Katsayı artışından kaynaklı 14 günlük maaş farkında hangi kesintiler uygulanır? Dikkat edilecek hususlar
Bilindiği üzere 1 Temmuzdan itibaren geçerli olmak üzere hem kamu kesimi çalışanlarını hem de özel sektör çalışanlarını ilgilendiren önemli gelişmeler yaşanmıştır. Memur maaş hesaplamasında kullanılan katsayıların değişmesi, asgari ücretin artırılması bu değişikliklere örnek verilebilir.
Üç makaleden oluşan yazı dizimizde belediyelerde çalışan memur, işçi, sözleşmeli personel ve belediye başkanları ile meclis üyeleri arasından görevlendirilen belediye başkan yardımcılarının 14 günlük maaş farkı işlemlerinde nelere dikkat edilmesi gerektiğini sizlerle paylaşacağız.
Bu kapsamdaki ilkyazımız memur ve sözleşmeli personele ilişkin değerlendirmelerden oluşacaktır.
Bilindiği üzere memur maaşlarını etkileyen katsayı değişiklikleri her yılın ocak ve temmuz aylarında gerçekleşmektedir.
Konuyu yazımızın yayımlandığı tarih itibariyle değerlendirecek olursak memurlara ödenen 2023 yılı Haziran ayı maaşının dönemi 15/06/2023-14/07/2023 arasıdır. Memur maaş katsayıları ise 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değiştiğine göre memurlar lehine 1 Temmuz 2023 ile 14 Temmuz 2023 tarihleri arası için 14 günlük maaş farkı oluşacaktır.
1 Temmuz ile 14 Temmuz 2023 tarihleri için memur ve sözleşmeli personele ödenecek 14 günlük maaş farklarında kullanılacak katsayılar aşağıdaki gibidir;
Memur Maaş Katsayısı: 0,0355189
Yan Ödeme Katsayısı: 0,0112644
Taban Aylık Katsayısı: 0,55594
Katsayı artışından kaynaklı 14 günlük maaş farkında hangi kesintiler uygulanır?
Zorunlu Bireysel Emeklilik Kesintisi
Bireysel emeklilik kesintisi çalışanların prime esas kazançları dikkate alınarak yapılmaktadır. Dolayısıyla 1/10/2008 tarihinden sonra memuriyete başlamış olup 5510 sayılı Kanuna tabi olanlar ile sözleşmeli personel olarak çalışanların 14 günlük maaş farklarından SGK prim kesintisi yapılacaktır. Dolayısıyla söz konusu personelin sigorta matrahı üzerinden de zorunlu bireysel emeklilik kesintisinin yapılması gerekmektedir. Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik-Md. 22/5)
Sendika Aidat Tutarı
4688 sayılı Sendikalar Kanunu içerisinde bu yönde bir düzenleme yoktur. Fakat sendika aidatları genel olarak taban aylık veya damga vergisi matrahı gibi bordroda yer alan kalemler üzerinden hesaplandığı için 14 günlük maaş farklarından sendika aidatı da kesmek yerinde olacaktır. Zira sendika aidatının hesaplanmasına esas teşkil eden kalemlerde katsayı artışından kaynaklı fark oluşmaktadır.
İcra Kesintisi
İcra kesintileri ile ilgili olarak icra müdürlükleri tarafından gönderilen yazılarda çalışanların maaşlarındaki hangi hak ve alacaklardan ne oranda icra kesintisi yapılacağı belirtilmektedir. Katsayı artışından kaynaklı 14 günlük maaş farkları da adı üzerinde maaş farkıdır. Dolayısıyla fark ödemelerinden de icra kesintisi yapılması gerekir.
Gelir ve Damga Vergisi Kesintileri
Katsayı artışından kaynaklı 14 günlük maaş farklarında oluşan gelir ve damga vergisi matrahı üzerinden ilgili kesintilerin yapılması gerekir.
SGK Prim Kesintileri
1/10/2008 tarihinden önce memur olmuş veya memuriyetle ilişkilendirilerek emekli sandığı sicil numarası almış olanlar sigortalılık bakımızdan 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabidirler ve bu kişilerin 14 günlük maaş farklarından kesenek alınmaz.
