O Ödemeye Üst Sınır Getirildi! 1 Ocak Tarihinde Yürürlüğe Giriyor
26 Temmuz 2024 tarihli Resmi Gazete ‘de yayınlanan 7521 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi ile birden fazla yönetim, denetim, danışma vb. organlarda görev alanlardan bir tanesi için ücret alabileceği, diğer ödemelerin çalıştığı kuruma gelir kaydedileceği belirlenmiştir.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için mezkur maddeyi hatırlamakta fayda vardır.
7521 sayılı Kanununun 29 uncu maddesi aşağıdaki gibidir;
MADDE 29- 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 12- 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetveller kapsamındaki kamu idareleri ve bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlar, sermayesinin yarısından fazlası tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı doğrudan veya dolaylı olarak kamuya ait olan ortaklıklar, fonlar, döner sermayeler, il özel idareleri, belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin bağlı kuruluşları, kurdukları veya üye oldukları birlikler ile doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketler, kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler, özelleştirme kapsam ve programında bulunanlardan sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen her statüdeki personel ile belediye başkanları, belediye meclisi üyeleri ve il genel meclisi üyelerinden; özel veya kamu ayrımı gözetilmeksizin her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyeliğinde ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilir.
Birinci fıkra kapsamındakilere, anılan fıkra kapsamında yürütülen görevler nedeniyle huzur hakkı, ücret, ikramiye gibi her ne ad altında olursa olsun bir ayda yapılabilecek ödemelerin toplam net tutarı, (108.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemez. İlgililere bu fıkrada belirtilen üst sınıra tabi ödemeler dışında, söz konusu görevler nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir ad altında ayni veya nakdi menfaat sağlanamaz.
Birinci fıkra kapsamındakiler, birinci fıkraya tabi olarak yürüttükleri görevleri ve birden fazla görev olması halinde hangi görevin ücretini alacaklarını asli görevli oldukları kuruma beyan eder. Birinci fıkra kapsamında yürütülen görevler karşılığında ödenmesi öngörülen tutarlar, ilgili kurum veya kuruluşlarca brüt tutarları üzerinden gerekli vergi kesintileri yapılarak ilgilinin asli görevli bulunduğu kurumca bildirilen bir emanet hesabına yatırılır. İlgililere mevzuatı uyarınca yapılacak ödemeye ilişkin işlemler bu maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde asli görevli bulundukları kurumlarca herhangi bir vergi kesintisi yapılmaksızın gerçekleştirilir ve üst sınırı aşan ya da ücret alınamayan görevlere ilişkin ödeme tutarları genel bütçe kapsamındaki idarelerde genel bütçeye, diğer idarelerde ise ilgili kurum bütçesine gelir kaydedilir.
Birinci fıkra kapsamında bulunmayan kişilerden; birinci fıkrada sayılan kurum ve kuruluşların anılan fıkrada belirtilen kurul ve organlarında görev alanlar (bu kurum ve kuruluşlara ait olmayan hisseleri temsilen görev alanlar hariç) ile hisse oranına bakılmaksızın birinci fıkra kapsamında sayılanlar dışındaki kamu payı veya temsil hakkı olan kurum ve kuruluşların söz konusu kurul ve organlarında kamuyu temsilen görev alanlar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır. Ancak, bunların bu fıkrada belirtilenler dışında kalan diğer kurum ve kuruluşlardaki görevleri hakkında bu fıkra hükümleri uygulanmaz. Bu fıkra kapsamına girenler için üçüncü fıkranın uygulanmasında asli görevli olunan kurum için düzenlenen yetki ve sorumluluklar bunların temsil ettikleri veya görevli oldukları kurum ve kuruluşlar tarafından yerine getirilir.
Diğer mevzuatın bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve uygulamayı yönlendirmeye Cumhurbaşkanlığı yetkilidir.”
İlgili düzenlemenin kapsamına baktığımızda herhangi bir ayrım yapılmadan tüm kamu kurumlarının dahil edildiği anlaşılmaktadır. Belediyeler özelinde düşünürsek belediye başkanı dahil belediyelerde her statüde çalışanlar ile meclis üyeleri, sermayesinin yarıdan fazlası belediyeye ait olan şirketlerin personeli ve bu şirketlerin yönetim, denetim vb. kurul üyelerini bu kapsamdadır.
Kanunun yürürlük tarihi 01.01.2025 olduğundan bu tarihten sonra yönetim kurulu, denetim kurulu, danışma kurulu ve benzeri organlarda görev yapanlar bu durumu, birden fazla görev olması halinde ise hangi görevin ücretini alacaklarını asli görevli oldukları kuruma bir dilekçe ile bildireceklerdir. Bu kişilere ödenecek huzur haklarından yasal kesintiler yapıldıktan sonra kalan tutar asli kurumları tarafından açılan hesaba yatırılacak, asli kurumları ise herhangi bir kesinti yapmaksızın ilgililerin hesabına aktaracaktır. İlgililerin hesabına aktarılırken kanunla belirlenen üst sınır aşılmayacak ve birden fazla kurulda görev alanların hangi görevin ücretini almayı seçtiğine dikkat edilecektir.
Daha iyi anlaşılması için örneklemek gerekirse;
A Belediye Başkanı Necla Hanım, sermayesinin yarısından fazlası A Belediyesine ait olan 3 şirketinde yönetim kurulu başkanıdır ve üç şirketten de huzur hakkı almaktadır.
2025 Ocak ayında 1.Şirketden net 60 bin TL, 2. Şirketten net 45 bin TL ve 3. Şirketten de net 50 bin TL alacaktır.
Necla Hanım 7521 sayılı Kanuna istinaden 01 Ocak 2025 tarihinden itibaren kendi belediyesine dilekçe vererek yönetim kurulu üyesi olduğu şirketleri belirtecek ve hangi yönetim kurulu ücretinin tarafına ödenmesini istediğini de ayrıca seçecektir.
A Belediyesinin Mali Hizmetler birimi bu ödemeler için bir emanet hesap oluşturacaktır.
Necla Hanıma huzur hakkı ödeyecek şirketler ödeyecekleri tutarlardan yasal kesintileri yaptıktan sonra kalan tutarı A Belediyesinin Mali Hizmetler birimi tarafından açılan hesaba yatırılacaktır. A Belediyesinin Mali Hizmetler birimi ise Başkan Necla Hanım’ın yararlanma hususunda tercih ettiği şirket huzur hakkından herhangi bir kesinti yapmadan onun hesabına yatıracaktır. Elbette mantıken Necla Hanım en yüksek huzur hakkı olan 1. Şirketin huzur hakkından yararlanmak isteyeceği için her ne kadar adına 60 bin TL+45 bin TL+50 bin TL huzur hakkı yatsa da Mali Hizmetler birimi Necla Hanıma 60 bin TL ödeyecektir. Kalan kısmı ise belediyeye gelir kaydedilecektir.
Burada yapılabilecek en büyük hatalardan birisi; 3 huzur hakkının toplamını alıp tavan tutarı geçmiyorsa kişiye ödemek veya tavan tutarı geçiyorsa kişiye tavan tutar üzerinden ödeme yapıp kalanını belediyeye gelir kaydetmek olacaktır.
Bu işlem doğru olmayacaktır zira kanun maddesi bu noktayı “…birden fazla görev olması halinde hangi görevin ücretini alacaklarını asli görevli oldukları kuruma beyan eder.” Şeklinde gayet açık bir şekilde düzenlemiştir.
Şirketler huzur hakkı ödemelerinden gelir ve damga vergisi kesecek ve belediyece belirlenen hesaba net rakam olarak ödeyecektir. Yani artık şirketler yönetim kurulu üyelerinin hesaplarına doğrudan ödeme yapamayacaklardır. Ödemeleri gelir ve damga vergisi kestikten sonra asli kurumların belirlediği hesaba yatıracaklardır.
Bu düzenleme kamuda görev yapan tüm personelin (sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait şirket personeli dahil) ister kamu ister özel sektör olsun tüm şirketlerin yönetim, denetim vb. kurul üyeliklerini kapsadığından uygulamada birçok zorluğun yaşanması muhtemeldir.
Konunun uygulanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığının bir mevzuat düzenlemesi hazırlaması yerinde olacaktır. Böylece farklı yorum ve tereddütler giderilerek uygulama birliği sağlanmış olunur.
NOT: İşçi, memur ve sözleşmeli personel mevzuatı üzerine üstad Selim SALTAN beyin eğitimleri devam etmekte olup 0533 663 29 92 iletişim numarasından bilgi alabilirsiniz.
Selim Saltan
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi