Sözleşmeliyken memuriyete geçenlerin sekiz yılı doldu. 1 kademe ne zaman?

Sekiz yıla bir kademe ne zaman uygulanır? 64. madde uygulaması ne demek? Sözleşmeliyken memur kadrosuna geçirilenlere 64. madde ne zaman uygulanacak? Son sekiz yılda herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara uygulanan bir kademe ilerlemesi…

Sekiz Yıla Bir Kademe Ne Zaman Uygulanır?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Kademe ve Kademe İlerlemesi” başlıklı 64. maddesinin “Son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.” hükmüne istinaden son sekiz yılda disiplin cezası almamış memurlara bir kademe verilmektedir. Bu konu oldukça önemli bir konu olup yanlış uygulanması halinde memurun maddi anlamda birçok hak kaybına uğrayacağı unutulmamalıdır. Zira kademe ilerlemesi yapılması gerekirken bu ilerlemenin yapılmaması halinde memur her daim bir üst dereceye geç yükselecektir. Bu durumda da memur üst derecelerin ek gösterge, gösterge ve ek ödemesi gibi gelir kalemlerinden geç yararlanmaya başlayacaktır.

Bu kısa girişin ardından 2013 yılında memur kadrosuna geçirilen sözleşmeli personellere verilmesi gereken bir kademeyi ele alalım.

Sözleşmelilerin Memur Kadrosuna Geçirilmesi

02.08.2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6495 sayılı Kanunun 9. maddesi ile belediyelerde görev yapan sözleşmeli personellerin 90 gün içinde memur kadrolarına atanmaları sağlanmıştır. Bu düzenlemeye istinaden belediyelerde sözleşmeli personellerinin memur kadrolarına atama işlemlerini genel olarak 15.09.2013 tarihinde yapmışlardır. 15. 09.2013 tarihinde atamaları yapılan memurların 8 yıllık kıdemleri 16.09.2021 tarihinde dolacaktır. 8 yıl dolduğu içinde memuriyete atanma tarihini takip eden gün olan 16.09.2021 tarihinde 657 sayılı Kanunun 64. maddesine istinaden ilgili kişilere bir kademe ilerlemesinin yapılması gerekmektedir.

Örneğin 15.09.2013 tarihinde Mühendis kadrosuna atanan İsa Beyin kazanılmış hak aylığına esas derece/kademesi 14.09.2021 tarihinde 5/3 olsun. İsa Bey 16.09.2021 tarihinde 8 yılını doldurduğundan 16.09.2021 tarihinden geçerli olmak üzere 4. derecenin 1. kademesine atanması gerekecektir. Bu atama neticesinde de ek göstergesi, ek ödemesi ve aylık tutarında ciddi bir artış olacaktır. Terfiye ilişkin maaş artışı ise, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 166 ve 167. maddelerine istinaden, takip eden aybaşında yani Ekim 2021 maaşında olacaktır.

Bu konu aşağıda yer alan mülga Devlet Personel Başkanlığının 05.11.2013 tarih ve 20587 sayılı görüş yazısında da açıkça belirtilmiştir.

Bu uygulama 25.02.2011 tarihinden sonra memurluğa atanan ve herhangi bir disiplin cezası almamış olan memurlar içinde uygulanmalıdır.

Ancak 25.02.2011 tarihinden, yani 6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce memur kadrosuna atananlar için 64. maddenin uygulanmasında dikkate alınacak tarih 6111 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 25.02.2011 tarihidir.

Bazı kurumlar 64. madde uygulamasını 2011 tarihinden sonra memurluğa atananlarda da yılbaşından sonra uyguladığı bilinmektedir. Bu durum memur çalışanların hakkının gaspına sebebiyet vermektedir. Kanun koyucunun vermiş olduğu hakkı yanlış yorumlayarak ilgililerine uygulamamak doğru ve hakkaniyetli bir uygulama değildir.

Selim SALTAN

Sekiz Yıla Bir Kademe Ne Zaman Uygulanır?

657 sayılı Devlet Memurlarının Kanununun 37 nci maddesi ile 64 üncü maddesinin dördüncü bendinin uygulanmasına ilişkin görüş. (05/11/2013-20587)

6111 sayılı Kanun ile sicil uygulamasının kaldırıldığından bahisle, 657 sayılı Devlet Memurlarının Kanununun 64 üncü maddesinin dördüncü bendinin uygulanmasına ilişkin Başkanlığımızın görüşünü talep eden ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64 üncü maddesinde;

“Kademe; derece içinde, görevin önemi veya sorumluluğu artmadan, memurun aylığındaki ilerlemedir.

Memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması ve bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması şartları aranır.

72 nci madde gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere, mecburî olarak sürekli görevle atanan memurlardan kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle geçirilen her iki yıl için bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.

Son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.

Bu maddede belirtilen şartları haiz her sınıf ve derecedeki memurlar, hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere ve başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bir ileri kademeye ilerlemiş sayılırlar.

Kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili amirdir. Onay mercileri kademe ilerlemeleri ile ilgili yetkilerini devredebilirler. Kademe ilerlemesine hak kazanamayan memurlar, kurumlarınca her ay alınacak toplu onaylarla belirlenir. Kademe ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstahak olmadıkları sonradan tespit edilenlerin kademe ilerlemeleri, ilerlemiş sayıldıkları tarihten geçerli olmak üzere iptal edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Mezkur Kanunun “Yükselinebilecek derecenin üstünde bir dereceye yükselme” başlıklı 37 nci maddesinde; “Bu kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev unvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son sekiz yıllık süre içinde herhangi bir disiplin cezası almayanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.” hükmüne yer verilmiş olup; bir üst dereceye yükselebilmek için iki koşulun varlığına ihtiyaç duyulduğu sarih bir şekilde belirtilmiştir.

Diğer taraftan; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 36 ncı maddesinin (B) fıkrasında; “ Bu maddenin yayımı tarihinden önceki son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlardan 37 nci maddede yer alan bir üst dereceye yükseltme uygulamasından yararlanmamış olanlar hakkında, bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla değiştirilen 37 nci maddenin değişiklikten önceki hükmü uygulanır. Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla değiştirilen 37 nci maddede yer alan sekiz yıllık süre, ilk sekiz yıllık dönem için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki;

a) Son beş yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için üç yıl,

b) Son dört yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için dört yıl,

c) Son üç yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için beş yıl,

d) Son iki yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için altı yıl,

e) Son sicil notu doksan ve daha yukarı olanlar için yedi yıl, olarak uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Anılan madde hükmünden de anlaşılacağı üzere; maddenin yayımından önceki son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanların; bir üst dereceye yükseltme uygulamasından yararlanmamış olmaları durumunda; 657 sayılı Kanunun 6111 Kanun ile değiştirilen 37 nci maddesinin değişiklikten önceki halinin uygulanacağı amir hüküm olarak belirlenmiştir. 657 sayılı Kanunun değişiklikten önceki 37 nci maddesinde;” Bu Kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev unvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.” hükmüne yer verilmiş olup; son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarıda olanların son sicil notunun olumlu bulunması halinde ve yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanmaları şartının da birlikte gerçekleşmesi koşulu ile bir üst dereceye yükseltileceği belirtilmiştir.

Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 36 ncı maddesinin (C) fıkrasında; “Bu maddenin yayımı tarihinden önceki son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlardan bir kademe ilerlemesi uygulamasından yararlanmamış olanlar hakkında, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla değiştirilen 64 üncü maddenin ikinci fıkrasının değişiklikten önceki hükmü uygulanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla değiştirilen 64 üncü maddenin dördüncü fıkrasında yer alan sekiz yıllık süre, ilk sekiz yıllık dönem için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki;

a) Son beş yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için üç yıl,

b) Son dört yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için dört yıl,

c) Son üç yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için beş yıl,

d) Son iki yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlar için altı yıl,

e) Son sicil notu doksan ve daha yukarı olanlar için yedi yıl, olarak uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;

6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra göreve başlayan Devlet memurları hakkında,

– 6111 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kamu kurum ve kuruluşlarında Devlet memuru olarak istihdam edilen personelde herhangi bir sicil notu uygulaması söz konusu olmadığından göreve başlamalarını müteakip sekizinci yılını doldurmaları ve herhangi bir disiplin cezası almamaları durumunda bir kademe ilerlemesi uygulanacağı,

– 657 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin 5 inci bendinde de belirtildiği üzere kademe ilerlemesi başkaca bir işleme gerek kalmaksızın personelin sekiz yılı tamamlaması durumunda, hak kazandığı tarihten itibaren geçerli olmak üzere uygulanacağı, yani tüm personelin yılbaşında toplu olarak herhangi bir kademe ilerlemesi almasının söz konusu olmadığı,

– 657 sayılı Kanunun 159 uncu maddesinde adaylık süresi sonunda asil memurluğa atananların adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirileceği hüküm altına alındığından, sekiz yıllık sürenin hesabında adaylıkta geçen sürelerinde dahil edilmesi gerektiği,

– 657 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin 2 nci bendinde memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması hüküm altına alındığından, sekiz yıllık hizmet süreleri hesaplanırken Devlet memurlarının fiilen hizmette bulunmadığı aylıksız izin döneminde geçirdikleri süreler kadar sekiz yıllık süreye ilave yapılması gerektiği,

– Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Kanuna göre Devlet memuru olarak istihdam edilmekteyken herhangi bir sebeple görevinden ayrılan personelin tekrar Devlet memurluğuna dönmesi halinde, sekiz yılın hesaplanmasında daha önceki görev sürelerinin de dahil edilmesi gerektiği mütalaa edilmektedir.

6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce görevde olan Devlet memurları için,

– 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 37 inci ve 64 üncü maddelerinde değişiklik yapan 6111 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 25/02/2011 tarihinden önce son altı yıllık sicil notu ortalaması 90 ve üzeri olan personele, 64 üncü maddenin ikinci fıkrasının eski halinin uygulanması gerektiği,

– 6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 25/02/2011 tarihinden önce son bir, iki, üç, dört, beş yıllık sicil notu ortalaması doksan ve yukarı olan personelin yedi, altı, beş, dört, üç yıllık sürelerinin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren başlatılması gerektiği,

– 6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 25/02/2011 tarihinden önce sicil notu ortalaması doksan ve yukarı olmayanlar ile sicili bulunmayanların sekiz yıllık sürelerinin başlangıcı, bu Kanunun yürürlük tarihi olduğu mütalaa edilmektedir.