3600 Düzenlemesinin Emekli Maaşına Etkisi

Ek gösterge artışının emekli maaşına ve ikramiyesine etkisi nedir? 5510 sayılı kanuna ve 5434 sayılı kanuna tabi olanlardaki farklar neler? Emekliler bu düzenlemeden yararlanacak mı?

Daha önceki yazımızda 3600 ek gösterge düzenlemesinin, yasalaşması halinde, memur maaşlarını ne kadar artıracağını anlatmıştık. Söz konusu yazımıza ulaşmak için tıklayınız…

Bu yazımızda ise 3600 ek gösterge düzenlemesinin emekli maaşı ve emekli ikramiyesini nasıl etkileyeceğini, maaş ve ikramiyeler üzerinde ne kadar artışa sebep olacağını anlatacağız. Bunu anlatırken de emekli maaşının ve ikramiyesinin nasıl hesaplandığını örnek üzerinden ele alacağız. Yazımızın sonunda okuyucular hem 3600 ek gösterge düzenlemesinin emekli maaşı ve ikramiyesi üzerindeki büyük etkisini görmüş olacak hem de bir emekli maaşı ve dahi emekli ikramiyesi nasıl hesaplanır öğrenmiş olacaktır. Ayrıca yazımızın sonunda hali hazırda emekli olan memurlarında bu düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı hususu ele alınacaktır.

Ek Gösterge Artışının Emekli Maaşına ve İkramiyesine Etkisi

Emekli Maaşı

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi memurların emekli maaşının hesaplanmasında ve emeklilik ikramiyesi ödenmesinde kişinin emekli matrahı kalemi esas alınmaktadır. Emekli maaşı hesaplanırken, 25 hizmet yılı için, emekli matrahının %75’i dikkate alınacaktır. 25 yıldan fazla hizmet varsa artan her bir hizmet yılı için bu yüzdeye bir puan daha ilave edilirken 25 yılın altındaki hizmetlerde her bir yıl için 1 puan indirilmektedir. Yıldan artan süreler içinse (ay hesabı) kıst hesaplama yapılmaktadır.  

Örneğin 30 yıl 6 ay kıdemi bulunan memura 25 hizmet yılı için emekli matrahının %75’i, yirmi beş yıldan otuz yıla kadar sürenin her bir yılına karşılık %1 olmak üzere toplamda %5 ve altı ay içinde %0,5 olmak üzere toplamda %80,5’i ve bu tutara ilave olarak da bu tutarın %4’ü emekli maaşı olarak bağlanacaktır. 22 yıl kıdemi olan başka bir memura ise, emekli olması durumunda, 3 puan eksik olarak emekli maaşı bağlanacaktır. Yani bu kez emekli matrahının %72’si ve + %4’ü maaş olarak bağlanacaktır. Buraya kadar ki ifadelerimiz bazı okuyucularımız için fazlasıyla teknik ve anlaşılması zor görünebilir. Fakat konuyu örneklerle anlatmaya başladığımızda herkes için kolay anlaşılır olacaktır.

Emekli İkramiyesi

Memurların emeklilik ikramiyeleri de yine emekli matrahları üzerinden hesaplanmaktadır. 5434 sayılı kanuna tabi memurların emekli ikramiyesinde hukuki dayanak 5434 sayılı kanunun 89. maddesi iken 5510 sayılı kanuna tabi memurların emeklilik ikramiyesinin hukuki dayanağı, 5510 sayılı kanunda bu yönde bir hüküm olmadığından, yine 5434 sayılı Kanunun Ek 82. Maddesidir.

Emekli Matrahı Nelerden Oluşur?

Emekli matrahı kalemi aşağıdaki ödemelerin toplamından oluşur.

• Aylık Tutar
• Ek gösterge aylığı
• Kıdem aylığı
• Taban aylık
• En yüksek devlet memurunun ( 0-2200 arası %55, 2200 -3600 arası %85, 3600-4800 arası %145 vs.)

Emekli Maaşı Hesaplama Örneği

Örneğin 1. Derecenin 4. Kademesinde, 30 yıllık kıdemi olan Üniversite mezunu ve 2200 ek göstergeli görevde bulunan memurun emekli matrahı 5.021,20 TL’dir.

Bu kişi emekli olması halinde;

5.021,20 X % 80= 4.016,96 TL (%80’in nasıl bulunduğunu daha anlatmıştık.)

4016,96 TL X %4= 160,68 TL

Toplam: 4016,96 + 160,68= 4177,64 TL emekli maaşı alacaktır.

Emekli İkramiyesi Hesaplama Örneği

Aynı örnek üzerinden hareket edip emekli ikramiyesi hesaplayacak olursak söz konusu memurun 30 yıl hizmeti olduğundan hesap şu şekilde yapılacaktır.

