tarihte bulunduğu ünvanın en üst derecesinin 5 ve altında olması nedeniyle yeşil (hususi damgalı) pasaport hak etmeyen ancak akabinde söz konusu kadro derecesinin yükseltilmesi yani emsali ünvanın kadro derecesi değişmesi halinde yeşil (hususi damgalı) pasaport alınabilir.

Örnek 3: Herhangi biri belediye de emekli olduğu tarihte (2015 öncesi) norm kadro kütüğüne göre en üst derecesi 5 olan Zabıta Memuru kadrosunda kazanılmış hak aylığı bakımından 3. Derecenin 1. Kademesinde iken emekliye ayrılan kişi emekli olduğu tarihte yeşil (hususi damgalı) pasaport alamamaktaydı.

Ancak mezkur yönetmeliğin norm kadro kütüğünde 2015 tarihi sonrası yapılan değişiklikle Zabıta Memuru kadrosunun en üst derecesi 3’e çıkarıldığı için emekliye ayrılan kişinin durumu aynı şartları taşıyan bugünkü emsalleri dikkate alınacağından mezkur kanunun ek-4 üncü maddesi doğrultusunda yeşil (hususi damgalı) pasaport alabilecektir. Nitekim Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün 30.11.2021 tarih ve 157737 sayılı yazısı ile bu doğrultuda görüş vermiştir. (Görüş için tıklayınız)

Pasaport başvurularıyla ilgili usul ve esaslar İkinci Nesil Pasaport Uygulama Talimatında detaylı olarak yer almakta olup, kanunen pasaport düzenlemeye yetkili İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün vereceği kararlar esas teşkil edecektir.

Yener İSLAMOĞLU

Sakarya Büyükşehir Belediyesi

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın

Whatsapp kanalımıza katılmak için tıklayın