Aralık ayı işçi maaşlarında dikkat edilecek hususlar

Aralık ayı işçi maaşlarında dikkat edilecek hususlar

Bilindiği üzere kamu personeli maaş sistemindeki aybaşı ifadesinden önceleri her ayın 1’i anlaşılırken 10.09.1987 tarih ve 19570 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 289 sayılı Devlet Memurları İle Diğer Kamu Görevlilerinin Aylıklarının Ödeme Zamanının Değiştirilmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname ile bu durum değişmiştir.

Söz konusu KHK ile ücretlerini çalışmadan önce peşin olarak alan kamu personeli için “aybaşı” ifadesinden her ayın 15’i, ücretlerini çalıştıktan sonra alan kamu personeli içinse “ay sonu” ifadesinden her ayın 14’ü anlaşılacak şekilde değişikliğe gidilmiştir. Konunun uygulama esasları ise 29.09.1987 gün ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 100 Seri No.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde yer almaktadır.

Yılın sonu yaklaştıkça İnsan kaynakları çalışanları için bazı sorular tekrar gündeme gelmektedir. Bu sorulardan önem arz eden bazılarını kısa kısa tekrar değerlendirmeye çalışacağız.

İşçilerde Aralık Ayı Gelir Vergisi Hangi Oran Dikkate Alınarak Hesaplanacaktır?

Bilindiği üzere Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin Bütçe emanetleri hesabı başlığı altında bulunan Hesabın işleyişi başlıklı 250 maddesinde;

“Madde 250 –

…

3) 15 Aralık -31 Aralık tarihlerine ilişkin hesaplanan işçi ücretleri bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedilir.” hükmü yer almaktadır.

Buna bağlı olarak belediyeler Aralık ayı işçi maaşlarını iki parça şeklinde yapmaktadır.

Bu durum ise iki farklı soruyu beraberinde getirmektedir.

1-) 15/12-31/12 ödeme döneminde hangi vergi dilimi uygulanacak?

2-) Bu dönemde hangi vergi istisnası uygulanacak?

Değerlendirmelerimiz…

15/12-31/12 ödeme döneminde hangi vergi dilimi uygulanacak?

Bilindiği üzere bütçeler yıllık yapılır. Aralık ayı işçi maaşlarının iki ayrı dönem olarak hesaplanmasının nedeni budur.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin Bütçe emanetleri hesabı başlığı altında bulunan Hesabın işleyişi başlıklı 250 maddesinde yer alan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, 15-31 Aralık dönemine ait ücret bordrosu düzenlemesi işlemi bütçenin yıllık olması ve yılsonunda ödeneklerin emanet hesabına alınmasına yönelik olup yapılan bu işlemin Gelir Vergisi Kanununun 96 ncı maddesinde yer alan hesaben ödeme kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Dolayısıyla bu dönemde mutlaka gelir vergisi oranları sıfır matrah dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Bu konuda verilen özelgelerde bu yöndedir.

Nihayetinde 15 Aralık 14 Ocak dönemi işçi maaşında gelir vergisi % 15 olarak uygulanmalıdır.

Bu dönemde hangi vergi istisnası uygulanacak?

Yine belirtilen dönemde farklı bir hesaplamaya gidilmeksizin yeni yıldaki vergi muafiyetinin uygulanması gerekmektedir.

Burada yeni muafiyet tutarlarının uygulanması durumunda muhtasar beyanname açısından sorunlar yaşanabilmektedir.

Bunun nedeni ise işçilerin vergi bildirimlerinin ödemenin yapıldığı ay içerisinde gerçekleştirilmesidir.

Hâlbuki çalıştıktan sonra maaş alan işçilerin tüm vergi bildirimleri bir sonraki ay bildirilecektir. Bu uygulama ise personel programları ile ilgilidir.

Netice itibari ile söz konusu dönemde uygulanacak vergi istisnasında 2024/Ocak ayı tutarı dikkate alınacaktır.

Asgari ücretin net tutarı üzerinden belirlenen asgari ücret vergi istisnası aynı ay içerisinde birden fazla maaş unsuruna uygulanabilir mi?

Bilindiği üzere kurumların aynı ödeme dönemi içerisinde birden fazla bordro tanımı ile ödeme yaptığı zamanlar olabilmektedir.

Örneğin 2024 yılı Ocak ayında;

14 Günlük Memur Fark Dönemi ve Aylık Maaş Ödemesi aynı ay içerisinde yapılırken bazı belediyelerde Sosyal Denge Tazminatı ayrı bir bordro olarak düzenlendiğinden ilgili ayda yapılan farklı ödemelerin sayısı artabilmektedir.

Yine işçi personele bazı aylarda yapılan ilave tediye ödemesinden dolayı ilgili ayda hem maaş hem ilave tediye ödemesi olacağından ortaya iki farklı bordro çıkmaktadır.

Bu hususla ilgili olarak 319 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde;

“…Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır. Dolayısıyla ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına anılan istisnanın bir kez uygulanması gerekmektedir.” denilmektedir.

Burada anlatılmak istenen şudur ki ilgili ayda yapılan ödemelere muafiyet uygulanabilecek fakat o ayki asgari ücretin istisnası hiçbir şekilde aşılamayacaktır.

Bu konuları kapsamlı bir şekilde ela almaya çalıştığımız diğer yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

https://iscimemur.net/aralik-ayi-maaslarinda-dikkat-edilecek-hususlar/

https://iscimemur.net/15-aralik-31-aralik-isci-maas-doneminde-uygulanmasi-gereken-vergi-tarifesi-hakkinda-ozelge/

Takdir okuyucunundur…

Mehmet YURDCU

Tavşanlı Belediyesi  / Kütahya

Yazarın Tüm Yazıları İçin Tıklayın…

www.iscimemur.net Whatsapp kanalımız yayında. Kanalımızı Whatsapp üzerinden takip ederek paylaşımlarımıza anında ulaşabilirsiniz.

Kanal yöneticileri de dahil hiçbir takipçi numaranızı veya kimliğinizi görüntüleyemez.

Whatsapp Kanalımıza katılmak için tıklayın…

Telegram kanalımıza katılmak için tıklayın >> t.me/iscimemurnet

iscimemur.net’i twitter da takip etmek ister misiniz? Tıklayın