5.021,20 X 30 = 150,635,90 TL

Örneğimizdeki memurun alacağı emekli ikramiyesi 150.635,90 TL’dir.

3600 Ek Gösterge Düzenlemesinden Sonra

Şimdi gelelim müjdeli haber olan 3600 düzenlemesinin yasalaşması halinde yukarıdaki örnekte yer alan memurun ne kadar emekli maaşı ve emekli ikramiyesi alacağına.

Bu durumda yani 2200 ek göstergenin 3600’e çıkartıldığında yeni bir emekli matrahı hesaplamak gerekmektedir. Daha önce hesapladığımız yöntemle ama bu sefer ek göstergeyi 3600 olarak dikkate alarak yeni bir matrah hesaplayalım.

2200 ek gösterge ile birlikte emekli matrahı 5.021,20 TL iken ek gösterge 3600’e çıkartıldığında bu sefer emekli matrahında ciddi bir artış olmuş ve matrah 6.297,75 TL’ye yükselmiştir.

O zaman emekli maaşı şu şekilde hesaplanacaktır.

6.297,75 X %80= 5.038,20 TL

5.038,20 X %4= 201,53 TL

Toplam: 5.038,20 + 201,53= 5.239,73 TL emekli maaşı.

Örneğimizdeki memurun alacağı emekli maaşı 5.239,73 TL’dir.

Şu durumda her iki emekli maaşını da karşılaştıracak olursak ek göstergenin 2200’den 3600’e çıkması halinde örneğimizdeki memurumuzun maaşında (5.239,73-4.177,64) 1.062,10 TL artış olduğu görülecektir. Buda yaklaşık olarak emekli maaşının %25 oranında artacağı anlamına gelir.

Emekli İkramiyesi Açısından

Örnekteki memurumuzun 30 yıl hizmeti olduğundan ek göstergesi 2200’den 3600’e çıktığında ilgili memur 6.297,75 X 30 hesabıyla toplamda 188.932,60 TL emekli ikramiyesi alacaktır.

Yani bir önceki duruma göre emekli ikramiyesinde (188.932,60–150.635,90)  38.296,76 TL artış olacaktır. Buda yaklaşık olarak emekli ikramiyesinin %25 oranında artacağı anlamına gelir.

5510 Sayılı Kanuna Tabi Memurların Emekli İkramiyesi

Daha öncede bahsettiğimiz gibi 5510 sayılı kanunda emekli ikramiyesinin hesaplanmasına ilişkin herhangi bir hüküm yer almamaktadır. Bu nedenle 5510 sayılı kanuna tabi memurların emekli ikramiyesi de 5434 sayılı kanun referans alınarak hesaplanmaktadır. Dolayısıyla 3600 ek gösterge düzenlemesi 5510 sayılı kanuna tabi memurların emekli ikramiyesini de aynı oranda artıracaktır. Fakat emekli ikramiyesindeki bu artışa rağmen 5510 sayılı kanuna tabi memurların emekli maaşlarında ciddi bir artış olmayacaktır. Çünkü 5510’a tabi memurlara adlarına yatırılan prim tutarına göre emekli maaşı bağlanacaktır. Ek gösterge tutarının 2200’den 3600’e çıkması da cüzi bir prim artışına sebep olacağından kişinin emekli maaşı da cüzi bir oranda artacaktır.

Eski Emekliler Yararlanabilir Mi?

3600 ek gösterge düzenlemesinden, daha önce yapılan örnek uygulamalardan hareketle, geçmişte emekli olanlarda faydalanacaktır. Örneğin bundan 10 yıl önce emekli olmuş bir memurun maaşı da güncellenerek 3600 ek göstergeye göre yeniden hesaplanacaktır.

Emekli maaşındaki artıştan geçmişte emekli olanlarda yararlanabilecekken geçmişte emekli olanlar emekli ikramiyesindeki artıştan yararlanamayacaktır.

Emekli ikramiyesindeki artıştan sadece düzenlemenin yasalaşmasına müteakip emekli olan memurlar yararlanabilecektir. Bu sebeple de birçok memur emekliliğini ertelemekte düzenlemenin yasalaşmasını beklemektedir.

Bir an evvel bu düzenlemenin yapılarak hayata geçirilmesi ve memurlarımıza hayırlar getirmesini temenni ederim. 

Selim SALTAN

Memur emekli maaşı ve ikramiyesi hesaplama robotunu indirmek için tıklayın…

Sosyal Medya hesaplarımızı takip ederek personel mevzuatı ile ilgili paylaşımlarımızdan anında haberdar olabilirsiniz…