Zabıta Amiri, Zabıta Komiseri ve Zabıta Memurlarının Özel Hizmet Tazminatı Puanı Kaçtır?

Özel hizmet tazminatı, zabıta personelinin özel hizmet tazminatı, zabıta amiri, zabıta komiseri ve zabıta memurlarının özel hizmet tazminatı

2016-2017 yıllarını kapsayan 3. dönem toplu sözleşmeden itibaren zabıta personelinin özel hizmet tazminatına 5 puan ilave edilmekteyken 2022-2023 yıllarını kapsayan 6. dönem toplu sözleşmede bu oran arttırılarak 10 puana çıkartılmıştır. Yani zabıta personeli için zamlar ve tazminatlar kararnamesinde belirlenen orana 10 puan ilave edilerek ödeme yapılacaktır.

Şimdi gelelim bu yazıyı yazmamızın sebebine…

Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından bir belediyeye verilen 09.11.2021 tarihli görüşte zabıta personellerine verilecek özel hizmet tazminatının tespitinde 3 sayılı cetvelin G bölümüne bakılması, 2 sayılı cetvelin 16 ve 17. Gruplarının dikkate alınmaması gerektiği ifade edilmiştir. İlgili görüş yazısında kısaca 1-5 dereceler arası zabıta amirine 50+10=60 puan üzerinden, 3-7 dereceler arası zabıta memurlarına 49+10=59 ve yine 8 ve üzeri derecelerdeki zabıta memurlarına da 48+10=58 puan üzerinden özel hizmet tazminatı ödenmesi söylenmektedir.

Aynı Genel Müdürlük tarafından bir başka belediyeye verilen 19.01.2022 tarihli görüş yazısında ise 3-4 dereceli zabıta memurları için Grup 17’nin uygulanması gerektiği yani 55+10=65 puan üzerinden özel hizmet tazminatının ödenmesi gerektiği belirtilmektedir.

Aynı kurumun aynı konuda birbirinden farklı iki görüş vermesi ister istemez uygulayıcılar nezdinde bazı tereddütlere neden olmaktadır.

Gerçi zabıta personelinin özel hizmet puanı hakkında sadece Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün değil öyle görünüyor ki Sayıştay Başkanlığının da kafası karışık durumdadır. Zira Sayıştay da aynı konuda iki farklı karara imza atmıştır.

Sayıştay 2. Dairesinin 2019-35639 sayılı kararında;

“2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli “Diğer Tazminatlar” başlıklı III sayılı cetvelin (E) bölümünde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen hizmet sınıflarında çalışıp da özel hizmet tazminatı ile bu cetvelin yukarıdaki sıralarında sayılan tazminatlardan yararlanamayan personelden 8 inci derecenin üzerinde aylık alanlar için % 49 oranında özel hizmet tazminatı belirlenmiştir. Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 Ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin 4 üncü bölümünde bulunan “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” başlıklı kısmında “Zabıta ve itfaiye personelinin tazminatları” başlıklı kısmında “itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri ile zabıta amiri, zabıta komiseri, zabıta komiseri yardımcısı ve zabıta memuru kadrolarında bulunanların dereceleri itibariyle yararlanmakta oldukları tazminat oranlarına 5 puan ilave edilir.” hükmü ile birlikte toplamda %54 (%49+5) oranında ödemesi gereken özel hizmet tazminatının ise 2 inci derecede bulunan Zabıta Memuru …’e, 3 üncü derecede bulunan Zabıta Memuru …’a ve 5 inci derecede bulunan Zabıta Memuru …’a %60 oranında hesaplanarak ödendiği görülmüştür.” denilmiştir.

Aynı dairenin 2019-35658 sayılı kararında ise yukarıdaki kararın tam tersi bir karar vererek Grup 16 ve Grup 17’ye göre ödeme yapılması gerektiğini belirtmiştir.

İlgili kararın sonuç kısmı şu şekildedir.

“Yapılan incelemede de, Bakanlar Kurulu Kararı eki Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın “Kapsam ve dayanak” başlıklı 1 inci maddesinde, ödenecek özel hizmet tazminatının bu Karara ekli 2 sayılı cetvelde gösterildiği,

Amir kadrosuna atandıktan sonra, amir unvanının önüne hangi isim gelirse gelsin, anılan 2 sayılı cetvelin Grup 16 başlığı altında “Amir ve Şef” kadrosunda görev yapanlar için öngörülen 60 puan üzerinden özel hizmet tazminatı almayı hak ettikleri, mutlaka personel şefi veya amiri, emlak şefi veya amiri, itfaiye şefi veya amiri, zabıta şefi ve amiri şeklinde sayılmasına lüzum bulunmadığı,

4. Dönem Toplu Sözleşmenin Dördüncü Bölümü’nün “Zabıta ve itfaiye personelinin tazminatları” başlıklı 5 inci maddesi gereği verilecek 5 puan ile birlikte toplam özel hizmet tazminatının 65 puan olduğu anlaşıldığından, zabıta amirlerine 65 puan üzerinden özel hizmet tazminatı ödenmesinde mevzuata aykırı bir durum olmadığı değerlendirilmektedir.

Bununla birlikte, Anılan Karara ekli 2 sayılı cetvele göre, 1-4 dereceli zabıta komiseri olarak görev yapan personelin, söz konusu cetvelin “Yukarıda sayılan 1 ila 16 ncı Gruplara göre özel hizmet tazminatı alamayanlardan, Kurumların Genel İdare Hizmetleri Sınıfına dahil 1,2,3 ve 4 üncü dereceli kadrolarda bulunanlar.” olarak ifade edilen Grup 17’ye göre 55 puan özel hizmet tazminatı alması gerekmektedir.

Ancak yapılan incelemelerde, zabıta komiseri olarak görev yapan personelin Grup 16 başlığı altında “Amir ve Şef” kadrosunda görev yapanlar için öngörülen 60 puan üzerinden özel hizmet tazminatı aldıkları tespit edilmiştir.”

Görüldüğü üzere aynı daire aynı tarihlerde birbirine zıt iki ayrı karar vermiştir. Bu durum üzücü olmakla birlikte oldukça tehlikelidir de. Zira uygulayıcılar bu karar ve görüşler doğrultusunda işlem tesis etmektedirler. Yani uygulayıcıların bir kısmı diğer görüş ve kararları görmediklerinden zabıta personelinin özel hizmet puanını düşükten verirken diğerleri ise daha yüksekten ödeme yapmaktadırlar. Buda bir kısım zabıta personeline hak ettiklerinden daha az veya daha fazla ödeme yapıldığı sonucu doğurur. Böyle bir sonucun doğması ise tamamen adı geçen kurumların birbirinden farklı görüş ve kararları yüzündendir. Uygulama birliği oluşması için konu hakkından bir an önce adım atılması gerekmektedir.

Zabıta Personelinin Özel Hizmet Tazminatı

Konu Hakkındaki Görüşümüz;

Yukarıda bahsi geçen görüşlerden ve Sayıştay kararlarından ikincilerinin doğru olduğu ve zabıta personelinin herhangi bir hak kaybına uğramaması için kendilerine 19.01.2022 tarihli Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü görüşü ve yine 2019-35658 sayılı Sayıştay kararı doğrultusunda ödeme yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Bu doğrultuda hazırlamış olduğumuz tablo aşağıda yer almaktadır.

Bu arada şunu da söylemek gerekir ki Bilgisayar İşletmeni kadrosu da 3 sayılı cetvelin G bölümünde sayılmaktadır. O halde 3 ve 4. Dereceli Bilgisayar İşletmeni kadrosundaki memurlara da G bölümünden yani 50 puan üzerinden mi özel hizmet tazminatı ödenecektir? Hal bu ki tüm kurumlarda 3 ve 4. Dereceli Bilgisayar İşletmenlerine 2 sayılı cetvel/Grup 17’den yani 55 puan üzerinden özel hizmet tazminatı ödenmektedir. Ve bizce de doğru olan budur…

Netice itibarı ile Zabıta personeline ödenecek özel hizmet tazminatı bizce tabloda gösterdiğimiz gibi olmalıdır. Kanaatimizce bunun altındaki ödemeler zabıta personeline eksik ödeme yapılacağı anlamına gelir. Bazı belediyelerin zabıta personellerine yapılan özel hizmet tazminatını düşürerek geçmiş ödemeler içinde geriye dönük kişi borcu çıkarma yoluna gittikleri yönünde yorumlar gelmektedir. Son derece yanlış bir uygulama olduğunu tekrar tekrar beyan ederim. Zamlar ve tazminatlar kararnamesinin 13. maddesinde belirtildiği üzere özel hizmet tazminatı ile ilgili bağlayıcı görüş vermeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bu konuda tereddüt yaşayan kurumların Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünden istenecek mütalaaya göre hareket etmeleri doğru olacaktır.

Selim SALTAN