Fakat ilk defa 1/10/2008 tarihinden sonra memur olup 5510 sayılı Kanuna tabi olanlar için durum farklıdır. 5510 sayılı Kanuna tabi memurlara ödenen 14 günlük maaş farklarından kesenek mutlaka kesilmelidir. Bu konuda farklı uygulamalar yapan belediyeler olmakla birlikte 14 günlük farklardan kesenek kesilmemesinin ileride idari para cezasıyla karşılaşılacak bir olumsuzlukla sonuçlanacağı unutulmamalıdır.
Memur maaşını oluşturan unsurlardan fiili çalışmaya bağlı ödemeler
Memur maaşını oluşturan bazı kalemler fiili çalışmaya bağlı olarak ödenmektedir. Kumanya yardımı ve vekalet aylığı, vekalete dayalı zam ve tazminat farkı ile ek ödeme farkı ödemeleri buna örnektir.
Bazı belediyeler bu ödemelere esas puantaj dönemini bir önceki ayın 15’i ile cari ayın 14’ü şeklinde düzenlemekte ve ödemektedir. Puantaj dönemini bu şekilde düzenleyen belediyeler ocak ve temmuz aylarında katsayıların değişmesiyle birlikte bir aylık dönem için iki farklı hesaplama yapmak zorunda kalacaktır.
Örnek vermek gerekirse 15 Haziran ile 14 Temmuz dönemi kumanya yardımı puantajı için 15 Haziran ile 30 Haziran arası eski katsayı üzerinden 1 Temmuz ile 14 Temmuz arası içinse yeni katsayılar üzerinden hesaplama yapmak gerekecektir.
Bizim tavsiyemiz yukarıda bahsi geçen ödemeler için oluşturulacak puantajda puantaj döneminin ayın biri ile son günü olacak şekilde ayarlanmasıdır.
İki farklı örnek üzerinden konuyu ele alırsak;
Örnek: 1
M Belediyesinde çalışmakta olan Selçuk Bey …. Müdürlüğüne Vekalet etmektedir. İlgili belediyede vekalet aylığı puantajı 15/06/2023-14/07/2023 tarihleri arası için düzenlenmektedir. Selçuk Beyin Temmuz ayı maaşında yer alacak vekalet aylığı, ek ödeme farkı ile zam ve tazminat farkı nasıl hesaplanır?
Selçuk Beye yapılacak vekalet ödemesi, ek ödeme farkı ile zam ve tazminat farkı 15/06/2023 ile 30/06/2023 tarihleri arası için eski katsayı üzerinden,
1/07/2023 ile 14/072023 tarihleri arası içinse yeni katsayıdan hesaplanmalıdır.
Söz konusu dönemin tamamının eski katsayıdan hesaplanması kişiler açısından mali bir kayba sebep olacakken dönemin tamamını yeni katsayı üzerinden hesaplamakta kamu zararına neden olur.
Bu örnekte puantaj dönemi ayın biri ile sonu olacak şekilde, yani 1 Haziran-30 Haziran şeklinde ayarlansaydı iki farklı katsayı üzerinden hesaplama yapılmak zorunda kalınmayacaktı.
Örnek: 2
Başka bir belediyede fiili çalışmaya bağlı puantaj dönemleri ayın biri ile sonu olacak şekilde ayarlandığından Haziran ayına ait kumanya yardımı 15 Temmuzda ödenmektedir.
Dolayısıyla 15 Temmuz tarihinde yapılacak maaş ödemesindeki kumanya yardımının tamamı eski katsayılar üzerinden hesaplanacaktır. Takip eden ayın maaşında ise, yani 15 Ağustosta ödenecek maaşta ise 1 Temmuz-31 Temmuz puantaj dönemine ait kumanya yardımı ödenecek olup yeni katsayılar üzerinden hesaplanacaktır.
İlgili ödemelerdeki puantaj döneminin bu şekilde ayarlanması İK çalışanlarına kolaylık sağlayacak bir durumdur.
Takdir okuyucunundur…
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya
Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…
Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet
iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın