5434 sayılı Kanuna tabi memur emeklilerinde alt sınır aylığı nedir, nasıl hesaplanır, alt sınır aylığı ne kadar
5434 sayılı Kanuna tabi memur emeklilerinde alt sınır aylığı nedir, nasıl hesaplanır, alt sınır aylığı ne kadar?
1 Ekim 2008 tarihinden önce memuriyete girmiş veya Emekli Sandığı ile ilişkilendirilmiş olanların emeklilik işlemleri 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu kapsamında yapılmaktadır. 5434 sayılı Kanuna tabi memurların emekli maaşlarının ve ister 5434’e tabi olsun isterse de 5510 sayılı Kanuna tabi olsun tüm memurların emekli ikramiyesinin nasıl hesaplandığını yalın bir anlatımla kaleme aldığımız şu yazımızı okuyarak sizde bu önemli konuda bilgi sahibi olabilirsiniz. https://iscimemur.net/memurlarin-emekli-ikramiyesi-ve-emekli-maasi-nasil-hesaplanir/
Ayrıca sitemizde birde 5434 sayılı Kanuna tabi memurların emekli maaşı ile tüm memurlar için geçerli olan emekli ikramiyesi hesaplama robotu da mevcuttur. Hesaplama robotumuz excel formatında olup ücretsiz bir şekilde indirilebilir. Buradaki linke tıklayarak alt sınır aylığına da duyarlı olan hesaplama robotumuzu indirebilir, hesaplamalarınızı istediğiniz zaman kolayca yapabilir veya programı kendinize göre özelleştirebilirsiniz. Hesaplama robotumuza ulaşmak için tıklayınız. https://iscimemur.net/memurlarin-emekli-maasi-ve-ikramiyesi-hesaplama-robotu/
5434 Sayılı Kanuna Tabi Olanlar İçin Alt Sınır Aylığı Nedir?
5434 sayılı Kanuna tabi olarak çalışıp emekli olanların alacakları emekli maaşları belli bir tutarın altında olamaz. Özellikle tahsil durumu düşük olduğundan memuriyete başlanılan derece/kademenin düşük olması, ek göstergenin olmaması yada düşük olması ve belki de en önemlisi hizmet süresinin azlığı gibi durumlarda 5434′ tabi memurlara bağlanacak emekli aylıkları ile bu kişilerin vefatı halinde aylık bağlanan dul ve yetimleri için bu husus önem arz etmektedir. Ek gösterge nedir, yüksek ek gösterge neden önemli? yazımıza ulaşmak için tıklayınız. https://iscimemur.net/ek-gosterge-nedir-yuksek-ek-gosterge-neden-onemli/
Şöyle ki;
8/9/1999 tarihinden önce memuriyete başlamış olanların kademelendirilmiş emeklilik yaşları 5434 sayılı Kanunun geçici 205. maddesinde gösterilmektedir. Kademelendirilmiş emeklilik yaşlarını gösteren tabloya ulaşmak için şu bağlantıyı tıklayınız.
Burada görüleceği üzere 8/9/1999 tarihinden önce memuriyete başlamış kadın çalışanlar 20 fiili hizmet yılını doldurduklarında kademelendirilmiş sisteme göre belirlenen yaşta emekli olabilmektedir. Bu şekilde emekli olan memurların fiili hizmetleri 20 yıl olacağından emekli aylığı bağlanma oranı da düşük olacak. Böylesi durumlar için 5434 sayılı Kanuna tabi olarak çalışıp emekli olan kişilerin emekli maaşlarının belli bir tutarın altına düşmemesi için kanunda söz konusu kişiler lehine düzenleme yapılarak alt sınır aylığı getirilmiştir. Alt sınır aylığını düzenleyen 5434 sayılı Kanunun Ek 19. Maddesi şu şekildedir.
“Bu Kanuna göre bağlanacak emekli, adi malüllük ve vazife malüllüğü aylıklarının alt sınırı, bu Kanuna bağlı gösterge tablosunun 14 üncü derecesinin 2 nci kademesi üzerinden 30 fiili hizmet yılı için hesaplanacak emekli aylığıdır…”
Bu maddede ifade edilen şudur;
Eğer 5434 sayılı Kanuna tabi memurların emekli maaşları 14/2 derece ve kademeye karşılık gelen 520 gösterge rakamı ve 30 fiili hizmet yılı üzerinden hesaplanacak bir memurun aylığından düşük ise o halde kendilerine durumlarına karşılık gelen emekli maaşı değil ek 19. madde hükmüne göre hesaplanacak emekli maaşı ödenecektir.
Daha iyi anlaşılması için bir örnekle açıklayalım…
20 yıl fiili hizmetin ardından 5. derecenin 1. kademesinden emekliye ayrılmış bir memurun alacağı emekli aylığı normalde;
Aylık: 835 X 0,235445= 196,60 TL
Ek Gösterge: 0
(Hizmet sınıfları ve kadrolara göre Pratik Ek Gösterge Tablosuna ulaşmak için tıklayın…)
Taban Aylık: 3685,18 TL
Kıdem Aylığı: 20 X 20= 94,18 TL
Emekli Eklentisi: 9500 X 0,235445 x 55/100= 1230,20 TL
Emekli Sandığı Matrahı: 5.206,15 TL
Bu kişinin 20 yıl olan fiili hizmetinden dolayı emekli maaşı bağlanma oranı %70 olacaktır.
5.206,15 X 70/100= 3644,31 TL
Bu tutara %4 oranında Ek Ödeme ilave edilecektir. Ek Ödeme Tutarı 3.644,31 X 4 / 100= 145,77 TL
Son durumda söz konusu emeklinin maaşı 3.790,08 TL olmaktadır. Oysa bu tutar 5434 sayılı Kanunun ek 19. maddesi ile getirilen alt sınırın altında kalmıştır. Zira 2022 yılı 1. dönem katsayılar ile hesaplanan alt sınır aylığı 4.289,40 TL’dir. Dolayısıyla söz konusu bu memur için emekli maaşı şu şekilde hesaplanacaktır.
Aylık: 520 X 0,235445= 122,43 TL (14. Derecenin 2. Kademesine karşılık gelen gösterge tutarı, 657 sayılı Kanunun 43. maddesinde yer alan aylık tablosuna bakınız)
Ek Gösterge: 0
(Hizmet sınıfları ve kadrolara göre Pratik Ek Gösterge Tablosuna ulaşmak için tıklayın…)
Taban Aylık: 3685,18 TL
Kıdem Aylığı: 25 X 20= 117,72 TL Her ne kadar kişinin fiili hizmet yılı 20’de olsa emekli aylığı alt sınırın altında kaldığından 5434/Ek Madde 19 gereğince 30 fiili hizmet yılı dikkate alınacaktır. Fakat 375 sayılı KHKnın 1. maddesi gereğince 25 yılı aşan hizmetlere 25 yıl yani 500 gösterge rakamı üzerinden aylık ödenmektedir. Dolayısıyla alt sınır aylığı hesaplanırken 25 yıl dikkate alınacaktır.
Emekli Eklentisi: 9500 X 0,235445 x 55/100= 1230,20 TL
Emekli Sandığı Matrahı: 5.155,53 TL
Bu kişinin 20 yıl olan fiili hizmetinden dolayı emekli maaşı bağlanma oranı %70’ti. Bu haliyle emekli maaşı alt sınırın altında kaldığından emekli maaşı bağlanma oranında da 5434/Ek Madde 19 gereğince 30 fiili hizmet yılı dikkate alınacaktır. Yani söz konusu memurun emekli maaşı bağlanma oranı %80 olacaktır.
5.155,53 TL X 80/100= 4.124,43 TL
Bu tutara %4 oranında Ek Ödeme ilave edilecektir. Ek Ödeme Tutarı 4.124,43 X 4 / 100= 164,98 TL
Alt sınır aylığı: 4.289,40 TL
Yani örneğimizde ki memurun durumu itibariyle hak ettiği emekli aylığı 5434 sayılı Kanunun Ek 19. Maddesi gereğince hesaplanan aylık tutarının altında kaldığından kendisine 5434/ Ek Madde 19 gereğince, yukarıda hesaplanan şekilde, 4.289,40 TL emekli aylığı bağlanacaktır.
İsa ARAS
Tavsiye Yazı: Emeklilikte Yüksek Ek Göstergenin Önemi-3600 Düzenlemesinin Emekli Maaşına Etkisi İçin Tıklayın…