Soru: Belediye meclis üyeleri arasından görevlendirilen belediye başkan yardımcısının aynı zamanda belediye başkanı yerine de vekalet etmesi durumunda bu görevlerden dolayı ödenecek tutarlar nasıl belirlenir?
Belediye Başkanına Vekalet Eden Başkan Yardımcısının Vekalet Ücreti Ne Olmalı
Soru: Belediye meclis üyeleri arasından görevlendirilen belediye başkan yardımcısının aynı zamanda belediye başkanı yerine de vekalet etmesi durumunda bu görevlerden dolayı ödenecek tutarlar nasıl belirlenir?
Değerlendirmemiz;
Sorunun cevabına geçmeden önce konu hakkında bazı ön bilgiler verelim.
Bilindiği üzere belediye başkanı 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinde geçen;
“…. Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000’e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3’ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir.” hükmüne istinaden meclis üyeleri arasından başkan yardımcısı görevlendirilebilmektedir.
Ayrıca belediye başkan vekili olarak görevlendirilmiş meclis üyelerine belediye başkanına vekâlet ettikleri süreler için verilecek ödenek miktarı ise yine 5393 sayılı Belediye Kanununda aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
“Madde 40 – Belediye başkanı izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında bulunmadığı hallerde, bu süre içinde kendisine vekalet etmek üzere, belediye meclisi üyeleri arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir. Başkan vekili, başkanın yetkilerine sahiptir. Başkan vekiline, görev süresince başkana ödenen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden ödenek verilir.”
Başkana vekalet eden meclis üyesi başkan yardımcısına vekalet ettiği süre için ödenek verilip verilmeyeceği, verilecekse hangi oran üzerinden ödenek verileceği hususu zaman zaman tartışma konusu olabilmektedir. Hatta konu Sayıştay sorgularında da kendine yer bulmuş bir konudur. Zira Sayıştay tarafından bir belediyede yapılan denetimde meclis üyesi belediye başkan yardımcısına kendi ödeneği olarak başkana ödenen ödeneğin 2/3’ü ödenirken aynı zamanda belediye başkanına vekalet ettiği süreler için gün hesabıyla ödenek verilmesini sorgu konusu yapmıştır.
Sayıştay Dairesi tarafından tazmin kararı verilen dava temyize taşınmıştır. Temyiz aşamasında Sayıştay Savcısı daire kararının onanmasını talep ederken aşağıdaki savunmayı yapmıştır.
“ … Belediye başkan yardımcılarından birinin aynı zamanda başkana vekalet etmesi halinde hem başkan yardımcılığı ödeneği, hem de vekalet ödeneği alması mükerrerliğe neden olacak ve başkana ödenen ödenekten daha fazla bir tutarın ödenmesine yol açacağından talebin reddedilerek, Daire kararının onanmasının,
…”
Sayıştay Savcısı yukarıda zikredilen gerekçelerle Dairenin verdiği tazmin hükmünün onaylanması talep etmesine rağmen Sayıştay Temyiz Kurulu konuya aşağıdaki şekilde yaklaşmış ve tazmin hükmünün kaldırılmasına karar vermiştir.
“…Belediye Başkanı görev ve yetkilerinden bazılarını görevlendirme yoluyla bir ya da birkaç meclis üyesine, başkan yardımcılığı unvanı altında bırakabilir. Başkanın görevlerinden bir kısmını yerine getirmekle sorumlu olan başkan yardımcılarına da bunun karşılığında başkana ödenen ödeneğin 2/3’ü verilecektir.
Belediye Başkanı görevli veya izinli olduğu günler için de meclis üyelerinden birini vekil olarak görevlendirir. Görevlendirme yoluyla başkana vekalet eden bir meclis üyesinin görevi başkanın görevi başına dönmesine kadar sürer. Vekil olarak görevlendirilen meclis üyesine vekalet dönemi boyunca başkana ödenen aylık brüt ödeneğin gün hesabı üzerinden bulunacak tutarı ödenek olarak verilir.
Buna göre, belediye başkan yardımcılığı için belirlenen ödenek ile başkan vekilliği için belirlenen ve ödenen ödenek birbirlerinden ayrı ödenekler olup; belediye başkan yardımcılığı için verilen ödenek ile belediye başkanlığına vekalet ödeneğinin belediye başkan yardımcısına ödenmesinde herhangi bir mükerrerlik söz konusu değildir.
Bu itibarla, dilekçi iddialarının kabul edilerek 1326 sayılı İlam’ın 10’uncu maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,”
Sayıştay Temyiz Kurulunun bu kararından anlaşılan şudur;
Meclis üyesi olup belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmiş olanlar bu görevlerinden dolayı 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinde belirtildiği üzere belediye başkan ödeneğinin 2/3 ‘ünü geçmemek üzere meclis kararıyla belirlenen tutarı alacaklardır.
Bu kişiler belediye başkanın izin, hastalık veya başka nedenlerle görevde olmadığı zamanlarda yine 5393 sayılı Belediye Kanununun 40 ıncı maddesine istinaden belediye başkanına vekalet edebilecekler ve bu vekaletleri içinde vekalet ettikleri gün sayısıyla sınırlı olmak üzere belediye başkanına verilen ödeneğin gün hesabıyla belirlenen tutarı ayrıca alacaklardır.
Bir kişinin bu iki ayrı ödeneği alması mükerrerlik oluşturmayacak, kanunun farklı maddelerinden doğmuş hak olarak ilgililerine ödenecektir.
Belediye başkanının izin, hastalık veya diğer nedenlerle görevde olmadığı günler için belediye başkanına vekalet eden meclis üyesi belediye başkan yardımcısına vekalet ettiği günlerden dolayı 1/3 veya 2/3 gibi oransal hesaplamaların mevzuata dayanan bir yönü olmadığından Sayıştay Temyiz Kurulu Kararında da belirtildiği üzere ilgili günlere tam gün ödeneğinin verilmesi gerekecektir.
Mehmet YURDCU
Tavşanlı Belediyesi / Kütahya